„Przymierze Orłów”. Wyjątkowy Koncert Niepodległości w Warszawie i w Gdańsku
Co musisz wiedzieć:
- 11 listopada w Muzeum Powstania Warszawskiego i 13 listopada w bazylice św. Brygidy w Gdańsku odbędzie się premiera 17. edycji Koncertu Niepodległości pod tytułem „Przymierze Orłów”.
- Inspiracją tegorocznego koncertu jest 230. rocznica III rozbioru Polski i nawiązanie do traktatu Loewenwolda, tzw. przymierza trzech czarnych orłów, które stało się symbolem zaborczej współpracy Rosji, Prus i Austrii.
- W repertuarze znajdą się m.in. utwory średniowieczne, pieśni konfederatów i powstańców, kompozycje Jacka Kaczmarskiego i Lecha Makowieckiego, a także premierowy utwór „Przymierze Czarnych Orłów”.
- Wydarzenie swoim patronatem objął prezydent RP Karol Nawrocki.
O inicjatywie
Koncert Niepodległości narodził się w 2009 roku z inicjatywy polsko-kanadyjskiej wokalistki i kompozytorki Oli Turkiewicz oraz scenarzysty, reżysera i producenta Jacka „Wiejskiego” Górskiego. Projekt, zainicjowany w Muzeum Powstania Warszawskiego, obejmuje 57 edycji w Polsce i za granicą, ponad 230 oryginalnych kompozycji i aranżacji oraz blisko 30 odrębnych scenariuszy.
Setki artystów z całego świata
Projekt tworzy międzynarodowy zespół muzyków sesyjnych, w którego skład weszło przez lata ponad 250 artystów z Polski, Kanady, Australii, Wielkiej Brytanii, Ukrainy i Armenii. Anglojęzyczna edycja wydarzenia – „Polish Independence Concert” – zaprezentowana została w Bazie NATO w Ādaži na Łotwie. Dwujęzyczne edycje międzynarodowe odbyły się także w Australii, Kanadzie, na Litwie i na Łotwie.
- Kompromitacja dziennikarki TVP Karoliny Opolskiej. Zmyśliła przypisy w swojej książce?
- Internauci alarmują o tajemniczych obiektach nad Polską. Być może znamy rozwiązanie zagadki
- Ukraina blokuje polskich przewoźników
- JSW na krawędzi. Pracownicy trzymają się za kieszenie
- Upadek Maduro w Wenezueli roztrzaska "rosyjski trójkąt karaibski"
- Jak Niemcy wpływali na Izrael podczas procesu Adolfa Eichmanna – kulisy manipulacji i strachu w RFN
- Komunikat dla mieszkańców Gdańska
Inspiracja i tematyka koncertu
Inspiracją kolejnej premiery Koncertu Niepodległości „Przymierze Orłów” jest 230. rocznica III rozbioru Polski, dokonanego przez Rosję, Prusy i Austrię – wcześniejszych sygnatariuszy traktatu Loewenwolda z 1732 roku, zwanego przymierzem trzech czarnych orłów.
Celem traktatu było pogwałcenie wolnej elekcji oraz zablokowanie reform w Rzeczypospolitej. Kiedy w 1933 roku Rosja i Saksonia przeprowadziły zamach stanu w celu niedopuszczenia do objęcia tronu polskiego przez Stanisława Leszczyńskiego i osadzenia na tronie Augusta III Sasa, szlachta w obronie suwerenności Rzeczypospolitej i legalnie wybranego króla powstała zbrojnie przeciw Rosji i Saksonii. Wystąpienie to, zapamiętane jako konfederacja dzikowska, przez wielu historyków uznawane jest za pierwsze nasze powstanie narodowe. Najdłużej w rosyjsko-saskim oblężeniu bronił się wierny polskiemu królowi Gdańsk, który skapitulował po pięciomiesięcznym oblężeniu przez wojska rosyjskie i saskie. Podkreślając fakt, iż Polska jest jedynym państwem, które przyjęło zarówno hołd pruski (1525), jak i hołd moskiewski (1611), ukazana zostanie geopolityczna gra obcych mocarstw, które wspólnie ingerowały w sprawy Królestwa Polskiego i Rzeczypospolitej, począwszy od zarania naszych dziejów. W tym kontekście ukazane zostanie bohaterstwo naszych przodków, broniących ojczyzny przed zakusami państw ościennych i wielokrotnie liczniejszych sił.
Punktem wyjścia narracji będzie współdziałanie Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego i Rusi Kijowskiej w celu detronizacji Mieszka II Lamberta, syna Bolesława Chrobrego. Ukazany zostanie antyjagielloński sojusz zawarty pomiędzy carem Wasylem III, wielkim mistrzem Zakonu Krzyżackiego Albrechtem Hohenzollernem oraz cesarzem rzymskim narodu niemieckiego Maksymilianem I Habsburgiem. Apogeum antypolskich sojuszy nastąpiło w 1795 roku, gdy wskutek III rozbioru Polska ostatecznie zniknęła z mapy świata. Dążenia do ostatecznej anihilacji narodu polskiego znajdziemy w XIX-wiecznych porozumieniach mocarstw, takich jak konwencja Alvenslebena (1863) czy wreszcie sojusz trzech cesarzy (1873), zbiegający się w czasie z nasilającą się germanizacją i rusyfikacją. Dla pełnego kontekstu historycznego ukazane zostaną wymierzone w Polskę sojusze międzynarodowe Szwecji, Prus, Siedmiogrodu i Kozaczyzny, skutkujące traktatem w Radnot (1657) – pierwszą próbą rozbioru Rzeczypospolitej. Zwieńczeniem narracji będzie ukazanie paktu Ribbentrop–Mołotow, który skutkował IV rozbiorem Polski dokonanym przez Rosję, Niemcy oraz stanowiącą część III Rzeszy Austrię, do których dołączyła także Słowacja. Narrację zamknie opis rozpoczętej 1 września 1939 roku ostatniej wielkiej epopei żołnierza walczącego o niepodległość ojczyzny na niemal wszystkich frontach II wojny światowej. Nawiązując do powstania warszawskiego, ukazane zostanie współdziałanie Moskwy i Berlina – zarówno podczas powstania warszawskiego 1944 roku, jak i wcześniejszego, jakże często zapominanego powstania warszawskiego 1794 roku.
Repertuar
Na repertuar najnowszej edycji Koncertu Niepodległości składają się współczesny utwór instrumentalny „Przymierze Czarnych Orłów” (2025) i kompozycja do tekstu z „Kroniki polskiej” Galla Anonima „Boleslaue, dux gloriosissime!” (2019/1109). Zaprezentowane zostaną również hybrydowe aranżacje polskich pieśni wojskowych i patriotycznych, w tym: średniowieczna „Piessn o prusskiei porascze kthora szie sstała za krolia Jagiełła Władysława” (1570) i pieśń rycerska „W kotły, bębny uderzyli” (XV w.), „Pieśń Konfederatów Tyszowieckich” (~1655) i „Pieśń Konfederatów Barskich” (1843), kompozycja do wiersza ludowego „Na Kopańskim moście” (XVIII w.) oraz pieśni z okresu insurekcji kościuszkowskiej – „Śpiew włościan krakowiaków” (1794) – i powstania listopadowego – „Marsz za Bug” (1830). Przeniesieniu narracji w wiek XX towarzyszyć będzie nieformalny hymn Polski – „Rota” (1908), pieśń powstańców wielkopolskich „Marsylianka Wielkopolska” (1919), piosenka z czasu wojny polsko-bolszewickiej „Cud nad Wisłą, czyli polska młócka” (1920), piosenka Jacka Kaczmarskiego „Ballada wrześniowa” (1983) oraz kompilacja jego utworu „Katyń” (1985) z kompozycją Lecha Makowieckiego „Katyń 1940 (ostatni list)” (2010). Ostatnim utworem koncertu będzie kompozycja współczesna do wiersza Józefa Szczepańskiego „Czerwona zaraza” (2025/1944). Na zakończenie artyści wspólnie z publicznością zaśpiewają „Mazurek Dąbrowskiego” (1797) wraz z zapomnianą dziś, pierwotnie czwartą i szóstą zwrotką Mazurka:
Niemiec, Moskal nie osiędzie,
gdy jąwszy pałasza,
hasłem wszystkich zgoda będzie
i ojczyzna nasza.Na to wszystkich jedne głosy:
Dosyć tej niewoli,
Mamy racławickie kosy,
Kościuszkę, Bóg pozwoli.
Na przestrzeni 18 lat zespół Koncertu Niepodległości stworzył unikalny styl muzyki hybrydowej, który łączy oryginalne brzmienia dawnych pieśni z nowoczesnymi aranżacjami i kompozycjami. Obejmują one elementy klasyki, elektroniki, poezji śpiewanej, rocka, jazzu, bluesa, punku, reggae, metalu, rapu oraz tech-house’u, a także nagrania archiwalne.
Śpiewnik Niepodległości – siostrzany projekt Koncertu Niepodległości
W ramach rozwoju Koncertu Niepodległości w 2017 roku Fundacja Dziedzictwa Rzeczypospolitej uruchomiła historyczno-edukacyjny portal Śpiewnik Niepodległości. Udostępnia on dorobek polskiej pieśni patriotycznej wraz z narzędziami do samodzielnej nauki ich wykonywania oraz przykładowymi interpretacjami Koncertu Niepodległości. Pieśni opatrzone są komentarzem literackim i historycznym, a portal jest przyjazny dla osób niepełnosprawnych. Nowatorski projekt wysoko doceniła społeczność internetowa. Obecnie Śpiewnik gromadzi blisko 3 miliony indywidualnych użytkowników (głównie młodzież i animatorów kultury), którzy wykonali ponad 7 milionów odsłon. Portal udostępnia funkcjonalność tworzenia playlist oraz indywidualny generator, dzięki któremu każdy może stworzyć własny, spersonalizowany Śpiewnik Niepodległości, możliwy do wykreowania w formie wydruku lub do pobrania w formacie na dowolne urządzenie mobilne. W 2022 roku uruchomiona została wersja anglojęzyczna portalu, a w grudniu 2023 roku zainaugurowano wersję portugalskojęzyczną, dedykowaną Polonii brazylijskiej.
Ekipa Koncertu Niepodległości
Koncert Niepodległości współtworzą polsko-kanadyjska wokalistka jazzowa i kompozytorka Ola Turkiewicz, pełniąca rolę dyrektor muzycznej, oraz Jacek „Wiejski” Górski – producent, reżyser i scenarzysta wydarzenia.
W kolejnej edycji Koncertu Niepodległości wystąpią:
Ola Turkiewicz (dyrektor muzyczny, kompozycje, aranżacje i śpiew), Tomasz Bacajewski (śpiew) oraz zespół Koncertu Niepodległości w składzie:
Ignacy Wendt (trąbka), Michał Iwanek (instrumenty klawiszowe), Tomasz Boruch (gitara), Łukasz Makowski (bas, kontrabas), Mateusz Senderowski (perkusja), Wojciech Barteczek (I skrzypce), Cezary Gójski (II skrzypce), Przemysław Ćwiek (altówka), Anna Wróbel (wiolonczela).
Prozatorską narrację wydarzenia poprowadzi aktor Robert Czebotar.
- Patronat honorowy: prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Karol Nawrocki
- Wsparcie: Stowarzyszenie Federacji Młodzieży Walczącej
- Patronat medialny: Niezależna.pl | Tysol.pl





