Wdrożenie postanowień Filaru ma stanowić wspólną odpowiedzialność państw członkowskich, Komisji, a także unijnych oraz krajowych partnerów społecznych. NSZZ Solidarność jest jednym z głównych protagonistów tych działań w naszym kraju.

Filar składa się z trzech komponentów podzielonych na szczegółowe punkty:
- równe szanse i dostęp do zatrudnienia,
- uczciwe warunki pracy,
- ochrona socjalna i integracja społeczna.
Poniżej prezentujemy uwagi, zawierające także komentarz naukowców, które mają przybliżyć członkom Związku wiedzę na temat poszczególnych punktów Filaru.
Komponent: uczciwe warunki pracy.

7. Informacja o warunkach zatrudnienia i ochrona w przypadku zwolnień
a. Pracownicy mają prawo otrzymać w momencie nawiązania stosunku pracy pisemną informację o ich prawach i obowiązkach wynikających ze stosunku pracy, w tym w trakcie okresu próbnego.
b. W przypadku zwolnienia z pracy pracownicy mają prawo do uzyskania wcześniej informacji o przyczynach takiego zwolnienia, przysługuje im również rozsądny okres wypowiedzenia. Mają oni prawo do skutecznego i bezstronnego rozstrzygania sporów, a w przypadku nieuzasadnionego zwolnienia z pracy, prawo do dochodzenia roszczeń, w tym do odpowiedniej rekompensaty.

W ramach Filaru wymagane jest, aby pracownik otrzymał pisemne informacje dotyczące warunków pracy w momencie rozpoczęcia stosunku pracy, a nie w ciągu dwóch miesięcy, jak przewiduje się w obecnie obowiązującej dyrektywie dotyczącej pisemnego oświadczenia. Zgodnie z punktem 7 Filaru należy zapewnić odpowiednie uzasadnienie oraz przestrzegać rozsądnego terminu wypowiedzenia. Ponadto pracownicy powinni mieć dostęp do procedur skutecznego i bezstronnego rozstrzygania sporów. Procedury te mogą obejmować postępowanie polubowne, mediację lub procedury pojednawcze. Wprowadza się również prawo do odpowiedniego zadośćuczynienia w przypadku nieuzasadnionego zwolnienia, obejmujące przywrócenie zatrudnienia lub odszkodowanie pieniężne.

Jak wskazuje dr hab. Krzysztof Walczak (UW) wymóg Filaru wskazujący na konieczność zapewnienia odpowiedniego uzasadnienia wypowiedzenia wszystkich umów o pracę nie jest spełniony w polskim porządku prawnym, bowiem zgodnie z Kodeksem pracy obowiązek taki dotyczy tylko wypowiedzenia umów o pracę na czas nieokreślony. A więc nie dotyczy on terminowych umów o pracę (na okres próbny i czas określony)  co zwłaszcza w tym drugim  przypadku budzi poważne wątpliwości. Zmiana art. 36 Kodeksu pracy obowiązująca od 22 lutego 2016 r. doprowadziła do zgodności polskiego prawa pracy z wymogiem Filaru odnośnie wprowadzenia rozsądnego okresu wypowiedzenia, bowiem obecnie okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej  zarówno na czas nieokreślony jak i określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Wydaje się natomiast, że odrębne uregulowania długości okresu wypowiedzenia umów na okres próbny, ze względu na ich cel jakim jest sprawdzenie kwalifikacji pracownika i możliwości jego zatrudnienia w celu wykonywania określonego rodzaju pracy da się obronić jako racjonalne. Od strony formalnej pracownicy mają zgodnie z rozdziałem 2 działu dwunastego Kodeksu pracy dostęp do procedur pojednawczych na poziomie zakładowym. Jednakże w praktyce instytucja ta nie funkcjonuje, dlatego też trudno zakładać, że jest to spełnienie wymogów Filaru.

Wydaje się bezdyskusyjne, że wysokość odszkodowań przewidziana w Kodeksie pracy nie spełnia wymogów określonych w pkt 8 Filaru. Sam fakt istnienia orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego wskazujących na możliwość dochodzenia rozszczeń uzupełniających w razie niezgodnego z prawem rozwiązania stosunku pracy w trybie natychmiastowym, nie rozwiązuje tego problemu. Dodatkowo kwestię wysokości odszkodowań należy rozpatrywać w kontekście rażąco niskich na tle innych państw UE zasiłków dla osob bezrobotnych w Polsce. Trudno więc uznać, że w obecnym porządku prawnym istnieje bezpieczny mechanizm „przejścia” pracownika pomiędzy kolejnymi potencjalnymi podmiotami zatrudniającymi - podkreśla  Barbara Surdykowska, (Biuro Eksperckie NSZZ Solidarność).

Tutaj można przeczytać o szóstym punkcie filaru

bs