Gratka dla miłośników astronomii. Czas na niezwykłe obserwacje

Białe noce, kiedy Słońce bardzo płytko skrywa się pod horyzontem, choć kojarzą się ze strefami podbiegunowymi, to występują także w Polsce. Na północy kraju tzw. białe noce astronomiczne potrwają do początku sierpnia, na południu do pierwszych dni lipca - wyjaśnił popularyzator astronomii Karol Wójcicki.
Obserwacja nieba Gratka dla miłośników astronomii. Czas na niezwykłe obserwacje
Obserwacja nieba / pixabay.com

Co musisz wiedzieć?

  • Białe noce astronomiczne to zjawisko, podczas którego Słońce nie chowa się głęboko pod horyzontem, przez co nocne niebo nigdy nie robi się całkowicie ciemne
  • W Polsce białe noce pojawiają się od maja do sierpnia, głównie na północy kraju - najwcześniej w Jastrzębiej Górze, a najpóźniej w Bieszczadach
  • Kulminacja zjawiska przypada na czerwiec i lipiec, czyli okres przesilenia letniego

Wyjątkowe białe noce

Okres tzw. białych nocy to specyficzny czas w roku, gdy Słońce chowa się bardzo płytko pod horyzontem, przez co nocne niebo nie robi się całkowicie ciemne. Zjawisko to występuje zawsze w okolicach letniego przesilenia i najbardziej zauważalne jest w regionach położonych w pobliżu kół podbiegunowych. Tam występują tzw. cywilne białe noce. W Polsce mamy do czynienia z nieco mniej oczywistymi białymi nocami astronomicznymi.

“Z formalnego punktu widzenia nocą astronomiczną nazywamy sytuację, gdy Słońce schodzi co najmniej 18 st. poniżej północnego horyzontu. W okolicach przesilenia letniego ten warunek nie jest spełniany, dlatego noc zastępuje zmierzch, który bezpośrednio przechodzi w świt. W skrajnych przypadkach (np. pod koniec czerwca na wybrzeżu Bałtyku) niebo nocą jest tak jasne, że pojawia się na nim tylko kilkanaście najjaśniejszych gwiazd” - wskazał popularyzator astronomii Karol Wójcicki, autor bloga "Z głową w gwiazdach".

Pierwsze oznaki białych nocy w Polsce pojawiły się już 10 maja na północy kraju. Jako pierwsza zetknęła się z tym zjawiskiem Jastrzębia Góra (woj. pomorskie). Białe noce astronomiczne potrwają tam aż do 5 sierpnia. “W Polsce mamy miejsce, gdzie przez blisko trzy miesiące – czyli 1/4 roku – nie ma nocy!” - stwierdził Wójcicki.

Gdzie jeszcze można obserwować zjawisko?

Oczywiście nie tylko mieszkańcy Pomorza mogą już doświadczać białych nocy. Od 20 maja zjawisko występuje w Warszawie, od 23 maja w Łodzi, a pod koniec miesiąca będzie go można doświadczyć np. we Wrocławiu czy Lublinie. Im bardziej na południe, tym czas trwania białych nocy jest krótszy. W Gdańsku czy Suwałkach jasne noce pozostaną aż do pierwszych dni sierpnia, w Warszawie potrwają do 25 lipca. “Najkrócej białe noce trwają w Bieszczadach. W Ustrzykach Górnych rozpoczną się 9 czerwca i potrwają do 3 lipca” - podał Karol Wójcicki.

Jak zauważył, miłośnicy astronomii ten czas jednocześnie kochają, ale też trochę na niego narzekają.

“Dla nas mniej ciemności nocą oznacza ograniczone możliwości obserwacji. Nawet w najciemniejszych miejscach trudno dostrzec słabsze gwiazdy i obiekty głębokiego nieba. Dużo trudniej też polować na tak lubianą (...) zorzę polarną, która często będzie tonąć w poświacie północnego nieba”

- opisał popularyzator astronomii.

Jak przyznał w rozmowie z PAP, sam białych nocy doświadczał głównie podczas wypraw na Islandię. “Mieszkańcy są do białych nocy przyzwyczajeni i standardem w domach jest posiadanie mocno zaciemniających rolet. To konieczny sposób, by uzyskać ciemność, która jest wymagana do tego, by organizm zmusił się do produkcji melatoniny i do snu. Jeśli jesteśmy wtedy w podróży krajoznawczej, to bardzo trudno zachować dyscyplinę snu” - powiedział.

Jednak białe noce są też fenomenem same w sobie. “Nawet o 23.30 chce się eksplorować, zwiedzać” - dodał. “Możemy dłużej cieszyć się wieczornymi spacerami czy robić niezwykłe zdjęcia. To także świetny czas na obserwacje Obłoków Srebrzystych, które powinny zacząć pojawiać się już na przełomie miesiąca” - podkreślił.


 

POLECANE
Kristi Noem na CPAC Polska: Nawrocki musi wygrać, Trzaskowski oznacza piekło Wiadomości
Kristi Noem na CPAC Polska: Nawrocki musi wygrać, Trzaskowski oznacza piekło

Sekretarz ds. bezpieczeństwa krajowego USA Kristi Noem podczas wystąpienia na CPAC Polska w Jasionce, podkreśliła, że kandydat na prezydenta Karol Nawrocki "musi wygrać" w najbliższych wyborach.

Donald Tusk mija się prawdą. Jest oświadczenie byłego szefa ABW ws. Karola Nawrockiego z ostatniej chwili
"Donald Tusk mija się prawdą". Jest oświadczenie byłego szefa ABW ws. Karola Nawrockiego

Premier Donald Tusk we wtorek publicznie zarzucił Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW), że w 2021 r. zignorowała negatywną opinię wydaną przez funkcjonariusza ABW w Gdańsku wobec Karola Nawrockiego. Tymczasem oświadczenie wydane przez byłego szefa ABW Krzysztofa Wacławka jednoznacznie obala tę narrację.

Wypadek w Krośnie. Są zarzuty dla podejrzanych Wiadomości
Wypadek w Krośnie. Są zarzuty dla podejrzanych

Podczas zawodów King of Poland Drag Race Cup w Krośnie doszło do poważnego wypadku, w którym ucierpiało 17 osób. Prokuratura miała postawić podejrzanym zarzuty.

CPAC Polska 2025. Przedstawiciele Fundacji Promocji Solidarności spotkali się z George Simionem Wiadomości
CPAC Polska 2025. Przedstawiciele Fundacji Promocji Solidarności spotkali się z George Simionem

Podczas dzisiejszej Conservative Political Action Conference Polska 2025 przedstawiciele Fundacji Promocji Solidarności spotkali się z Georgem Simionem, byłym kandydatem na prezydenta Rumunii.

Andrzej Duda na CPAC Polska 2025: Czynię wszystko, aby zacieśniać więzi z USA z ostatniej chwili
Andrzej Duda na CPAC Polska 2025: Czynię wszystko, aby zacieśniać więzi z USA

Prezydent Andrzej Duda powiedział we wtorek w Jasionce, że od początku swojej prezydentury czyni wszystko, by zacieśniać więzi ze Stanami Zjednoczonymi. To obowiązek polskiego prezydenta - podkreślał. Jego zdaniem budowanie sojuszu z USA jest największym gwarantem bezpieczeństwa Polski.

Karol Nawrocki na CPAC Polska 2025: Będę dążył do jednostronnego wypowiedzenia paktu migracyjnego dla obrony polskich granic Wiadomości
Karol Nawrocki na CPAC Polska 2025: Będę dążył do jednostronnego wypowiedzenia paktu migracyjnego dla obrony polskich granic

Kandydat na prezydenta Karol Nawrocki zadeklarował dziś podczas konferencji CPAC, że jako przyszły prezydent Polski będzie dążył do jednostronnego wypowiedzenia paktu migracyjnego. Ocenił, że Europa potrzebuje "mocnego, konserwatywnego głosu, także z Polski".

Janusz Korwin-Mikke: postanowiłem poprzeć Karola Nawrockiego pilne
Janusz Korwin-Mikke: postanowiłem poprzeć Karola Nawrockiego

Janusz Korwin-Mikke wzywa do głosowania przeciwko Rafałowi Trzaskowskiemu w II turze wyborów prezydenckich. - Idę głosować na Nawrockiego - czytamy we wpisie polityka.

Jest decyzja sądu ws. aresztu Sebastiana M. z ostatniej chwili
Jest decyzja sądu ws. aresztu Sebastiana M.

Sąd w Piotrkowie Trybunalskim we wtorek po południu zdecydował: Sebastian M. pozostaje w areszcie.

Donald Trump: Putin igra z ogniem z ostatniej chwili
Donald Trump: Putin igra z ogniem

Putin igra z ogniem - napisał we wtorek prezydent USA Donald Trump w poście na własnej platformie społecznościowej Truth Social. To kolejne nieprzychylne komentarze Trumpa pod adresem przywódcy Rosji.

Keith Kellogg: Kijów przekazał nam propozycje pokojowe Wiadomości
Keith Kellogg: Kijów przekazał nam propozycje pokojowe

USA otrzymały od Ukrainy propozycję pokojową. Teraz Waszyngton czeka na odpowiedź Rosji, aby porównać plany i zorganizować kolejną rundę rozmów, prawdopodobnie w Genewie.

REKLAMA

Gratka dla miłośników astronomii. Czas na niezwykłe obserwacje

Białe noce, kiedy Słońce bardzo płytko skrywa się pod horyzontem, choć kojarzą się ze strefami podbiegunowymi, to występują także w Polsce. Na północy kraju tzw. białe noce astronomiczne potrwają do początku sierpnia, na południu do pierwszych dni lipca - wyjaśnił popularyzator astronomii Karol Wójcicki.
Obserwacja nieba Gratka dla miłośników astronomii. Czas na niezwykłe obserwacje
Obserwacja nieba / pixabay.com

Co musisz wiedzieć?

  • Białe noce astronomiczne to zjawisko, podczas którego Słońce nie chowa się głęboko pod horyzontem, przez co nocne niebo nigdy nie robi się całkowicie ciemne
  • W Polsce białe noce pojawiają się od maja do sierpnia, głównie na północy kraju - najwcześniej w Jastrzębiej Górze, a najpóźniej w Bieszczadach
  • Kulminacja zjawiska przypada na czerwiec i lipiec, czyli okres przesilenia letniego

Wyjątkowe białe noce

Okres tzw. białych nocy to specyficzny czas w roku, gdy Słońce chowa się bardzo płytko pod horyzontem, przez co nocne niebo nie robi się całkowicie ciemne. Zjawisko to występuje zawsze w okolicach letniego przesilenia i najbardziej zauważalne jest w regionach położonych w pobliżu kół podbiegunowych. Tam występują tzw. cywilne białe noce. W Polsce mamy do czynienia z nieco mniej oczywistymi białymi nocami astronomicznymi.

“Z formalnego punktu widzenia nocą astronomiczną nazywamy sytuację, gdy Słońce schodzi co najmniej 18 st. poniżej północnego horyzontu. W okolicach przesilenia letniego ten warunek nie jest spełniany, dlatego noc zastępuje zmierzch, który bezpośrednio przechodzi w świt. W skrajnych przypadkach (np. pod koniec czerwca na wybrzeżu Bałtyku) niebo nocą jest tak jasne, że pojawia się na nim tylko kilkanaście najjaśniejszych gwiazd” - wskazał popularyzator astronomii Karol Wójcicki, autor bloga "Z głową w gwiazdach".

Pierwsze oznaki białych nocy w Polsce pojawiły się już 10 maja na północy kraju. Jako pierwsza zetknęła się z tym zjawiskiem Jastrzębia Góra (woj. pomorskie). Białe noce astronomiczne potrwają tam aż do 5 sierpnia. “W Polsce mamy miejsce, gdzie przez blisko trzy miesiące – czyli 1/4 roku – nie ma nocy!” - stwierdził Wójcicki.

Gdzie jeszcze można obserwować zjawisko?

Oczywiście nie tylko mieszkańcy Pomorza mogą już doświadczać białych nocy. Od 20 maja zjawisko występuje w Warszawie, od 23 maja w Łodzi, a pod koniec miesiąca będzie go można doświadczyć np. we Wrocławiu czy Lublinie. Im bardziej na południe, tym czas trwania białych nocy jest krótszy. W Gdańsku czy Suwałkach jasne noce pozostaną aż do pierwszych dni sierpnia, w Warszawie potrwają do 25 lipca. “Najkrócej białe noce trwają w Bieszczadach. W Ustrzykach Górnych rozpoczną się 9 czerwca i potrwają do 3 lipca” - podał Karol Wójcicki.

Jak zauważył, miłośnicy astronomii ten czas jednocześnie kochają, ale też trochę na niego narzekają.

“Dla nas mniej ciemności nocą oznacza ograniczone możliwości obserwacji. Nawet w najciemniejszych miejscach trudno dostrzec słabsze gwiazdy i obiekty głębokiego nieba. Dużo trudniej też polować na tak lubianą (...) zorzę polarną, która często będzie tonąć w poświacie północnego nieba”

- opisał popularyzator astronomii.

Jak przyznał w rozmowie z PAP, sam białych nocy doświadczał głównie podczas wypraw na Islandię. “Mieszkańcy są do białych nocy przyzwyczajeni i standardem w domach jest posiadanie mocno zaciemniających rolet. To konieczny sposób, by uzyskać ciemność, która jest wymagana do tego, by organizm zmusił się do produkcji melatoniny i do snu. Jeśli jesteśmy wtedy w podróży krajoznawczej, to bardzo trudno zachować dyscyplinę snu” - powiedział.

Jednak białe noce są też fenomenem same w sobie. “Nawet o 23.30 chce się eksplorować, zwiedzać” - dodał. “Możemy dłużej cieszyć się wieczornymi spacerami czy robić niezwykłe zdjęcia. To także świetny czas na obserwacje Obłoków Srebrzystych, które powinny zacząć pojawiać się już na przełomie miesiąca” - podkreślił.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe