Nie żyje bp Kazimierz Romaniuk – legenda biblistyki i pierwszy biskup warszawsko-praski

Dziś w godzinach południowych w Wojskowym Instytucie Medycznym w Warszawie, w wieku 97 lat, zmarł bp Kazimierz Romaniuk. Pierwszy biskup warszawsko-praski odszedł w 74. roku kapłaństwa i po 43 latach posługi biskupiej.
świeca Nie żyje bp Kazimierz Romaniuk – legenda biblistyki i pierwszy biskup warszawsko-praski
świeca / pixabay.com/effortlessly for free

Młodość

Bp Kazimierz Romaniuk urodził się 21 sierpnia 1927 roku w Hołowienkach k. Sokołowa Podlaskiego, miejscowości należącej do parafii Najświętszego Zbawiciela w Zembrowie (obecna diecezja drohiczyńska). Był synem Władysława i Rozalii z domu Zygmunt.

Podczas II wojny światowej rodzina mieszkała w Warszawie – Kazimierz uczył się na tajnych kompletach gimnazjalnych, które w 1944 roku ukończył tzw. małą maturą. Po wybuchu Powstania Warszawskiego przyłączył się do walczących a po upadku Powstania znalazł się w obozie w Pruszkowie. Udało mu się zbiec i do końca okupacji musiał się ukrywać.
Po wojnie dokończył naukę w Liceum Humanistycznym im. Adama Mickiewicza w Warszawie i w 1946 roku otrzymał świadectwo dojrzałości.

Po maturze, jako kleryk Wyższego Metropolitalnego Seminarium Duchownego, rozpoczął jednocześnie studia filozoficzno-teologiczne na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego. Magisterium z teologii uzyskał w 1951 roku. W tym samym roku: 21 października bp Zygmunt Choromański udzielił mu święceń subdiakonatu, 11 listopada bp Wacław Majewski wyświęcił go na diakona zaś 16 grudnia, z rąk abp. Stefana Wyszyńskiego przyjął święcenia kapłańskie w kościele Najczystszego Serca Maryi na Grochowie.

Kapłaństwo i dorobek

Pierwszą parafią ks. Kazimierza Romaniuka stał się Raszyn – parafia pw. św. Szczepana a następnie parafia MB Nieustającej Pomocy na warszawskiej Saskiej Kępie. Od 4 września 1952 roku do 6 sierpnia 1955 roku był tam wikariuszem i prefektem.

Kontynuując studia teologiczne na UW w 1953 roku obronił pracę doktorską w zakresie patrologii. Na dalsze studia został skierowany na Papieski Instytut Biblijny do Rzymu (1956-1958), gdzie zdobył licencjat z nauk biblijnych, a następnie do jerozolimskiej Ecole biblique et archéologique française (1959-1961) – tę część studiów zakończył kolejny doktorat.

Następne stopnie drogi naukowej ks. Biskupa Kazimierza to habilitacja w 1966 roku, przyznanie tytułu profesora nadzwyczajnego w 1969 i profesora zwyczajnego nauk biblijnych w 1971 roku (ten ostatni tytuł został zatwierdzony Kongregację Wychowania Katolickiego w roku 1981).

Już od roku 1953 ks. Kazimierz Romaniuk pracował jako wykładowca. Pierwsze kroki w tej roli stawiał jako asystent a następnie adiunkt na Wydziale Teologii UW, prowadząc zajęcia z łaciny kościelnej i patrologii. Od roku 1954 był wykładowcą i prefektem studiów Wyższego Seminarium Duchownego w Warszawie. Z przerwami na studia zagraniczne uczył łaciny kościelnej i patrologii (1954-1956), egzegezy Nowego Testamentu, łaciny i francuskiego (1961-1984). Od 1971 do konsekracji biskupiej (1982) sprawował urząd rektora WMSD oraz Akademickiego Studium Teologii Katolickiej w Warszawie.

Jako naukowiec był związany z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim, na którym wykładał Pismo Święte (w latach 1962-1966 jako adiunkt; w latach 1966-1976 jako docent, kierownik Katedry Teologii Biblijnej Nowego Testamentu). Ponadto w 1966 ks. Kazimierz Romaniuk podjął współpracę z Prymasowskim Studium Życia Wewnętrznego w Warszawie a w latach 1970-1972 był docentem Wydziału Teologicznego Towarzystwa Jezusowego Bobolanum. Współpracował z Akademią Teologii Katolickiej (1976-1983) jako docent a następnie profesor Katedry Biblistyki Nowego Testamentu na wydziale Teologicznym.

Na forum międzynarodowym w 1965 został członkiem-przedstawicielem Episkopatu Polski w Światowej Federacji Apostolatu Biblijnego (w latach 1971–1977 pełnił w nim funkcję członka zarządu) zaś w 1966 roku wszedł w skład Stowarzyszenia Nowotestamentalistów Studiorum Novi Testamenti Societas (w latach 1975-1978 należał do jego komitetu wykonawczego).

W 1973 roku ks. prof. Romaniuk otrzymał godność kapelana honorowego Jego Świątobliwości zaś w 1979 roku kard. Stefan Wyszyński powołał go do godności kanonika kapituły metropolitalnej warszawskiej.

Sakra i działalność w episkopacie

27 lutego 1982 roku Papież Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym Archidiecezji Warszawskiej, przyznając jako stolicę tytularną dawną diecezję metropolii kartagińskiej: Sicca Veneria. Konsekrację biskupią przyjął 4 marca 1982 roku, w bazylice archikatedralnej św. Jana Chrzciciela, z rąk abp. Józefa Glempa i współkonsekrujących: kard. Franciszka Macharskiego i bp. Władysława Miziołka. Jako dewizę biskupią bp Kazimierz Romaniuk przyjął zawołanie In Te confido (Ufam Tobie).

W archidiecezji warszawskiej był biskupem pomocniczym, wikariuszem generalnym, przewodniczącym Wydziałów: Administracji Ogólnej i Finansowego Kurii Metropolitalnej Warszawskiej.

W ramach Konferencji Episkopatu Polski bp Romaniuk był przewodniczącym Podkomisji Episkopatu d/s Pisma Świętego, wiceprzewodniczącym Komisji Episkopatu d/s Wydawnictw Katolickich, członkiem Rady Naukowej Episkopatu, członkiem Komisji Episkopatu d/s Nauki Katolickiej, współprzewodniczącym Komisji Wspólnej d/s Fakultetów Papieskich, członkiem Komisji Episkopatu d/s Seminariów Duchownych, Podkomisji Państwowo-Kościelnej d/s Seminariów, Państwowej Komisji Kodyfikacyjnej d/s Ustawy o Szkolnictwie Wyższym.

25 marca 1992 roku, na mocy bulli Jana Pawła II Totus Tuus Poloniae populus, reorganizującej podział administracyjny Kościoła w Polsce, bp Romaniuk został powołany na urząd biskupa diecezjalnego nowego Kościoła lokalnego: Diecezji Warszawsko-Praskiej. Ingres do katedry św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika miał miejsce 12 kwietnia zaś do konkatedry MB Zwycięskiej – 24 maja 1992 roku. Jako biskup diecezjalny stworzył wszystkie struktury administracyjne nowej Diecezji. Przeprowadził I Synod Diecezjalny (1998-2000), zbudował Wyższe Seminarium Duchowne DW-P na Tarchominie (poświęcone 8 grudnia 2000 roku), doprowadził do ponownego poświęcenia Katedry (29 września 2001). W czerwcu 1999 roku, podczas podróży apostolskiej Jana Pawła II do Polski, gościł Ojca Świętego w Diecezji (spotkania w Radzyminie i w Katedrze). Jego decyzją zostało powołanych do istnienia 35 parafii

26 sierpnia 2004 roku Jan Paweł II przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa diecezjalnego warszawsko-praskiego, złożoną ze względu na wiek.

Biblista

W dorobku naukowym i publicystycznym księdza biskupa Kazimierza Romaniuka naczelne miejsce zajmuje Biblia Warszawsko-Praska. Jest to ukończone jesienią 1997 roku, po kilkudziesięciu latach pracy, tłumaczenie wszystkich ksiąg biblijnych z języków oryginalnych na język polski dokonane przez jednego tłumacza (pierwsze od 400 lat, po przekładzie podjętym w XVI wieku przez ks. Jakuba Wujka SJ).

Poszczególne Księgi Pisma Świętego w tłumaczeniu bp. Kazimierza weszły w skład kilkudziesięciu wydań i wznowień całej Biblii (Biblia Tysiąclecia) lub jej poszczególnych części. Bp Romaniuk uczestniczył także w przygotowaniu przekładu ekumenicznego NT oraz Psalmów.

Biblia warszawsko-praska doczekała się wersji audio: została zapisana w 33 częściach na 107. płytach CD. Opublikowano także wersję e-book`ową.

Bp Kazimierz Romaniuk jest autorem ponad 150 książek i tłumaczeń biblijnych (włączając w tę liczbę kilkanaście tłumaczeń na języki obce – włoski, niemiecki, francuski), ponad 700 artykułów (publikowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych), blisko 100 recenzji, relacji i wywiadów. Liczby te nie obejmują codziennej działalności pasterza (np. listów do diecezjan podpisywanych słowami Wasz biskup Kazimierz ) kaznodziei z niezliczonych uroczystości bierzmowania, wizytacji itd…

Jako autor bp. Romaniuk otrzymał w 1991 roku nagrodę Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich; w 2005 nagrodę główną Feniks przyznało mu Stowarzyszenie Wydawców Katolickich; medalem w 200. rocznicę istnienia (2016) odznaczyło go Towarzystwo Biblijne w Polsce – w uznaniu dla ogromnego dorobku naukowego, translatorskiego oraz duszpasterskiego.

Biskup Kazimierz Romaniuk był współ-konsekratorem 9. biskupów; 6. biskupów warszawskich: Mariana Dusia (1986), Stanisława Kędziory (1987), Piotra Jareckiego (1994), Tadeusza Pikusa (1999), Józefa Górzyńskiego (2013) i Rafała Markowskiego (2013); biskupa pomocniczego gnieźnieńskiego Jerzego Dąbrowskiego (1982), biskupa pomocniczego ełckiego Romualda Kamińskiego (2005) i biskupa pomocniczego warszawsko-praskiego Marka Solarczyka (2011).

Za honorowego obywatela uznały go: Otwock (1994), Radzymin (1997), Mińsk Mazowiecki (2001) oraz Warszawa (2008); w roku 2012 został wyróżniony Medalem Pamiątkowym Pro Masovia.

diecezja.waw.pl, ar


 

POLECANE
Koreańczycy rezygnują z atomu w Polsce. Minister energii: To nie wynika z działań rządu z ostatniej chwili
Koreańczycy rezygnują z atomu w Polsce. Minister energii: "To nie wynika z działań rządu"

Południowokoreański koncern jądrowy Korea Hydro & Nuclear Power (KHNP) potwierdził we wtorek zakończenie działalności w Polsce. "Decyzja koreańskiej spółki KHNP nie wynika z żadnych działań rządu" – twierdzi minister energii Miłosz Motyka.

PKP Intercity wydał pilny komunikat z ostatniej chwili
PKP Intercity wydał pilny komunikat

Zmiany w dostępności sprzedaży biletów na pociągi. PKP Intercity wydał komunikat.

Ekspert dotarła do stenogramów obrad twórców Konstytucji i obala mity na temat ich intencji w sprawie KRS tylko u nas
Ekspert dotarła do stenogramów obrad twórców Konstytucji i obala mity na temat ich intencji w sprawie KRS

KRS miała być materią ustawową. O czym naprawdę dyskutowano przy pracach nad Konstytucją? Jakie były intencje twórców Konstytucji?

Izrael rozpoczął ofensywę. Chcą zająć Gazę z ostatniej chwili
Izrael rozpoczął ofensywę. Chcą zająć Gazę

Ruszyła izraelska ofensywa wojskowa w Strefie Gazy, mająca na celu zajęcie miasta Gaza. – Rozpoczęliśmy pierwszą fazę zaplanowanego ataku na miasto Gaza – przekazał rzecznik izraelskiej armii.

Wielki powrót upałów! Pogoda niebawem zaskoczy z ostatniej chwili
Wielki powrót upałów! Pogoda niebawem zaskoczy

Choć wydawało się, że lato już za nami, prognozy pogody przynoszą zaskakujące wieści. Synoptycy zapowiadają, że na przełomie sierpnia i września do Polski powrócą upały, a słupki rtęci ponownie pokażą nawet 30 stopni Celsjusza. 

Smutne wieści z Pomorza. Odnaleziono ciało strażaka z ostatniej chwili
Smutne wieści z Pomorza. Odnaleziono ciało strażaka

Odnaleziono ciało strażaka, który zaginął podczas akcji ratunkowej 13 sierpnia w Kawlach w woj. pomorskim – poinformowała straż pożarna.

Komunikat dla mieszkańców Małopolski z ostatniej chwili
Komunikat dla mieszkańców Małopolski

NFZ Kraków zapowiada prace serwisowe. Czasowo niedostępne będą kluczowe portale i systemy oddziału.

To nie przypadek – polskie kluby piłkarskie zaczynają wygrywać w Europie tylko u nas
To nie przypadek – polskie kluby piłkarskie zaczynają wygrywać w Europie

To nie jakiś chwilowy kaprys losu, a realny, długofalowy trend w piłce nożnej. Polskie kluby zaczynają w Europie wygrywać zdecydowanie częściej niż dotychczas, a przez to zyskują pieniądze, które pozwalają… wygrywać jeszcze częściej. Takie sprzężenie zwrotne staje się napędem całej „polskiej fortuny piłkarskiej”.

Wyłączenia prądu. Ważny komunikat dla mieszkańców lubelskiego z ostatniej chwili
Wyłączenia prądu. Ważny komunikat dla mieszkańców lubelskiego

W najbliższych dniach mieszkańcy Lublina i okolic muszą liczyć się z planowanymi przerwami w dostawie energii elektrycznej. PGE Dystrybucja zaplanowała prace konserwacyjne i modernizacyjne, które spowodują czasowe wyłączenia prądu w wielu dzielnicach miasta. Poniżej prezentujemy pełny harmonogram.

Kosiniak-Kamysz: Mamy do czynienia z prowokacją Rosji z ostatniej chwili
Kosiniak-Kamysz: Mamy do czynienia z prowokacją Rosji

– Mamy do czynienia z prowokacją Federacji Rosyjskiej, z rosyjskim dronem – poinformował szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz.

REKLAMA

Nie żyje bp Kazimierz Romaniuk – legenda biblistyki i pierwszy biskup warszawsko-praski

Dziś w godzinach południowych w Wojskowym Instytucie Medycznym w Warszawie, w wieku 97 lat, zmarł bp Kazimierz Romaniuk. Pierwszy biskup warszawsko-praski odszedł w 74. roku kapłaństwa i po 43 latach posługi biskupiej.
świeca Nie żyje bp Kazimierz Romaniuk – legenda biblistyki i pierwszy biskup warszawsko-praski
świeca / pixabay.com/effortlessly for free

Młodość

Bp Kazimierz Romaniuk urodził się 21 sierpnia 1927 roku w Hołowienkach k. Sokołowa Podlaskiego, miejscowości należącej do parafii Najświętszego Zbawiciela w Zembrowie (obecna diecezja drohiczyńska). Był synem Władysława i Rozalii z domu Zygmunt.

Podczas II wojny światowej rodzina mieszkała w Warszawie – Kazimierz uczył się na tajnych kompletach gimnazjalnych, które w 1944 roku ukończył tzw. małą maturą. Po wybuchu Powstania Warszawskiego przyłączył się do walczących a po upadku Powstania znalazł się w obozie w Pruszkowie. Udało mu się zbiec i do końca okupacji musiał się ukrywać.
Po wojnie dokończył naukę w Liceum Humanistycznym im. Adama Mickiewicza w Warszawie i w 1946 roku otrzymał świadectwo dojrzałości.

Po maturze, jako kleryk Wyższego Metropolitalnego Seminarium Duchownego, rozpoczął jednocześnie studia filozoficzno-teologiczne na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego. Magisterium z teologii uzyskał w 1951 roku. W tym samym roku: 21 października bp Zygmunt Choromański udzielił mu święceń subdiakonatu, 11 listopada bp Wacław Majewski wyświęcił go na diakona zaś 16 grudnia, z rąk abp. Stefana Wyszyńskiego przyjął święcenia kapłańskie w kościele Najczystszego Serca Maryi na Grochowie.

Kapłaństwo i dorobek

Pierwszą parafią ks. Kazimierza Romaniuka stał się Raszyn – parafia pw. św. Szczepana a następnie parafia MB Nieustającej Pomocy na warszawskiej Saskiej Kępie. Od 4 września 1952 roku do 6 sierpnia 1955 roku był tam wikariuszem i prefektem.

Kontynuując studia teologiczne na UW w 1953 roku obronił pracę doktorską w zakresie patrologii. Na dalsze studia został skierowany na Papieski Instytut Biblijny do Rzymu (1956-1958), gdzie zdobył licencjat z nauk biblijnych, a następnie do jerozolimskiej Ecole biblique et archéologique française (1959-1961) – tę część studiów zakończył kolejny doktorat.

Następne stopnie drogi naukowej ks. Biskupa Kazimierza to habilitacja w 1966 roku, przyznanie tytułu profesora nadzwyczajnego w 1969 i profesora zwyczajnego nauk biblijnych w 1971 roku (ten ostatni tytuł został zatwierdzony Kongregację Wychowania Katolickiego w roku 1981).

Już od roku 1953 ks. Kazimierz Romaniuk pracował jako wykładowca. Pierwsze kroki w tej roli stawiał jako asystent a następnie adiunkt na Wydziale Teologii UW, prowadząc zajęcia z łaciny kościelnej i patrologii. Od roku 1954 był wykładowcą i prefektem studiów Wyższego Seminarium Duchownego w Warszawie. Z przerwami na studia zagraniczne uczył łaciny kościelnej i patrologii (1954-1956), egzegezy Nowego Testamentu, łaciny i francuskiego (1961-1984). Od 1971 do konsekracji biskupiej (1982) sprawował urząd rektora WMSD oraz Akademickiego Studium Teologii Katolickiej w Warszawie.

Jako naukowiec był związany z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim, na którym wykładał Pismo Święte (w latach 1962-1966 jako adiunkt; w latach 1966-1976 jako docent, kierownik Katedry Teologii Biblijnej Nowego Testamentu). Ponadto w 1966 ks. Kazimierz Romaniuk podjął współpracę z Prymasowskim Studium Życia Wewnętrznego w Warszawie a w latach 1970-1972 był docentem Wydziału Teologicznego Towarzystwa Jezusowego Bobolanum. Współpracował z Akademią Teologii Katolickiej (1976-1983) jako docent a następnie profesor Katedry Biblistyki Nowego Testamentu na wydziale Teologicznym.

Na forum międzynarodowym w 1965 został członkiem-przedstawicielem Episkopatu Polski w Światowej Federacji Apostolatu Biblijnego (w latach 1971–1977 pełnił w nim funkcję członka zarządu) zaś w 1966 roku wszedł w skład Stowarzyszenia Nowotestamentalistów Studiorum Novi Testamenti Societas (w latach 1975-1978 należał do jego komitetu wykonawczego).

W 1973 roku ks. prof. Romaniuk otrzymał godność kapelana honorowego Jego Świątobliwości zaś w 1979 roku kard. Stefan Wyszyński powołał go do godności kanonika kapituły metropolitalnej warszawskiej.

Sakra i działalność w episkopacie

27 lutego 1982 roku Papież Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym Archidiecezji Warszawskiej, przyznając jako stolicę tytularną dawną diecezję metropolii kartagińskiej: Sicca Veneria. Konsekrację biskupią przyjął 4 marca 1982 roku, w bazylice archikatedralnej św. Jana Chrzciciela, z rąk abp. Józefa Glempa i współkonsekrujących: kard. Franciszka Macharskiego i bp. Władysława Miziołka. Jako dewizę biskupią bp Kazimierz Romaniuk przyjął zawołanie In Te confido (Ufam Tobie).

W archidiecezji warszawskiej był biskupem pomocniczym, wikariuszem generalnym, przewodniczącym Wydziałów: Administracji Ogólnej i Finansowego Kurii Metropolitalnej Warszawskiej.

W ramach Konferencji Episkopatu Polski bp Romaniuk był przewodniczącym Podkomisji Episkopatu d/s Pisma Świętego, wiceprzewodniczącym Komisji Episkopatu d/s Wydawnictw Katolickich, członkiem Rady Naukowej Episkopatu, członkiem Komisji Episkopatu d/s Nauki Katolickiej, współprzewodniczącym Komisji Wspólnej d/s Fakultetów Papieskich, członkiem Komisji Episkopatu d/s Seminariów Duchownych, Podkomisji Państwowo-Kościelnej d/s Seminariów, Państwowej Komisji Kodyfikacyjnej d/s Ustawy o Szkolnictwie Wyższym.

25 marca 1992 roku, na mocy bulli Jana Pawła II Totus Tuus Poloniae populus, reorganizującej podział administracyjny Kościoła w Polsce, bp Romaniuk został powołany na urząd biskupa diecezjalnego nowego Kościoła lokalnego: Diecezji Warszawsko-Praskiej. Ingres do katedry św. Michała Archanioła i św. Floriana Męczennika miał miejsce 12 kwietnia zaś do konkatedry MB Zwycięskiej – 24 maja 1992 roku. Jako biskup diecezjalny stworzył wszystkie struktury administracyjne nowej Diecezji. Przeprowadził I Synod Diecezjalny (1998-2000), zbudował Wyższe Seminarium Duchowne DW-P na Tarchominie (poświęcone 8 grudnia 2000 roku), doprowadził do ponownego poświęcenia Katedry (29 września 2001). W czerwcu 1999 roku, podczas podróży apostolskiej Jana Pawła II do Polski, gościł Ojca Świętego w Diecezji (spotkania w Radzyminie i w Katedrze). Jego decyzją zostało powołanych do istnienia 35 parafii

26 sierpnia 2004 roku Jan Paweł II przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa diecezjalnego warszawsko-praskiego, złożoną ze względu na wiek.

Biblista

W dorobku naukowym i publicystycznym księdza biskupa Kazimierza Romaniuka naczelne miejsce zajmuje Biblia Warszawsko-Praska. Jest to ukończone jesienią 1997 roku, po kilkudziesięciu latach pracy, tłumaczenie wszystkich ksiąg biblijnych z języków oryginalnych na język polski dokonane przez jednego tłumacza (pierwsze od 400 lat, po przekładzie podjętym w XVI wieku przez ks. Jakuba Wujka SJ).

Poszczególne Księgi Pisma Świętego w tłumaczeniu bp. Kazimierza weszły w skład kilkudziesięciu wydań i wznowień całej Biblii (Biblia Tysiąclecia) lub jej poszczególnych części. Bp Romaniuk uczestniczył także w przygotowaniu przekładu ekumenicznego NT oraz Psalmów.

Biblia warszawsko-praska doczekała się wersji audio: została zapisana w 33 częściach na 107. płytach CD. Opublikowano także wersję e-book`ową.

Bp Kazimierz Romaniuk jest autorem ponad 150 książek i tłumaczeń biblijnych (włączając w tę liczbę kilkanaście tłumaczeń na języki obce – włoski, niemiecki, francuski), ponad 700 artykułów (publikowanych w czasopismach krajowych i zagranicznych), blisko 100 recenzji, relacji i wywiadów. Liczby te nie obejmują codziennej działalności pasterza (np. listów do diecezjan podpisywanych słowami Wasz biskup Kazimierz ) kaznodziei z niezliczonych uroczystości bierzmowania, wizytacji itd…

Jako autor bp. Romaniuk otrzymał w 1991 roku nagrodę Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich; w 2005 nagrodę główną Feniks przyznało mu Stowarzyszenie Wydawców Katolickich; medalem w 200. rocznicę istnienia (2016) odznaczyło go Towarzystwo Biblijne w Polsce – w uznaniu dla ogromnego dorobku naukowego, translatorskiego oraz duszpasterskiego.

Biskup Kazimierz Romaniuk był współ-konsekratorem 9. biskupów; 6. biskupów warszawskich: Mariana Dusia (1986), Stanisława Kędziory (1987), Piotra Jareckiego (1994), Tadeusza Pikusa (1999), Józefa Górzyńskiego (2013) i Rafała Markowskiego (2013); biskupa pomocniczego gnieźnieńskiego Jerzego Dąbrowskiego (1982), biskupa pomocniczego ełckiego Romualda Kamińskiego (2005) i biskupa pomocniczego warszawsko-praskiego Marka Solarczyka (2011).

Za honorowego obywatela uznały go: Otwock (1994), Radzymin (1997), Mińsk Mazowiecki (2001) oraz Warszawa (2008); w roku 2012 został wyróżniony Medalem Pamiątkowym Pro Masovia.

diecezja.waw.pl, ar



 

Polecane
Emerytury
Stażowe