Spektakularne zjawisko astronomiczne już niebawem na polskim niebie

27 marca na nocnym niebie pojawi się niezwykle rzadkie zjawisko - wybuch nowej w systemie gwiezdnym T Coronae Borealis. To wydarzenie następuje raz na około 80 lat i związane jest z układem podwójnym, składającym się z białego karła i czerwonego giganta, oddalonym od Ziemi o około 3 tysiące lat świetlnych.
Gwiazdy
Gwiazdy / pixabay.com

Czym jest nowa?

Nowa to rodzaj eksplozji gwiazdowej, która zachodzi w układzie podwójnym, gdzie dwie gwiazdy krążą wokół wspólnego środka masy. W przypadku T Coronae Borealis są to biały karzeł - niezwykle gęsta pozostałość po gwieździe podobnej do Słońca - oraz czerwony gigant, ogromna i stosunkowo chłodna gwiazda, znajdująca się w końcowej fazie swojego życia.

Biały karzeł przyciąga materię, głównie wodór, z zewnętrznych warstw czerwonego giganta. Zgromadzony wodór opada na jego powierzchnię, gdzie stopniowo się nagrzewa. Kiedy ciśnienie i temperatura osiągną odpowiednie wartości, dochodzi do gwałtownej reakcji termojądrowej, która powoduje eksplozję - właśnie to zjawisko nazywane jest nową. W wyniku tej reakcji gwiazda nagle staje się znacznie jaśniejsza, a jej blask można dostrzec nawet z odległości tysięcy lat świetlnych.

Wyjątkowe zjawisko na polskim niebie

Wybuch nowej w T Coronae Borealis sprawi, że na kilka dni pojawi się na niebie jasny punkt, którego blask porównywalny będzie z jasnością Gwiazdy Polarnej. Zjawisko to będzie widoczne w gwiazdozbiorze Korony Północnej. Charakterystyczny kształt tego gwiazdozbioru przypomina łuk lub diadem, co ułatwia jego odnalezienie.

Eksplozję będzie można obserwować gołym okiem przez kilka dni, a przy użyciu lornetki lub teleskopu - nawet przez ponad tydzień. Ostatni raz podobne wydarzenie miało miejsce w 1946 roku, a kolejne nastąpi dopiero za około 80 lat, co czyni je wyjątkowym zjawiskiem astronomicznym.

 


 

POLECANE
Co z pracami domowymi? Wiceminister mówi wprost z ostatniej chwili
Co z pracami domowymi? Wiceminister mówi wprost

Wiceminister edukacji Katarzyna Lubnauer przekazała w poniedziałek na antenie RMF FM, że tradycyjne, obowiązkowe prace domowe nie wrócą, mimo apeli nauczycieli.

Niemieckie media: Karol Nawrocki konfrontuje się z Berlinem i gra reparacjami z ostatniej chwili
Niemieckie media: "Karol Nawrocki konfrontuje się z Berlinem i gra reparacjami"

Niemieckie media zgodnie oceniają, że relacje Polski i Niemiec utknęły w miejscu, a poniedziałkowe konsultacje rządowe nie przyniosą przełomu. Wskazują na „brak zainteresowania”, „zniechęcenie” i "marnowanie potencjału współpracy".

Rząd szuka oszczędności w NFZ. Cięcia na liście darmowych leków i w szpitalnych posiłkach z ostatniej chwili
Rząd szuka oszczędności w NFZ. Cięcia na liście darmowych leków i w szpitalnych posiłkach

Resort zdrowia przygotował listę 15 działań, które mają przynieść NFZ ponad 10 mld zł oszczędności w 2026 r. Wśród nich znalazły się ograniczenia dotyczące darmowych leków dla dzieci i seniorów oraz rezygnacja z programów wspierających pacjentów w szpitalach.

Dywersja na kolei. Nowy ruch prokuratury z ostatniej chwili
Dywersja na kolei. Nowy ruch prokuratury

Prokurator złożył do Sądu Okręgowego w Warszawie wniosek o wydanie Europejskiego Nakazu Aresztowania wobec Jewhenija Iwanowa i Ołeksandra Kononowa. Informację przekazał w piątek rzecznik Prokuratury Krajowej prok. Przemysław Nowak.

Komunikat Straży Granicznej. Pilne doniesienia z granicy z ostatniej chwili
Komunikat Straży Granicznej. Pilne doniesienia z granicy

Straż Graniczna publikuje raporty dotyczące wydarzeń na polskiej granicy zarówno ze strony Białorusi, Litwy, jak i Niemiec.

W Austrii bezrobocie wśród imigrantów bije rekordy Wiadomości
W Austrii bezrobocie wśród imigrantów bije rekordy

Austriacki Urząd Pracy alarmuje, że niemal połowa bezrobotnych cudzoziemców ma tylko podstawowe wykształcenie, a tysiące z nich nadal nie potrafią porozumieć się po niemiecku. W warunkach przedłużającej się recesji ten brak kompetencji jeszcze mocniej obciąża rynek pracy.

CBŚP dopadło lidera gangu po latach ucieczki. Czeka go ekstradycja z ostatniej chwili
CBŚP dopadło lidera gangu po latach ucieczki. Czeka go ekstradycja

Funkcjonariusze CBŚP przy wsparciu Europolu oraz policji z Danii i Hiszpanii zatrzymali 37-letniego obywatela Danii polskiego pochodzenia. Mężczyzna od 2023 roku ukrywał się w Stanach Zjednoczonych i był poszukiwany czerwoną notą Interpolu.

Katastrofa śmigłowca pod Rzeszowem. Zginęli znani biznesmeni z ostatniej chwili
Katastrofa śmigłowca pod Rzeszowem. Zginęli znani biznesmeni

W sobotę w okolicach miejscowości Cierpisz w powiecie łańcuckim doszło do katastrofy śmigłowca. Zginęło w nim dwóch braci – to znani podkarpaccy biznesmeni, właściciele firmy SupFol.

Rząd dosypuje pieniędzy do systemu ochrony zdrowia. Znamy szczegóły pilne
Rząd dosypuje pieniędzy do systemu ochrony zdrowia. Znamy szczegóły

W weekend do NFZ trafiły setki milionów złotych, które mają zostać przeznaczone głównie na uregulowanie nadwykonań w szpitalach, w tym zabiegów ratujących życie.

KRUS wydał komunikat dla rolników z ostatniej chwili
KRUS wydał komunikat dla rolników

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i NFZ ruszają z akcją "Weź się zbadaj", która od 1 do 5 grudnia zachęca rolników i ich bliskich do bezpłatnych badań profilaktycznych oraz sprawdzenia praktycznych porad zdrowotnych.

REKLAMA

Spektakularne zjawisko astronomiczne już niebawem na polskim niebie

27 marca na nocnym niebie pojawi się niezwykle rzadkie zjawisko - wybuch nowej w systemie gwiezdnym T Coronae Borealis. To wydarzenie następuje raz na około 80 lat i związane jest z układem podwójnym, składającym się z białego karła i czerwonego giganta, oddalonym od Ziemi o około 3 tysiące lat świetlnych.
Gwiazdy
Gwiazdy / pixabay.com

Czym jest nowa?

Nowa to rodzaj eksplozji gwiazdowej, która zachodzi w układzie podwójnym, gdzie dwie gwiazdy krążą wokół wspólnego środka masy. W przypadku T Coronae Borealis są to biały karzeł - niezwykle gęsta pozostałość po gwieździe podobnej do Słońca - oraz czerwony gigant, ogromna i stosunkowo chłodna gwiazda, znajdująca się w końcowej fazie swojego życia.

Biały karzeł przyciąga materię, głównie wodór, z zewnętrznych warstw czerwonego giganta. Zgromadzony wodór opada na jego powierzchnię, gdzie stopniowo się nagrzewa. Kiedy ciśnienie i temperatura osiągną odpowiednie wartości, dochodzi do gwałtownej reakcji termojądrowej, która powoduje eksplozję - właśnie to zjawisko nazywane jest nową. W wyniku tej reakcji gwiazda nagle staje się znacznie jaśniejsza, a jej blask można dostrzec nawet z odległości tysięcy lat świetlnych.

Wyjątkowe zjawisko na polskim niebie

Wybuch nowej w T Coronae Borealis sprawi, że na kilka dni pojawi się na niebie jasny punkt, którego blask porównywalny będzie z jasnością Gwiazdy Polarnej. Zjawisko to będzie widoczne w gwiazdozbiorze Korony Północnej. Charakterystyczny kształt tego gwiazdozbioru przypomina łuk lub diadem, co ułatwia jego odnalezienie.

Eksplozję będzie można obserwować gołym okiem przez kilka dni, a przy użyciu lornetki lub teleskopu - nawet przez ponad tydzień. Ostatni raz podobne wydarzenie miało miejsce w 1946 roku, a kolejne nastąpi dopiero za około 80 lat, co czyni je wyjątkowym zjawiskiem astronomicznym.

 



 

Polecane