Kiedy powstał pierwszy komputer i jaki wkład w jego budowę mieli Polacy?

Historycy techniki narodziny informatyki datują na długo przed zbudowaniem pierwszego sprawnego komputera. Robert Ligonniere w swojej fascynującej książce: Prehistoria i historia komputerów definiuje komputer jako maszynę liczącą lub maszynę wspomagającą liczenie. Powoduje to, że komputer można uznać za następcę wynalazków używanych od starożytności: abaka i liczydła.
Enigma Kiedy powstał pierwszy komputer i jaki wkład w jego budowę mieli Polacy?
Enigma / Wikipedia
Abak to w uproszczeniu – każda plansza obliczeniowa, liniowana pionowo lub poziomo, której zarys ułatwia przemieszczanie kamyków, żetonów bądź innych znaków. Robert Ligonniere w przytoczonej książce omawia również wynalazki wieków średnich i nowożytnych zbliżające świat,  tak jak abak i liczydło, do budowy elektronicznego komputera. Są to m. in. Pałeczki Nepera, Zegar Liczący Schickarda, maszyna Pasclala i maszynka do mnożenia Leibnniza. Autor wiele miejsca poświęca również żyjącemu w dziewiętnastym wieku naukowcowi Charlesowi Babbage'owi (1791-1871), który uważany jest przez Anglików za ojca współczesnych komputerów.

ENIGMA
Francuski historyk techniki podkreśla również wkład Polaków w rozwój informatyki. Wkład polegał na złamaniu kodu maszyny szyfrującej Enigma oraz opracowaniu metod i urządzeń do szybszej, automatycznej deszyfracji wiadomości. Do przyspieszenia deszyfracji służyła m in. zaprojektowana przez Mariana Rejewskiego tzw. "Polska Bomba".  Maszyna - pisze Ligonniere - składała się z zespołu sześciu polskich replik Enigmy rozmieszczonych wokół wspólnej osi napędowej, tak aby w sposób jak najszybszy można było badać kombinacje kluczy. Napędzane elektrycznością rotory sześciu Enigm-Bomb wprawione były w szybkie obroty i w ciągu dwóch godzin mogły przeanalizować wszystkie kombinacje. Dla zwiększenia mocy rozszyfrowania Polacy zlecili konstrukcję sześciu Bomb specjalizującej się w produkcji sprzętu elektrycznego firmie AVA, która nigdy nie pojęła, co zlecono jej do zrobienia. Rejewski wykonał w ten sposób coś w rodzaju alfabetycznego symulatora sekwencji matematycznych - skromny aparacik, ledwie studwudziestocentymetrowej wysokości, rozmiarami przypominający obecną pralkę.
Gdy tylko któraś z Bomb - kontynuuje Ligonniere - znajdowała odpowiednią kombinację, zapalało się światełko, a maszyna zatrzymywała się automatycznie.
W roku 1939 Polacy przekazali francuskim i angielskim sojusznikom kopie Enigm i plany Bomb. Z daru skorzystali Anglicy, a  Polska Bomba, maszyna bez elektroniki i pamięci przyczyniła się pośrednio do powstania angielskiego ciągu komputerów.

Polish notation
Złamanie kodu Enigmy to nie jedyny wkład Polaków w rozwój informatyki.  Znany jest na świecie logik Jan Łukasiewicz (1876-1956), który w 1917 roku wprowadził beznawiasowy zapis wyrażeń, popularnie zwany polskim zapisem (ang. Polish notation). Zapis ten jest obecnie powszechnie stosowany w automatycznych obliczeniach wartości wyrażeń i wykorzystywany m.in. w kalkulatorach.

Na świecie za pierwsze nowoczesne komputery uznaje się ENIACa i Colossusa.
Pierwszy polski elektronowy komputer powstał po drugiej wojnie światowej. Nazywał się XYZ.

Andrzej Berezowski

 

POLECANE
Tadeusz Płużański: Morderca Jakub Berman. Demokrata lat 40-tych tylko u nas
Tadeusz Płużański: Morderca Jakub Berman. Demokrata lat 40-tych

10 kwietnia 1984 r. w Warszawie zmarł Jakub Berman, członek Komunistycznej Partii Polski, działacz Związku Patriotów Polskich i Centralnego Biura Komunistów Polski. W latach 1948–1956 członek Biura Politycznego PZPR, nadzorca stalinowskiego aparatu bezpieczeństwa.

Tȟašúŋke Witkó: Obecna Rosja to nie ZSRR, ale USA Trumpa to też nie USA Ronalda Reagana tylko u nas
Tȟašúŋke Witkó: Obecna Rosja to nie ZSRR, ale USA Trumpa to też nie USA Ronalda Reagana

Federacji Rosyjskiej Władimira Władimirowicza Putina daleko do potęgi militarnej Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich pod batutą Leonida Iljicza Breżniewa, Jurija Władimirowicza Andropowa czy Konstantina Ustinowicza Czernienki. Niewielkie to jednak dla nas pocieszenie, bowiem Stany Zjednoczone Ameryki, kierowane przez Donalda Johna Trumpa, też nie są jednak tym samym krajem, który – na czele z Ronaldem Wilsonem Reaganem – złamał, a przynajmniej mocno nadwyrężył, kręgosłup „Imperium Zła”.

Karol Nawrocki wręczył Rafałowi Trzaskowskiemu tęczową flagę. Zaskakująca reakcja kandydata KO z ostatniej chwili
Karol Nawrocki wręczył Rafałowi Trzaskowskiemu tęczową flagę. Zaskakująca reakcja kandydata KO

Debata zorganizowana przez sztab Rafała Trzaskowskiego przybrała nieoczekiwany obrót. Kandydat KO otrzymał od swojego rywala tęczową flagę.

Za kryzys w Europie odpowiada też pana szef, Donald Tusk. Nawrocki odpowiedział Trzaskowskiemu z ostatniej chwili
"Za kryzys w Europie odpowiada też pana szef, Donald Tusk". Nawrocki odpowiedział Trzaskowskiemu

– Musi pan wiceprzewodniczący mieć świadomość, że Europa znajduje się w gigantycznym kryzysie, za to odpowiada też pana szef Donald Tusk, który podpisał pakt z Putinem razem z Angelą Merkel i pod wpływem tego paktu ośmielona milionami euro Federacja Rosyjska zaatakowała Ukrainę – mówił podczas piątkowej debaty zorganizowanej przez sztab Rafała Trzaskowskiego kandydat na prezydenta Karol Nawrocki.

Wdzierają się do domów. Niemcy w kłopocie Wiadomości
"Wdzierają się do domów". Niemcy w kłopocie

Agresywne i wyjątkowo uciążliwe - mrówki z gatunku Tapinoma magnum, pochodzące z rejonu śródziemnomorskiego, coraz śmielej zdobywają regiony Niemiec. Owady, które na pierwszy rzut oka wyglądają jak pospolite, rodzime mrówki, mogą być bardzo problematyczne.

Jaki wylosował się dziś Trzaskowski? Stanowski ostro do kandydata KO podczas debaty w Końskich z ostatniej chwili
Jaki "wylosował się dziś Trzaskowski"? Stanowski ostro do kandydata KO podczas debaty w Końskich

– Widzę, że dzisiaj się wylosowała ta wersja Rafała Trzaskowskiego, który akurat jest przeciwko wpuszczaniu migrantów. Co jakiś czas to się zmienia. Cieszę się, bo akurat w tym momencie się zgadzamy. Nie wiem, czy za tydzień będziemy się zgadzać, bo nie jest pan specjalnie mocny w utrzymywaniu tego samego zdania – mówił podczas piątkowej debaty zorganizowanej przez sztab Rafała Trzaskowskiego twórca Kanału Zero i kandydat na prezydenta Krzysztof Stanowski.

Debata Trzaskowskiego. Symboliczne nagranie samotnego kandydata KO z ostatniej chwili
Debata Trzaskowskiego. Symboliczne nagranie samotnego kandydata KO

Sieć podbija nagranie ukazujące kandydata KO Rafała Trzaskowskiego, który samotnie oczekuje na kandydatów wracających z debaty zorganizowanej przez Telewizję Republika, Telewizję wPolsce24 oraz Telewizję Trwam.

 Masowe zatrucie w Centrum Szkolenia Straży Granicznej. Wzrósł bilans poszkodowanych Wiadomości
Masowe zatrucie w Centrum Szkolenia Straży Granicznej. Wzrósł bilans poszkodowanych

Do 71 osób wzrosła liczba słuchaczy Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie hospitalizowanych z powodu objawów zatrucia pokarmowego - podała w piątek SG. Sanepid ustala, co mogło być źródłem salmonelli, która wywołała zatrucie.

Trump zniecierpliwiony postawą Rosji. Padły mocne słowa polityka
Trump zniecierpliwiony postawą Rosji. Padły mocne słowa

Rosja musi się ruszyć, ginie zbyt wielu ludzi - napisał w piątek prezydent USA Donald Trump w mediach społecznościowych, odnosząc się do negocjacji w sprawie zakończenia wojny w Ukrainie.

Dziennikarz TV Republika zaatakowany przed wejściem na debatę Trzaskowskiego z ostatniej chwili
Dziennikarz TV Republika zaatakowany przed wejściem na debatę Trzaskowskiego

Pod wejściem na halę w Końskich, gdzie odbędzie się debata organizowana przez sztab Rafała Trzaskowskiego doszło do awantury.

REKLAMA

Kiedy powstał pierwszy komputer i jaki wkład w jego budowę mieli Polacy?

Historycy techniki narodziny informatyki datują na długo przed zbudowaniem pierwszego sprawnego komputera. Robert Ligonniere w swojej fascynującej książce: Prehistoria i historia komputerów definiuje komputer jako maszynę liczącą lub maszynę wspomagającą liczenie. Powoduje to, że komputer można uznać za następcę wynalazków używanych od starożytności: abaka i liczydła.
Enigma Kiedy powstał pierwszy komputer i jaki wkład w jego budowę mieli Polacy?
Enigma / Wikipedia
Abak to w uproszczeniu – każda plansza obliczeniowa, liniowana pionowo lub poziomo, której zarys ułatwia przemieszczanie kamyków, żetonów bądź innych znaków. Robert Ligonniere w przytoczonej książce omawia również wynalazki wieków średnich i nowożytnych zbliżające świat,  tak jak abak i liczydło, do budowy elektronicznego komputera. Są to m. in. Pałeczki Nepera, Zegar Liczący Schickarda, maszyna Pasclala i maszynka do mnożenia Leibnniza. Autor wiele miejsca poświęca również żyjącemu w dziewiętnastym wieku naukowcowi Charlesowi Babbage'owi (1791-1871), który uważany jest przez Anglików za ojca współczesnych komputerów.

ENIGMA
Francuski historyk techniki podkreśla również wkład Polaków w rozwój informatyki. Wkład polegał na złamaniu kodu maszyny szyfrującej Enigma oraz opracowaniu metod i urządzeń do szybszej, automatycznej deszyfracji wiadomości. Do przyspieszenia deszyfracji służyła m in. zaprojektowana przez Mariana Rejewskiego tzw. "Polska Bomba".  Maszyna - pisze Ligonniere - składała się z zespołu sześciu polskich replik Enigmy rozmieszczonych wokół wspólnej osi napędowej, tak aby w sposób jak najszybszy można było badać kombinacje kluczy. Napędzane elektrycznością rotory sześciu Enigm-Bomb wprawione były w szybkie obroty i w ciągu dwóch godzin mogły przeanalizować wszystkie kombinacje. Dla zwiększenia mocy rozszyfrowania Polacy zlecili konstrukcję sześciu Bomb specjalizującej się w produkcji sprzętu elektrycznego firmie AVA, która nigdy nie pojęła, co zlecono jej do zrobienia. Rejewski wykonał w ten sposób coś w rodzaju alfabetycznego symulatora sekwencji matematycznych - skromny aparacik, ledwie studwudziestocentymetrowej wysokości, rozmiarami przypominający obecną pralkę.
Gdy tylko któraś z Bomb - kontynuuje Ligonniere - znajdowała odpowiednią kombinację, zapalało się światełko, a maszyna zatrzymywała się automatycznie.
W roku 1939 Polacy przekazali francuskim i angielskim sojusznikom kopie Enigm i plany Bomb. Z daru skorzystali Anglicy, a  Polska Bomba, maszyna bez elektroniki i pamięci przyczyniła się pośrednio do powstania angielskiego ciągu komputerów.

Polish notation
Złamanie kodu Enigmy to nie jedyny wkład Polaków w rozwój informatyki.  Znany jest na świecie logik Jan Łukasiewicz (1876-1956), który w 1917 roku wprowadził beznawiasowy zapis wyrażeń, popularnie zwany polskim zapisem (ang. Polish notation). Zapis ten jest obecnie powszechnie stosowany w automatycznych obliczeniach wartości wyrażeń i wykorzystywany m.in. w kalkulatorach.

Na świecie za pierwsze nowoczesne komputery uznaje się ENIACa i Colossusa.
Pierwszy polski elektronowy komputer powstał po drugiej wojnie światowej. Nazywał się XYZ.

Andrzej Berezowski


 

Polecane
Emerytury
Stażowe