161. rocznica urodzin Romana Dmowskiego. Współtwórcy niepodległej Polski

9 sierpnia 2025 roku mija 161 lat od narodzin Romana Dmowskiego - jednego z ojców polskiej niepodległości, wybitnego polityka, publicysty i ideologa ruchu narodowego. Urodzony w 1864 roku w Kamionku pod Warszawą, w ubogiej rodzinie drobnoszlacheckiej, Dmowski poświęcił życie walce o odrodzenie Polski.
Roman Dmowski 161. rocznica urodzin Romana Dmowskiego. Współtwórcy niepodległej Polski
Roman Dmowski / fot. wikipedia.org/ Domena publiczna

Co musisz wiedzieć?

  • Roman Dmowski (1864–1939) to polski polityk, ideolog nacjonalizmu i współtwórca niepodległej Polski
  • Założyciel Narodowej Demokracji, lider Komitetu Narodowego Polski w Paryżu, sygnatariusz Traktatu Wersalskiego (1919)
  • Promował koncepcję państwa narodowego, opartego na polonizacji, w opozycji do federacyjnej wizji Piłsudskiego
  • Jako delegat na konferencji paryskiej przyczynił się do uznania Polski na arenie międzynarodowej

 

Młodość i narodziny idei

Studiował biologię na rosyjskim uniwersytecie w Warszawie, gdzie w 1891 roku zdobył stopień doktora nauk przyrodniczych. Jako współzałożyciel Narodowej Demokracji (endecji), stworzył podstawy ideowe polskiego nacjonalizmu, kładąc nacisk na polonizację i koncepcję państwa narodowego. W odróżnieniu od Józefa Piłsudskiego, który marzył o federacyjnej, wielonarodowej Polsce, Dmowski widział ojczyznę jako jednolite państwo polskie.

 

Architekt polskiej niepodległości

Jego działalność polityczna nabrała szczególnego znaczenia podczas I wojny światowej. W 1917 roku założył w Paryżu Komitet Narodowy Polski, uznany przez państwa Ententy za przedstawicielstwo polskich interesów. W 1919 roku, wraz z Ignacym Janem Paderewskim, reprezentował Polskę na konferencji paryskiej, gdzie podpisano Traktat Wersalski, formalnie potwierdzający odrodzenie Rzeczypospolitej. Dmowski osobiście złożył podpis pod tym historycznym dokumentem.

 

Rola w II Rzeczypospolitej

W II Rzeczypospolitej pełnił funkcję posła na Sejm Ustawodawczy (1919–1922) oraz ministra spraw zagranicznych w rządzie Wincentego Witosa (1923). Po wycofaniu się z polityki osiadł w swoim majątku pod Poznaniem, lecz jego myśl polityczna inspirowała kolejne pokolenia.

Roman Dmowski zmarł po długiej chorobie 2 stycznia 1939 roku w Drozdowie koło Łomży. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie. Jego życie, naznaczone niezłomną walką o niepodległość i kształtowanie polskiej tożsamości, pozostaje symbolem patriotyzmu i politycznego realizmu.


 

POLECANE
Grafzero: Podsumowanie czytelnicze lato 2025 z ostatniej chwili
Grafzero: Podsumowanie czytelnicze lato 2025

Lato, lato w pełni więc czas na małe książkowe podsumowanie. Grafzero vlog literacki trochę o klasyce literackiej, komiksie, powieściach historycznych. Książki nowe, stare i takie... średnie :)

Samochód wjechał w grupę pielgrzymów. Są ranni z ostatniej chwili
Samochód wjechał w grupę pielgrzymów. Są ranni

W niedzielę ok. godz.18 w miejscowości Grobla w powiecie radomszczańskim (Łódzkie) kierowca opla najechał na idących drogą pielgrzymów. Rannych zostało 8 osób, w tym 2,5-letnie dziecko. Policja poinformowała, że kierowca był pijany. Został zatrzymany do dyspozycji prokuratora.

Znany piłkarz z poważną kontuzją Wiadomości
Znany piłkarz z poważną kontuzją

Isco, wyróżniający się piłkarz Betisu Sewilla w ubiegłym sezonie, który wystąpił w Lidze Konferencji m.in. w meczach ćwierćfinałowych z Jagiellonią Białystok oraz w finale z Chelsea Londyn, ma złamaną nogę. Hiszpan doznał urazu w towarzyskim spotkaniu przygotowawczym z Malagą.

Nie żyje aktor polskich seriali i teatru lalek z ostatniej chwili
Nie żyje aktor polskich seriali i teatru lalek

W Opolu zapanował smutek po wiadomości o śmierci Zygmunta Babiaka, aktora i muzyka, który przez dekady był ważną postacią Opolskiego Teatru Lalki i Aktora. Artysta zmarł 8 sierpnia 2025 roku, w wieku 67 lat.

Prezydent Nawrocki w Muzeum II Wojny Światowej: „Dzień poświęcony bohaterom” gorące
Prezydent Nawrocki w Muzeum II Wojny Światowej: „Dzień poświęcony bohaterom”

Podczas wizyty w rodzinnym Gdańsku prezydent Karol Nawrocki odwiedził Muzeum II Wojny Światowej, gdzie złożył hołd polskim bohaterom i podziękował wszystkim, którzy przez lata domagali się ich obecności na ekspozycji. Przypomnijmy, że przed objęciem stanowiska prezesa IPN Nawrocki kierował tym muzeum w latach 2017–2021.

IMGW wydał komunikat. Oto co nas czeka z ostatniej chwili
IMGW wydał komunikat. Oto co nas czeka

W niedzielę na północy, wschodzie oraz południowym wschodzie możliwe burze z gradem i do 20 mm deszczu – poinformował synoptyk IMGW, Wiesław Winnicki. Instytut wydał ostrzeżenia dla łącznie jedenastu województw, a RCB wydało alert przed burzami dla woj. małopolskiego i podkarpackiego.

Przyszłość Lewandowskiego. Nowe informacje o możliwym transferze Wiadomości
Przyszłość Lewandowskiego. Nowe informacje o możliwym transferze

Robert Lewandowski zbliża się do końca swojego kontraktu z FC Barceloną, który wygasa za rok. Nowy sezon będzie ostatnim, w którym polski napastnik będzie występować na Camp Nou na podstawie obecnej umowy. Na ten moment nie wiadomo, jak potoczy się jego kariera po tym czasie. Decyzja Barcelony o ewentualnym przedłużeniu kontraktu będzie w dużej mierze zależała od formy Lewandowskiego w nadchodzących miesiącach.

Afera KPO. Zgorzelski: Pojęcie afera to przekroczenie granicy z ostatniej chwili
Afera KPO. Zgorzelski: "Pojęcie afera to przekroczenie granicy"

Nie milkną echa afery ze środkami z Krajowego Planu Odbudowy. – Używanie pojęcia afera to jest przekroczenie granicy. To nie jest nawet aferka, to jest burza w szklaneczce wody – stwierdził wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski.

Znana aktorka walczy z problemami zdrowotnymi. Przeszła poważną operację Wiadomości
Znana aktorka walczy z problemami zdrowotnymi. Przeszła poważną operację

Amy Schumer, znana amerykańska aktorka, podzieliła się z fanami na Instagramie zdjęciem zrobionym po niedawnej operacji kręgosłupa. Na fotografii widzimy ją stojącą przy balkoniku, który pomaga jej w poruszaniu się. W opisie humorystycznie skomentowała swoją sytuację: "Od czasu mojej kontuzji surfingowej, L4 mnie dobija. Dziś miałam laminektomię. To krótka regeneracja i jak poczuję się lepiej, kupię stanik!"

Pilny komunikat dla mieszkańców Kielc z ostatniej chwili
Pilny komunikat dla mieszkańców Kielc

Miejski Zarząd Dróg w Kielcach informuje, że od niedzieli, 10 sierpnia 2025 r. od godzin wieczornych (22:00), firma STRABAG planuje wprowadzenie tymczasowej organizacji ruchu w związku z remontem ulicy. Organizacja zakłada m.in. wprowadzenie ruchu jednokierunkowego na części ul. Szczecińskiej.

REKLAMA

161. rocznica urodzin Romana Dmowskiego. Współtwórcy niepodległej Polski

9 sierpnia 2025 roku mija 161 lat od narodzin Romana Dmowskiego - jednego z ojców polskiej niepodległości, wybitnego polityka, publicysty i ideologa ruchu narodowego. Urodzony w 1864 roku w Kamionku pod Warszawą, w ubogiej rodzinie drobnoszlacheckiej, Dmowski poświęcił życie walce o odrodzenie Polski.
Roman Dmowski 161. rocznica urodzin Romana Dmowskiego. Współtwórcy niepodległej Polski
Roman Dmowski / fot. wikipedia.org/ Domena publiczna

Co musisz wiedzieć?

  • Roman Dmowski (1864–1939) to polski polityk, ideolog nacjonalizmu i współtwórca niepodległej Polski
  • Założyciel Narodowej Demokracji, lider Komitetu Narodowego Polski w Paryżu, sygnatariusz Traktatu Wersalskiego (1919)
  • Promował koncepcję państwa narodowego, opartego na polonizacji, w opozycji do federacyjnej wizji Piłsudskiego
  • Jako delegat na konferencji paryskiej przyczynił się do uznania Polski na arenie międzynarodowej

 

Młodość i narodziny idei

Studiował biologię na rosyjskim uniwersytecie w Warszawie, gdzie w 1891 roku zdobył stopień doktora nauk przyrodniczych. Jako współzałożyciel Narodowej Demokracji (endecji), stworzył podstawy ideowe polskiego nacjonalizmu, kładąc nacisk na polonizację i koncepcję państwa narodowego. W odróżnieniu od Józefa Piłsudskiego, który marzył o federacyjnej, wielonarodowej Polsce, Dmowski widział ojczyznę jako jednolite państwo polskie.

 

Architekt polskiej niepodległości

Jego działalność polityczna nabrała szczególnego znaczenia podczas I wojny światowej. W 1917 roku założył w Paryżu Komitet Narodowy Polski, uznany przez państwa Ententy za przedstawicielstwo polskich interesów. W 1919 roku, wraz z Ignacym Janem Paderewskim, reprezentował Polskę na konferencji paryskiej, gdzie podpisano Traktat Wersalski, formalnie potwierdzający odrodzenie Rzeczypospolitej. Dmowski osobiście złożył podpis pod tym historycznym dokumentem.

 

Rola w II Rzeczypospolitej

W II Rzeczypospolitej pełnił funkcję posła na Sejm Ustawodawczy (1919–1922) oraz ministra spraw zagranicznych w rządzie Wincentego Witosa (1923). Po wycofaniu się z polityki osiadł w swoim majątku pod Poznaniem, lecz jego myśl polityczna inspirowała kolejne pokolenia.

Roman Dmowski zmarł po długiej chorobie 2 stycznia 1939 roku w Drozdowie koło Łomży. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie. Jego życie, naznaczone niezłomną walką o niepodległość i kształtowanie polskiej tożsamości, pozostaje symbolem patriotyzmu i politycznego realizmu.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe