Co musisz wiedzieć?

• Z Białorusi uwolniono dziś 52 więźniów.
• Delegacja kierowana przez USA przewiozła ich do Wilna.
• Według informacji przekazanych przez Biuro Zagraniczne NSZZ "Solidarność" wśród uwolnionych znajduje się m.in. lider Białoruskiego Kongresu Demokratycznych Związków Zawodowych (BKDP) Aliaksandr Yarashuk i Henadz Fiadynich, przewodniczący Białoruskiego Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Radioelektrycznego.

"Aliaksandr Jaraszuk jest już na terytorium Litwy"

Lider Białoruskiego Kongresu Demokratycznych Związków Zawodowych (BKDP) Aliaksandr Jaraszuk i Henadz Fiadynich, przewodniczący Białoruskiego Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Radioelektrycznego, znaleźli się w grupie 52 uwolnionych dziś na Białorusi więźniów. 

Na początku podeszliśmy do tej informacji sceptycznie, ale okazało się Aliaksandr Jaraszuk skontaktował się już ze swoją rodziną i poinformował, że znajduje się na terytorium Litwy

– potwierdza informację specjalista Biura Zagranicznego NSZZ "Solidarność" Yuri Ravavoi. Podkreśla, że Solidarność od momentu, w którym Aliaksandr Jaraszuk został zatrzymany, starała się o jego uwolnienie, m.in. apelując o to w rozmowach z przedstawicielami amerykańskiej administracji państwowej.

Przypomnijmy, w 2020 roku Piotr Duda na zaproszenie przewodniczącego BKDP przybył do Mińska. – Czuję, że powinienem tutaj być, bo mamy sytuację, kiedy pracownicy i działacze związkowi są zwalniani z pracy za to, że angażują się w strajki i wyrażają swoją opinię na temat sytuacji w kraju – powiedział wówczas w rozmowie z PAP Piotr Duda.

"Walka o prawa człowieka i o godność pracowników nigdy nie jest daremna"

Przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" wyraził radość z powodu zwolnienia białoruskich działaczy związkowych. 

Bardzo się cieszę, że nasze wieloletnie starania o uwolnienie Aliaksandra Jaraszuka i Henadza Fiadynicha wreszcie przyniosły oczekiwany rezultat. To ważny moment, który pokazuje, że determinacja, solidarność i współpraca ponad granicami mogą realnie zmieniać losy ludzi walczących o sprawiedliwość. Z całego serca pragnę podziękować prezydentowi Stanów Zjednoczonych, Donaldowi Trumpowi, za to, że wysłuchał naszych apeli i zdecydował się udzielić wsparcia działaczom związków zawodowych z Białorusi. Jego zaangażowanie to nie tylko gest polityczny, lecz także wyraz szacunku dla podstawowych wartości, jakimi są wolność i prawa człowieka

– przekazał Piotr Duda.

Jak mało kto rozumiemy, jak wielką cenę nierzadko płaci się za niezłomność, odwagę i podjęcie walki o dobro własnej ojczyzny. Działalność związkowa, będąca fundamentem praw pracowniczych i demokratycznych standardów, w żadnym miejscu na świecie nie powinna prowadzić do represji. Uwolnienie Aliaksandra Jaraszuka i Henadza Fiadynicha jest symbolem nadziei, że walka o prawa człowieka i o godność pracowników nigdy nie jest daremna

– dodał.

Zatrzymani i skazani

Przypomnijmy, 19 kwietnia 2022 roku przeszukano miejsce pracy i mieszkanie Aliaksandra Jaraszuka, a jego sprzęt elektroniczny został skonfiskowany. Jaraszuka aresztowano i umieszczono w areszcie śledczym. 

20 grudnia 2022 roku Sąd Miejski w Mińsku rozpoczął rozprawę w jego sprawie. 26 grudnia zapadł wyrok: Jaroszuk został skazany na cztery lata pozbawienia wolności w kolonii karnej o zaostrzonym rygorze. To właśnie o taką karę wnioskowała prokuratura. 21 kwietnia 2023 roku Ministerstwo Spraw Wewnętrznych wpisało więźnia politycznego na ''listę ekstremistów''.

Z kolei Henadz Fiadynich w 2018 roku został skazany na cztery lata aresztu domowego za działalność związkową.

11 kwietnia 2022 roku KGB uznało REM za ''formację ekstremistyczną''. Henadz został aresztowany 19 kwietnia 2022 roku i osadzony w areszcie śledczym KGB w Mińsku.

5 stycznia 2023 roku w jego sprawie zapadł wyrok. Sędzia Anastasija Papko skazała Henadzię Fiadynicz na dziewięć lat pozbawienia wolności w kolonii karnej o średnim rygorze. Wkrótce więzień polityczny został przeniesiony z aresztu śledczego nr 1 w Mińsku do więzienia nr 4 w Mohylewie. W maju 2023 roku Ministerstwo Spraw Wewnętrznych wpisało go do wykazu obywateli Białorusi, cudzoziemców lub bezpaństwowców zaangażowanych w działalność ekstremistyczną.

Z informacji przekazanych przez Biuro Zagraniczne NSZZ "Solidarność" wynika, że obaj panowie byli wpisani na tzw. listę humanitarną, a więc listę osób, które ze względu na wiek i stan zdrowia powinny być uwolnione w pierwszej kolejności.

Związki zawodowe na Białorusi

Niezależne związki zawodowe w Białorusi są traktowane przez reżim Łukaszenki jako zagrożenie dla tamtejszej dyktatury. Przed sfałszowanymi wyborami prezydenckimi w 2020 r. presja na związkowców ograniczała się do wyrzucania z pracy czy 15-dniowych aresztów.

Reakcją społeczeństwa na sfałszowane wybory prezydenckie były liczne demonstracje w całym kraju, a także strajki w dużych przedsiębiorstwach państwowych. Przy tym najdłuższe i najskuteczniejsze strajki miały miejsce w przedsiębiorstwach, w których mimo presji i gróźb istniały niezależne związki zawodowe.
Po tych wydarzeniach nasilił się strach Łukaszenki przed protestami, a osoby niezgadzające się z reżimem były częściej więzione. 
Na początku 2021 r. wyraźnie wzrosła presja na związki zawodowe. Wiosną 2022 r. aresztowano kolejnych kilkudziesięciu liderów i działaczy Białoruskiego Kongresu Demokratycznych Związków Zawodowych (BKDP), uznawanej na forum międzynarodowym organizacji zrzeszającej wszystkie niezależne związki zawodowe w Białorusi. 

Solidarność przez cały czas wspiera związkowców z Białorusi. Regularnie organizuje akcje poparcia dla nich. W czerwcu 2022 roku zorganizowała także protest przed ambasadą Białorusi, podczas którego domagała się uwolnienia białoruskich działaczy związkowych.

Uwolnienie 52 więźniów

Przypomnijmy, po negocjacjach w Mińsku delegacja, kierowana przez Stany Zjednoczone, przewiozła dziś do Wilna 52 uwolnionych więźniów, w tym 14 obcokrajowców. Wśród uwolnionych są także obywatele Polski. Informację o tym podała najpierw ambasada USA w Wilnie, następnie prezydent Litwy Gitanas Nauseda, który potwierdził, że uwolnieni są na terytorium Litwy.

Rzecznik polskiego MSZ Paweł Wroński przekazał PAP, że w grupie osób wyjeżdżających z Białorusi są Polacy. Dodał, że szczegółowe informacje dotyczące tożsamości uwolnionych zostaną przedstawione wkrótce.

Wśród uwolnionych dziś przez władze białoruskie więźniów politycznych jest również opozycjonista Mikoła Statkiewicz, a także filozof Uładzimir Mackiewicz – poinformowali obrońcy praw człowieka z organizacji Wiasna. Statkiewicz, długoletni działacz opozycji, został zatrzymany w 2020 roku.

• Lubelskie: niedaleko Przewodowa rozbił się niezidentyfikowany obiekt latający
• Wyłączenia prądu. Ważny komunikat dla mieszkańców Wielkopolski
• Gorąco pod Abotakiem. Ciemnoskóry mężczyzna uderzył działaczkę pro-life
• Astronomiczna sensacja. Odkryto nową planetę w Układzie Słonecznym
• Polski zakonnik zatrzymany na Białorusi. Karmelici wydali oświadczenie
• Niemieccy rolnicy obawiają się, że ich gospodarstwa nie przetrwają. Ukraina planuje jeszcze zwiększyć produkcję
• Europa tonie po wprowadzeniu umowy z Mercosur. Pierwsi pod wodę pójdą rolnicy