Sabotaż konkursów na stanowiska sędziowskie

Jak określimy zachowanie osoby działającej w imieniu jakiegokolwiek podmiotu, która nawołuje do paraliżu jego działania? Przykładowo Prezes spółki rekomenduje podległym kierownikom działów wstrzymywanie konkursów na wolne wakaty pracownicze. Spółka świadczy usługi w zakresie obsługi ludzi, pracownicy się skarżą, że są przeciążeni, czas wykonania usług wydłuża się.
Sędzia. Ilustracja poglądowa
Sędzia. Ilustracja poglądowa / Screen YT Magazyn Śledczy Anity Gargas

Czy powiedzielibyśmy wówczas, że to działanie na szkodę spółki? Oczywiście, że tak. Rada Nadzorcza spółki mogłaby z powodzeniem składać zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art.296 §1 kk. Gdyby ten prezes był zatrudniony na podstawie umowy   o pracę, to nie ma wątpliwości, że uznalibyśmy jego postępowanie za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych i na podstawie art.52 §1 pkt.1 kp zostałby zwolniony z pracy  w trybie dyscyplinarnym.

 

Przestępstwo 

Minister Sprawiedliwości wyraźnie nakłania prezesów sądów do niewyznaczania kolegiów. Zgodnie z art. 58 §1 ustawy prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U.2024.334 t.j. z dnia 2024.03.08) rozpatrzenie kandydatur odbywa się na tym samym posiedzeniu kolegium zwołanym przez prezesa właściwego sądu, na dzień przypadający nie później niż w terminie czternastu dni od dnia zamieszczenia w systemie teleinformatycznym oceny kwalifikacji ostatniego kandydata. Termin wskazany w tym przepisie jest terminem ustawowym nakładającym obowiązek na prezesa sądu.

Prezes który nie dopełnia tego obowiązku, naraża się na zarzut popełnienia przestępstwa z art.231 §1 kk. Czynność wykonawcza  przestępstwa z art. 231 §1 kk polega na działaniu na szkodę interesu publicznego lub prywatnego. Należy przyjąć, że ma to miejsce wówczas, kiedy z zachowania funkcjonariusza może wyniknąć szkoda w interesie publiczny m lub prywatnym (Zoll [w:] Zoll, 1999, s. 778; por. też Kardas, Odpowiedzialność za nadużycie, s. 14). Pojęcie szkody należy tu rozumieć szeroko. Nie chodzi wyłącznie o szkodę majątkową, ale o każde narażenie dobra chronionego prawem. Działanie na szkodę interesu publicznego lub prywatnego powinno nastąpić w związku z przekroczeniem uprawnień lub niedopełnieniem obowiązków, przy czym źródła jednych i drugich są określane w normach prawnych regulujących kompetencje konkretnych funkcjonariuszy. (Górniok, Zawłocki [w:] Wąsek, Zawłocki II, s. 112; Kardas, Odpowiedzialność za nadużycie, s. 16) Jest to przestępstwo bezskutkowe. Nie jest konieczne, by wystąpił jakikolwiek uszczerbek w chronionych prawem dobrach (Zoll [w:] Zoll, 1999, s. 782; Barczak-Oplustil [w:] Wróbel, Zoll II/1, s. 1211). Wystarczy, że wystąpi zagrożenie takim uszczerbkiem, przy czym zagrożenie to jest abstrakcyjne (Spotowski, Przestępstwa, s. 56 i n.).

 

Anarchizacja

Ale to zdecydowanie gorsza sytuacja niż z przykładowym przedsiębiorstwem. To nasze państwo, a przecież art.1 Konstytucji stanowi, że Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli.
To jak to jest? Czy Minister podżega do popełnienia przestępstwa? Myślę, że dla każdego jasne jest, że nie ma to nic wspólnego z dobrem obywateli.

Co nas czeka jeżeli ten stan anarchizacji życia społecznego będzie się utrzymywał? Przedsiębiorca nie uzyska prawomocnego wyroku, zatem nie będzie miał skutecznego tytułu do prowadzenia egzekucji, czego konsekwencją będzie utrata płynności finansowej, a na końcu upadłość firmy. Obywatel będzie latami czekał np. na prawomocne stwierdzenie nabycia spadku, albo orzeczenie rozwodu, to paraliż życia gospodarczego, społecznego. Sprawne działanie sądów to gwarancja porządku wewnętrznego. Państwo w którym króluje anarchia staje się bezbronne również na arenie międzynarodowej.

Może warto przypomnieć treść ślubowania wynikającą z art.151 Konstytucji - "Obejmując urząd ministra uroczyście przysięgam, że dochowam wierności postanowieniom Konstytucji i innym prawom Rzeczypospolitej Polskiej, a dobro Ojczyzny oraz pomyślność obywateli będą dla mnie zawsze najwyższym nakazem" .

Czas zakończyć tego rodzaju "przewracanie praworządności". I oby nie było za późno.

[Autorka - Kamila Borszowska-Moszowska, zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wykładowca KSSiP i Akademii Nauk Stosowanych im. Angelusa Silesiusa]


 

POLECANE
Afera korupcyjna w ukraińskim parlamencie. Zarzuty wobec grupy deputowanych z ostatniej chwili
Afera korupcyjna w ukraińskim parlamencie. Zarzuty wobec grupy deputowanych

Organy antykorupcyjne Ukrainy poinformowały w poniedziałek o zarzutach wobec uczestników zorganizowanej grupy przestępczej, która działała w Radzie Najwyższej (parlamencie) tego kraju. Wśród podejrzanych jest pięciu deputowanych.

Wody Polskie odrzucają roszczenia gminy Tolkmicko po lipcowej powodzi z ostatniej chwili
Wody Polskie odrzucają roszczenia gminy Tolkmicko po lipcowej powodzi

Z doniesień serwisu portel.pl wynika, że Wody Polskie nie uznały roszczeń finansowych gminy Tolkmicko związanych z lipcową powodzią i w związku z tym odmawiają miastu zwrotu poniesionych kosztów. Chodzi o ponad 757 tys. zł wydanych na akcję ratowniczą, usuwanie skutków zalania i zabezpieczenie terenu. Stanowisko w tej sprawie przekazał Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku.

Złoty prezes NBP tylko u nas
Złoty prezes NBP

Wartość złota w rezerwach Narodowego Banku Polskiego gwałtownie wzrosła w 2025 roku wraz z rekordowymi cenami kruszcu na światowych rynkach. Dzięki konsekwentnej strategii zakupów prowadzonej od kilku lat Polska należy dziś do grona największych posiadaczy złota w Europie, a jego udział w rezerwach walutowych zbliża się do poziomu 20 procent.

Trump: Przeprowadziliśmy atak na port w Wenezueli z ostatniej chwili
Trump: Przeprowadziliśmy atak na port w Wenezueli

Prezydent USA Donald Trump powiedział w poniedziałek, że siły amerykańskie doprowadziły do eksplozji w dokach w jednym z portów w Wenezueli, gdzie przemytnicy narkotyków mieli załadowywać swoje łodzie. Do ataku miało dojść w ubiegłym tygodniu.

Greccy rolnicy blokują drogi i ostrzegają przed Mercosur. Jest apel do Polski z ostatniej chwili
Greccy rolnicy blokują drogi i ostrzegają przed Mercosur. Jest apel do Polski

Greccy rolnicy protestują przeciwko umowie UE z Mercosur i ostrzegają przed jej skutkami dla rolnictwa. W reportażu polsko-greckiej fundacji Hagia Marina pada bezpośredni apel do polskich rolników. „Bez nas, rolników, nie będą mieli co jeść” – podkreślają uczestnicy protestów.

Co Karol Nawrocki powiedział Donaldowi Trumpowi? Marcin Przydacz zdradził kulisy rozmów z ostatniej chwili
Co Karol Nawrocki powiedział Donaldowi Trumpowi? Marcin Przydacz zdradził kulisy rozmów

Szef prezydenckiego Biura Polityki Międzynarodowej Marcin Przydacz zdradził kulisy rozmów Karola Nawrockiego z Donaldem Trumpem w związku z rozmowami pokojowymi ws. wojny na Ukrainie. Co polski prezydent przekazał amerykańskiemu przywódcy?

Prezydent Nawrocki spotka się z Kosiniakiem-Kamyszem, Siemoniakiem i szefami służb z ostatniej chwili
Prezydent Nawrocki spotka się z Kosiniakiem-Kamyszem, Siemoniakiem i szefami służb

W styczniu prezydent Karol Nawrocki spotka się wicepremierem, szefem MON Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem, ministrem Tomaszem Siemoniakiem oraz szefami służb – przekazał PAP rzecznik prezydenta Rafał Leśkiewicz. Dodał, że cieszy zmiana stanowiska strony rządowej ws. spotkania.

Ważny komunikat dla mieszkańców Warszawy z ostatniej chwili
Ważny komunikat dla mieszkańców Warszawy

Stołeczny urząd miasta przypomina o kolejnych zmianach w warszawskiej Strefie Czystego Transportu. Od 1 stycznia 2026 roku zaostrzone zostaną zasady wjazdu dla części pojazdów. Nowe ograniczenia obejmą starsze auta benzynowe i z silnikiem Diesla, jednak dla mieszkańców rozliczających podatki w stolicy przewidziano wyjątki.

Przez Polskę pojedzie pociąg z Przemyśla prosto na lotnisko we Frankfurcie Wiadomości
Przez Polskę pojedzie pociąg z Przemyśla prosto na lotnisko we Frankfurcie

Jednym pociągiem, bez przesiadek, z Przemyśla aż na lotnisko we Frankfurcie nad Menem. Nowe połączenie kolejowe przejedzie przez całą Polskę i połączy wschodnią część kraju z jednym z największych portów lotniczych w Europie.

Ławrow: 91 ukraińskich dronów zaatakowało rezydencję Putina. Jest odpowiedź Zełenskiego z ostatniej chwili
Ławrow: 91 ukraińskich dronów zaatakowało rezydencję Putina. Jest odpowiedź Zełenskiego

W poniedziałek Rosja oskarżyła Ukrainę o próbę ataku dronami na państwową rezydencję Władimira Putina. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski kategorycznie zaprzeczył tym zarzutom, nazywając je próbą storpedowania negocjacji pokojowych.

REKLAMA

Sabotaż konkursów na stanowiska sędziowskie

Jak określimy zachowanie osoby działającej w imieniu jakiegokolwiek podmiotu, która nawołuje do paraliżu jego działania? Przykładowo Prezes spółki rekomenduje podległym kierownikom działów wstrzymywanie konkursów na wolne wakaty pracownicze. Spółka świadczy usługi w zakresie obsługi ludzi, pracownicy się skarżą, że są przeciążeni, czas wykonania usług wydłuża się.
Sędzia. Ilustracja poglądowa
Sędzia. Ilustracja poglądowa / Screen YT Magazyn Śledczy Anity Gargas

Czy powiedzielibyśmy wówczas, że to działanie na szkodę spółki? Oczywiście, że tak. Rada Nadzorcza spółki mogłaby z powodzeniem składać zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art.296 §1 kk. Gdyby ten prezes był zatrudniony na podstawie umowy   o pracę, to nie ma wątpliwości, że uznalibyśmy jego postępowanie za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych i na podstawie art.52 §1 pkt.1 kp zostałby zwolniony z pracy  w trybie dyscyplinarnym.

 

Przestępstwo 

Minister Sprawiedliwości wyraźnie nakłania prezesów sądów do niewyznaczania kolegiów. Zgodnie z art. 58 §1 ustawy prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U.2024.334 t.j. z dnia 2024.03.08) rozpatrzenie kandydatur odbywa się na tym samym posiedzeniu kolegium zwołanym przez prezesa właściwego sądu, na dzień przypadający nie później niż w terminie czternastu dni od dnia zamieszczenia w systemie teleinformatycznym oceny kwalifikacji ostatniego kandydata. Termin wskazany w tym przepisie jest terminem ustawowym nakładającym obowiązek na prezesa sądu.

Prezes który nie dopełnia tego obowiązku, naraża się na zarzut popełnienia przestępstwa z art.231 §1 kk. Czynność wykonawcza  przestępstwa z art. 231 §1 kk polega na działaniu na szkodę interesu publicznego lub prywatnego. Należy przyjąć, że ma to miejsce wówczas, kiedy z zachowania funkcjonariusza może wyniknąć szkoda w interesie publiczny m lub prywatnym (Zoll [w:] Zoll, 1999, s. 778; por. też Kardas, Odpowiedzialność za nadużycie, s. 14). Pojęcie szkody należy tu rozumieć szeroko. Nie chodzi wyłącznie o szkodę majątkową, ale o każde narażenie dobra chronionego prawem. Działanie na szkodę interesu publicznego lub prywatnego powinno nastąpić w związku z przekroczeniem uprawnień lub niedopełnieniem obowiązków, przy czym źródła jednych i drugich są określane w normach prawnych regulujących kompetencje konkretnych funkcjonariuszy. (Górniok, Zawłocki [w:] Wąsek, Zawłocki II, s. 112; Kardas, Odpowiedzialność za nadużycie, s. 16) Jest to przestępstwo bezskutkowe. Nie jest konieczne, by wystąpił jakikolwiek uszczerbek w chronionych prawem dobrach (Zoll [w:] Zoll, 1999, s. 782; Barczak-Oplustil [w:] Wróbel, Zoll II/1, s. 1211). Wystarczy, że wystąpi zagrożenie takim uszczerbkiem, przy czym zagrożenie to jest abstrakcyjne (Spotowski, Przestępstwa, s. 56 i n.).

 

Anarchizacja

Ale to zdecydowanie gorsza sytuacja niż z przykładowym przedsiębiorstwem. To nasze państwo, a przecież art.1 Konstytucji stanowi, że Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli.
To jak to jest? Czy Minister podżega do popełnienia przestępstwa? Myślę, że dla każdego jasne jest, że nie ma to nic wspólnego z dobrem obywateli.

Co nas czeka jeżeli ten stan anarchizacji życia społecznego będzie się utrzymywał? Przedsiębiorca nie uzyska prawomocnego wyroku, zatem nie będzie miał skutecznego tytułu do prowadzenia egzekucji, czego konsekwencją będzie utrata płynności finansowej, a na końcu upadłość firmy. Obywatel będzie latami czekał np. na prawomocne stwierdzenie nabycia spadku, albo orzeczenie rozwodu, to paraliż życia gospodarczego, społecznego. Sprawne działanie sądów to gwarancja porządku wewnętrznego. Państwo w którym króluje anarchia staje się bezbronne również na arenie międzynarodowej.

Może warto przypomnieć treść ślubowania wynikającą z art.151 Konstytucji - "Obejmując urząd ministra uroczyście przysięgam, że dochowam wierności postanowieniom Konstytucji i innym prawom Rzeczypospolitej Polskiej, a dobro Ojczyzny oraz pomyślność obywateli będą dla mnie zawsze najwyższym nakazem" .

Czas zakończyć tego rodzaju "przewracanie praworządności". I oby nie było za późno.

[Autorka - Kamila Borszowska-Moszowska, zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego wykładowca KSSiP i Akademii Nauk Stosowanych im. Angelusa Silesiusa]



 

Polecane