[Tylko u nas] Tadeusz Płużański: Jak podziemie aresztowało siostrę Bieruta

W lipcu 1946 r. porucznik Leon Taraszkiewicz ps. „Jastrząb”, dowódca działającego na Lubelszczyźnie oddziału Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, przeprowadził niecodzienną akcję. Aresztowano rodzinę Bolesława Bieruta - tzw. prezydenta Polski, a tak naprawdę sowieckiego agenta i jednego z największych morderców w historii naszej Ojczyzny.
Bolesław Bierut [Tylko u nas] Tadeusz Płużański: Jak podziemie aresztowało siostrę Bieruta
Bolesław Bierut / Wikipedia domena publiczna

17 lipca 1946 r. oddziały NSZ Stefana Brzuszka „Boruty” i WiN Leona Taraszkiewicza „Jastrzębia” znalazły się we wsi Krowica, niedaleko szosy Lublin – Chełm. Dowódcy dostali meldunek, że do okolicznej miejscowości pojechały dwa auta ubeków, aby aresztować ludzi z podziemia. Natychmiast postanowiono urządzić zasadzkę i odbić aresztowanych.

„Kiedy ranne wstają zorze”

W południe „Boruta” razem z „Kostkiem” – Wacławem Rybakiem zatrzymali na szosie trzy przypadkowe samochody ciężarowe wypełnione deskami i kamieniami. Pojazdy zostały zarekwirowane na potrzeby planowanej akcji. Przed godziną 13.00 grupy „Boruty” i „Jastrzębia” udały się na miejsce zasadzki – wybrano Kamionkę, oddaloną ok. 18 km od Chełma. Żołnierze zajęli stanowiska ok. 150 m od szosy Lublin – Chełm, ukryci od siebie w odstępach co 5 metrów. Akcja rozpoczęła się około godziny 14.00. Przez kilka godzin kontrolowano - udając „ludowe” wojsko - przejeżdżające pojazdy, szczególnie ciężarówki w poszukiwaniu UB-eków z Chełma.

Około godziny 18.00 polscy partyzanci zatrzymali dwa auta: amerykańskiego jeepa typu Willys i osobowego chevroleta, którym podróżowało kilka cywilnych osób. Jedna z nich - kobieta, będąc przeświadczona, że to rutynowa kontrola drogowa, zaczęła głośno chwalić się, że nazywa się Julia Malewska i jest siostrą prezydenta Bieruta, a pozostali pasażerowie to jej mąż, syn i synowa. Tego nikt się nie spodziewał. Żołnierze natychmiast odtransportowali samochód do pobliskiego gospodarstwa, gdzie całe towarzystwo zostało aresztowane.

W międzyczasie zwinięto zasadzkę, bo przyszły informacje, że funkcjonariusze chełmskiej bezpieki pojechali inną, boczną drogą. Partyzanci NSZ i WiN ruszyli w stronę lasu Makoszka. Chevrolet został ukryty, a członków rodziny Bieruta odwieziono na furmance do Kolonii Krasne, gdzie przetrzymywano ich pod strażą przez trzy dni. Nie stosowano przy tym żadnych represji, „goście” mogli swobodnie poruszać się po gospodarstwie, wspólnie jedzono posiłki. Jedyną „szykaną” było zarządzenie śpiewania przed śniadaniem „Kiedy ranne wstają zorze”, a przed kolacją: „Wszystkie nasze dzienne sprawy”.

Nie stosujemy metod UB

W Warszawie, gdy następnego dnia „ludowa” władza dowiedziała się o porwaniu rodziny Bieruta, w teren zostało wysłanych 80 wagonów wojska. Wtedy partyzanci postanowili wypuścić aresztowanych. Trzeciego dnia wieczorem „bierutowców” odwieziono furmanką do miejsca, gdzie w stodole schowany był chevrolet.

Julii Malewskiej wręczono list, adresowany do brata, w którym polscy żołnierze napisali: „Zatrzymaną rodzinę Pańską wypuszczamy na wolność całych i zdrowych. Gdybyśmy chcieli zastosować wobec rodziny Pana metody jakie stosuje Urząd Bezp[ieczeństwa] Publ[icznego] wobec rodzin aresztowanych politycznie Polaków – winniśmy rodzinę Pańską zmasakrować, powybijać zęby, wyłamać ręce. Nie zrobimy tego, nam obce są bestialstwo i rozpasanie, nie zatraciliśmy etyki chrześcijańskiej, walczymy tylko z tymi, którzy mają umazane ręce w niewinnej krwi bratniej. My nie chcemy przelewu krwi bratniej, a do tego rozpaczliwego kroku pcha Urząd Bezp[ieczeństwa] Publ[icznego]. Wypuszczamy Pańską rodzinę na wolność – nie żądając za to nic – uważamy jednak, że podobnie postąpi Pan Panie Prezydencie i każe Pan zwolnić aresztowane rodziny ściganych politycznie”.

Śmierć „Jastrzębia”

Stefan Brzuszek „Boruta” zginął od strzału w głowę w obławie we wsi Wola Korybutowa w sierpniu 1946 r. - miesiąc po zatrzymaniu Malewskich.

W noc sylwestrową 1946/1947 oddział Leona Taraszkiewicza „Jastrzębia” brał udział w ataku połączonych oddziałów WiN na Radzyń Podlaski, a następnego dnia w udanym uderzeniu na grupę pościgową UB-KBW w Okalewie. 3 stycznia 1947 r. partyzanci zaatakowali jeszcze oddział propagandowo-ochronny LWP w Siemieniu. Tu znów odnieśli sukces. 
Brat porucznika Leona Taraszkiewicza „Jastrzębia”, podporucznik Edward Taraszkiewicz „Żelazny” namawiał obezwładnionych żołnierzy, aby przyłączyli się do partyzantki. Zdobyto dużą liczbę broni i amunicji.

I sukces byłby pełny, gdyby nie rany „Jastrzębia” – jedynego partyzanta poszkodowanego w akcji. Okazały się na tyle poważne, że musiał zostać przetransportowany na placówkę terenową do lekarza, w trakcie czego zmarł.
Według jednej z wersji Leon Taraszkiewicz został postrzelony przez ulokowanego w oddziale agenta UB o ps. "Bolek-Łapka". Edward Taraszkiewicz przeprowadzić śledztwo, które miało potwierdzić te podejrzenia, w wyniku czego tajny współpracownik został zlikwidowany przez patrol podległy kpt. Zdzisławowi Brońskiemu „Uskokowi”, dowodzony przez Stanisława Kuchciewicza „Wiktora”.

Co innego pisał Naczelnik Wydziału I Departamentu III MBP mjr. Łanin z 10 stycznia 1947 r.: „[...] kiedy banda podeszła pod budynek [...], „Jastrząb” rozkazał wszystkim bandytom rozsypać się w tyralierę i lec na ziemi, a sam podszedł do wartownika na odległość paru metrów. Na krzyk wartownika »stój, kto idzie« „Jastrząb” odpowiedział »Wojsko Polskie«. Wartownik zapytał wtedy o hasło, na co „Jastrząb” nie odpowiedział nic i począł się zbliżać do wartownika. Wtedy wartownik otworzył ogień z PPsz i trafił 4-ma kulami w brzuch „Jastrzębia”, z których dwie przeszły na wylot, a dwie pozostały w ciele [...]”.
I zapewne nie warto byłoby ufać ubekowi, gdyby podobnie nie zapamiętał tego zdarzenia Jan Jarmuł „Wąż”, który brał udział w akcji na Siemień: „[…] Zawsze Leon pierwszy, w każdej akcji... nie to, że ludzi posyłał - on pierwszy szedł. Wartownik stał przy szkole na warcie i on [„Jastrząb”] krzyczy do wartownika »ręce do góry« - to słyszeliśmy. Wartownik do strzału się mierzy... i równocześnie jeden drugiego trzasnął. Ten wartownik Leona tu [po brzuchu] przejechał, a Leon jego na śmierć położył... wymiana strzałów była”.

Ppor. Leon Taraszkiewicz „Jastrząb” miał szczęście w nieszczęściu. Jako jeden z nielicznych Żołnierzy Niezłomnych spoczął we własnym grobie. Było to możliwe dlatego, że koledzy pochowali go potajemnie w Siemieniu. Do 1990 r. na skromnym brzozowym krzyżu mógł widnieć jedynie tajemniczy napis: „Leon”. Dopiero rok później, po 44 latach od tragicznej śmierci, mogły się odbyć oficjalne uroczystości pogrzebowe Leona Taraszkiewicza.

Dowodzi „Żelazny”
 
Po zamordowaniu Leona Taraszkiewicza funkcję komendanta oddziału Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość Obwodu Włodawa przejął jego brat Edward Taraszkiewicz ps. „Żelazny”. Jesienią 1948 r. podporządkował się dowódcy oddziałów zbrojnych Lubelszczyzny, kpt. Zdzisławowi Brońskiemu „Uskokowi”.

Po śmierci „Uskoka” dalej prowadził aktywną działalność dywersyjną, likwidując funkcjonariuszy i agentów komunistycznych. Edward Taraszkiewicz ps. „Żelazny” zginął w walce 6 października 1951 r., wraz z podkomendnym, otoczony przez 800-osobową obławę UB i KBW dowodzoną przez wyjątkowego bandytę: płk UB Jana Wołkowa. Bezpieka zabiła również małżeństwo Kaszczuków, u których ukrywali się żołnierze.

Dopiero w czerwcu 2007 r. znaleziono prawdopodobnie miejsce, gdzie komunistyczni przestępcy ukryli jego zwłoki. Dwa lata później, postanowieniem prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego, Edward Taraszkiewicz został odznaczony pośmiertnie Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej”.
 


 

POLECANE
Media: Poseł Konrad Berkowicz zatrzymany w sklepie IKEA. Interweniowała policja z ostatniej chwili
Media: Poseł Konrad Berkowicz zatrzymany w sklepie IKEA. Interweniowała policja

Poseł Konfederacji Konrad Berkowicz został w poniedziałek zatrzymany w sklepie IKEA w Krakowie – poinformowała w poniedziałek stacja RMF FM. Jak twierdzi rozgłośnia, "polityk miał nie zapłacić za towary, które chciał wynieść z marketu". Interweniowała policja.

Poważny wypadek na sali zabaw w Lublinie. Poszkodowana 11-latka Wiadomości
Poważny wypadek na sali zabaw w Lublinie. Poszkodowana 11-latka

Dramatyczne zdarzenie miało miejsce w sobotę, 25 października, w jednej z lubelskich sal zabaw. Podczas urodzin kolegi 11-letnia dziewczynka, Anastazja, zeskoczyła z dużej wysokości, oczekując, że wyląduje na dmuchanej poduszce. Niestety poduszka była niewłaściwie przygotowana, a dziewczynka uderzyła plecami w twarde podłoże. Natychmiast przewieziono ją do szpitala z poważnymi złamaniami kręgosłupa, stłuczeniem płuc i problemami z oddychaniem.

KRUS ostrzega rolników. Pilny komunikat z ostatniej chwili
KRUS ostrzega rolników. Pilny komunikat

Termin płatności składek KRUS za IV kwartał 2025 r. upływa 31 października 2025 r. Rolnicy powinni uregulować należności za siebie, małżonka i domowników, aby uniknąć odsetek i utraty ciągłości ubezpieczenia.

Kapitan Hołownia schodzi pierwszy z tonącego statku tylko u nas
Kapitan Hołownia schodzi pierwszy z tonącego statku

Według najnowszego sondażu OGB partia Polska 2050 Szymona Hołowni (to jej pełna, oficjalna nazwa) może liczyć na zaledwie 1.61% poparcia. Marszałek Sejmu Szymon Hołownia poinformował już przed miesiącem, że nie będzie ubiegał się ponownie o stanowisko przewodniczącego partii, która sam założył w roku 2020 i w 2023 wprowadził do Sejmu.

Burza w Tańcu z gwiazdami. Finałowy odcinek zakończony skandalem Wiadomości
Burza w "Tańcu z gwiazdami". Finałowy odcinek zakończony skandalem

Finałowy odcinek programu "Taniec z gwiazdami" wywołał nieoczekiwany chaos. Para, która odpadła w finale, zrezygnowała nie tylko z pożegnania się ze studiem, ale też odwołała zaplanowane nagrania w innym programie stacji.

Sprzedaż gruntów pod CPK. Mocne słowa Morawieckiego z ostatniej chwili
Sprzedaż gruntów pod CPK. Mocne słowa Morawieckiego

Wirtualna Polska ujawniła w poniedziałek, że w 2023 r. KOWR sprzedał 160 ha ziemi firmie Dawtona, mimo wcześniejszych zastrzeżeń dotyczących terenu, przez który ma przebiegać linia kolei dużych prędkości do CPK. – Gdzie były służby specjalne za naszych rządów i za rządów PO? – pyta były premier Mateusz Morawiecki.

Ogromny pożar na Śląsku. Alert RCB z ostatniej chwili
Ogromny pożar na Śląsku. Alert RCB

40 zastępów straży pożarnej walczy z pożarem hali zakładu tapicerskiego w Sadowie w woj. śląskim. Akcja potrwa co najmniej kilka godzin.

Na ten produkt trzeba uważać. Ostrzeżenie dla klientów Wiadomości
Na ten produkt trzeba uważać. Ostrzeżenie dla klientów

Państwowa Inspekcja Sanitarna poinformowała o wykryciu groźnych bakterii w jednym z produktów firmy Sokołów SA. Chodzi o Metkę Kiełbasę Surową Cebulową (170 g) z konkretnej partii produkcyjnej.

Chcesz zebrać gałęzie na stroik? Możesz słono zapłacić Wiadomości
Chcesz zebrać gałęzie na stroik? Możesz słono zapłacić

W lasach w całej Polsce rozpoczęła się akcja „Stroisz”. W ostatnich dniach października leśnicy, strażnicy i policjanci prowadzą wzmożone kontrole, by zapobiec nielegalnemu wycinaniu gałęzi drzew iglastych. To właśnie z nich wiele osób przygotowuje stroiki i wiązanki na groby przed dniem Wszystkich Świętych.

Rosjanie łatwiej dostaną się do Warszawy. Jest zgoda na nowe połączenie z ostatniej chwili
Rosjanie łatwiej dostaną się do Warszawy. Jest zgoda na nowe połączenie

W czasie trwających napięć i dyskusji o bezpieczeństwie granic Polska zgodziła się na uruchomienie nowego połączenia autobusowego z Kaliningradu do Warszawy – informuje Wirtualna Polska.

REKLAMA

[Tylko u nas] Tadeusz Płużański: Jak podziemie aresztowało siostrę Bieruta

W lipcu 1946 r. porucznik Leon Taraszkiewicz ps. „Jastrząb”, dowódca działającego na Lubelszczyźnie oddziału Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, przeprowadził niecodzienną akcję. Aresztowano rodzinę Bolesława Bieruta - tzw. prezydenta Polski, a tak naprawdę sowieckiego agenta i jednego z największych morderców w historii naszej Ojczyzny.
Bolesław Bierut [Tylko u nas] Tadeusz Płużański: Jak podziemie aresztowało siostrę Bieruta
Bolesław Bierut / Wikipedia domena publiczna

17 lipca 1946 r. oddziały NSZ Stefana Brzuszka „Boruty” i WiN Leona Taraszkiewicza „Jastrzębia” znalazły się we wsi Krowica, niedaleko szosy Lublin – Chełm. Dowódcy dostali meldunek, że do okolicznej miejscowości pojechały dwa auta ubeków, aby aresztować ludzi z podziemia. Natychmiast postanowiono urządzić zasadzkę i odbić aresztowanych.

„Kiedy ranne wstają zorze”

W południe „Boruta” razem z „Kostkiem” – Wacławem Rybakiem zatrzymali na szosie trzy przypadkowe samochody ciężarowe wypełnione deskami i kamieniami. Pojazdy zostały zarekwirowane na potrzeby planowanej akcji. Przed godziną 13.00 grupy „Boruty” i „Jastrzębia” udały się na miejsce zasadzki – wybrano Kamionkę, oddaloną ok. 18 km od Chełma. Żołnierze zajęli stanowiska ok. 150 m od szosy Lublin – Chełm, ukryci od siebie w odstępach co 5 metrów. Akcja rozpoczęła się około godziny 14.00. Przez kilka godzin kontrolowano - udając „ludowe” wojsko - przejeżdżające pojazdy, szczególnie ciężarówki w poszukiwaniu UB-eków z Chełma.

Około godziny 18.00 polscy partyzanci zatrzymali dwa auta: amerykańskiego jeepa typu Willys i osobowego chevroleta, którym podróżowało kilka cywilnych osób. Jedna z nich - kobieta, będąc przeświadczona, że to rutynowa kontrola drogowa, zaczęła głośno chwalić się, że nazywa się Julia Malewska i jest siostrą prezydenta Bieruta, a pozostali pasażerowie to jej mąż, syn i synowa. Tego nikt się nie spodziewał. Żołnierze natychmiast odtransportowali samochód do pobliskiego gospodarstwa, gdzie całe towarzystwo zostało aresztowane.

W międzyczasie zwinięto zasadzkę, bo przyszły informacje, że funkcjonariusze chełmskiej bezpieki pojechali inną, boczną drogą. Partyzanci NSZ i WiN ruszyli w stronę lasu Makoszka. Chevrolet został ukryty, a członków rodziny Bieruta odwieziono na furmance do Kolonii Krasne, gdzie przetrzymywano ich pod strażą przez trzy dni. Nie stosowano przy tym żadnych represji, „goście” mogli swobodnie poruszać się po gospodarstwie, wspólnie jedzono posiłki. Jedyną „szykaną” było zarządzenie śpiewania przed śniadaniem „Kiedy ranne wstają zorze”, a przed kolacją: „Wszystkie nasze dzienne sprawy”.

Nie stosujemy metod UB

W Warszawie, gdy następnego dnia „ludowa” władza dowiedziała się o porwaniu rodziny Bieruta, w teren zostało wysłanych 80 wagonów wojska. Wtedy partyzanci postanowili wypuścić aresztowanych. Trzeciego dnia wieczorem „bierutowców” odwieziono furmanką do miejsca, gdzie w stodole schowany był chevrolet.

Julii Malewskiej wręczono list, adresowany do brata, w którym polscy żołnierze napisali: „Zatrzymaną rodzinę Pańską wypuszczamy na wolność całych i zdrowych. Gdybyśmy chcieli zastosować wobec rodziny Pana metody jakie stosuje Urząd Bezp[ieczeństwa] Publ[icznego] wobec rodzin aresztowanych politycznie Polaków – winniśmy rodzinę Pańską zmasakrować, powybijać zęby, wyłamać ręce. Nie zrobimy tego, nam obce są bestialstwo i rozpasanie, nie zatraciliśmy etyki chrześcijańskiej, walczymy tylko z tymi, którzy mają umazane ręce w niewinnej krwi bratniej. My nie chcemy przelewu krwi bratniej, a do tego rozpaczliwego kroku pcha Urząd Bezp[ieczeństwa] Publ[icznego]. Wypuszczamy Pańską rodzinę na wolność – nie żądając za to nic – uważamy jednak, że podobnie postąpi Pan Panie Prezydencie i każe Pan zwolnić aresztowane rodziny ściganych politycznie”.

Śmierć „Jastrzębia”

Stefan Brzuszek „Boruta” zginął od strzału w głowę w obławie we wsi Wola Korybutowa w sierpniu 1946 r. - miesiąc po zatrzymaniu Malewskich.

W noc sylwestrową 1946/1947 oddział Leona Taraszkiewicza „Jastrzębia” brał udział w ataku połączonych oddziałów WiN na Radzyń Podlaski, a następnego dnia w udanym uderzeniu na grupę pościgową UB-KBW w Okalewie. 3 stycznia 1947 r. partyzanci zaatakowali jeszcze oddział propagandowo-ochronny LWP w Siemieniu. Tu znów odnieśli sukces. 
Brat porucznika Leona Taraszkiewicza „Jastrzębia”, podporucznik Edward Taraszkiewicz „Żelazny” namawiał obezwładnionych żołnierzy, aby przyłączyli się do partyzantki. Zdobyto dużą liczbę broni i amunicji.

I sukces byłby pełny, gdyby nie rany „Jastrzębia” – jedynego partyzanta poszkodowanego w akcji. Okazały się na tyle poważne, że musiał zostać przetransportowany na placówkę terenową do lekarza, w trakcie czego zmarł.
Według jednej z wersji Leon Taraszkiewicz został postrzelony przez ulokowanego w oddziale agenta UB o ps. "Bolek-Łapka". Edward Taraszkiewicz przeprowadzić śledztwo, które miało potwierdzić te podejrzenia, w wyniku czego tajny współpracownik został zlikwidowany przez patrol podległy kpt. Zdzisławowi Brońskiemu „Uskokowi”, dowodzony przez Stanisława Kuchciewicza „Wiktora”.

Co innego pisał Naczelnik Wydziału I Departamentu III MBP mjr. Łanin z 10 stycznia 1947 r.: „[...] kiedy banda podeszła pod budynek [...], „Jastrząb” rozkazał wszystkim bandytom rozsypać się w tyralierę i lec na ziemi, a sam podszedł do wartownika na odległość paru metrów. Na krzyk wartownika »stój, kto idzie« „Jastrząb” odpowiedział »Wojsko Polskie«. Wartownik zapytał wtedy o hasło, na co „Jastrząb” nie odpowiedział nic i począł się zbliżać do wartownika. Wtedy wartownik otworzył ogień z PPsz i trafił 4-ma kulami w brzuch „Jastrzębia”, z których dwie przeszły na wylot, a dwie pozostały w ciele [...]”.
I zapewne nie warto byłoby ufać ubekowi, gdyby podobnie nie zapamiętał tego zdarzenia Jan Jarmuł „Wąż”, który brał udział w akcji na Siemień: „[…] Zawsze Leon pierwszy, w każdej akcji... nie to, że ludzi posyłał - on pierwszy szedł. Wartownik stał przy szkole na warcie i on [„Jastrząb”] krzyczy do wartownika »ręce do góry« - to słyszeliśmy. Wartownik do strzału się mierzy... i równocześnie jeden drugiego trzasnął. Ten wartownik Leona tu [po brzuchu] przejechał, a Leon jego na śmierć położył... wymiana strzałów była”.

Ppor. Leon Taraszkiewicz „Jastrząb” miał szczęście w nieszczęściu. Jako jeden z nielicznych Żołnierzy Niezłomnych spoczął we własnym grobie. Było to możliwe dlatego, że koledzy pochowali go potajemnie w Siemieniu. Do 1990 r. na skromnym brzozowym krzyżu mógł widnieć jedynie tajemniczy napis: „Leon”. Dopiero rok później, po 44 latach od tragicznej śmierci, mogły się odbyć oficjalne uroczystości pogrzebowe Leona Taraszkiewicza.

Dowodzi „Żelazny”
 
Po zamordowaniu Leona Taraszkiewicza funkcję komendanta oddziału Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość Obwodu Włodawa przejął jego brat Edward Taraszkiewicz ps. „Żelazny”. Jesienią 1948 r. podporządkował się dowódcy oddziałów zbrojnych Lubelszczyzny, kpt. Zdzisławowi Brońskiemu „Uskokowi”.

Po śmierci „Uskoka” dalej prowadził aktywną działalność dywersyjną, likwidując funkcjonariuszy i agentów komunistycznych. Edward Taraszkiewicz ps. „Żelazny” zginął w walce 6 października 1951 r., wraz z podkomendnym, otoczony przez 800-osobową obławę UB i KBW dowodzoną przez wyjątkowego bandytę: płk UB Jana Wołkowa. Bezpieka zabiła również małżeństwo Kaszczuków, u których ukrywali się żołnierze.

Dopiero w czerwcu 2007 r. znaleziono prawdopodobnie miejsce, gdzie komunistyczni przestępcy ukryli jego zwłoki. Dwa lata później, postanowieniem prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego, Edward Taraszkiewicz został odznaczony pośmiertnie Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej”.
 



 

Polecane
Emerytury
Stażowe