Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. Co znaczy to, że Maryja jest Theotokos?

Pierwszego dnia roku kalendarzowego, a zarazem ostatniego dnia okrawy Bożego Narodzenia Kościół obchodzi uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. Występuje ona zawsze po Niedzieli Świętej Rodziny i podkreśla nie tylko macierzyński aspekt Maryi, ale przede wszystkim ów starożytny dogmat jest odpowiedzią na krążące wówczas herezje związane z naturą Chrystusa.
Theotokos Glykofilousa (Matka Boża Słodkocałująca) Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. Co znaczy to, że Maryja jest Theotokos?
Theotokos Glykofilousa (Matka Boża Słodkocałująca) / wikimedia commons/public_domain/Unknown artist, according to the template of Angelos Akotantos - This photograph was taken with an Olympus E-M1

Dzisiejsza kościelna uroczystość jest najstarszym świętem maryjnym, które w zasadzie najbardziej dotyczy samego Chrystusa, a konkretnie Jego bosko-ludzkiej natury.

Dogmaty - odpowiedzi na herezje

W pierwszych wiekach chrześcijaństwa istniało wiele herezji powstałych na gruncie sporów dotyczących tego, kim naprawdę w swej istocie jest Chrystus. Doketyzm widział w nim np. osobę o ciele pozornym, nieposiadającą ludzkiej natury. Z kolei np. arianizm podważał część dotyczącą boskiej natury Chrystusa, a konkretnie Jego współistotności z Ojcem, uderzając tym samym w koncepcję Trójcy Świętej.

Theotokos

Ów pierwszy dogmat maryjny wskazujący Maryję jako Theotokos, czyli Bożą Rodzicielkę, został sformułowany na soborze w Efezie w 431 roku i związany był szczególnie ze pomiędzy monofizytami, widzącymi w Chrystusie jedną "pomieszaną" naturę bosko-ludzką, oraz nestorianami, którzy co prawda widzieli w Chrystusie naturę ludzką i boską, ale jako dwa odrębne od siebie zjawiska. 

Odpowiedź soboru efeskiego podważała obie ww. herezje i brzmiała: "Święta Dziewica jest Matką Boga (Theotokos), zrodziła bowiem według ciała Słowo Boże". Miało to skutek taki, że określało naturę Syna Bożego, jako w pełni Boga i w pełni człowieka - który zrodzony w ciele był jednocześnie Bogiem, Maryja zrodziła zatem nie człowieka, który przyjął potem naturę boską, nie była też matką jedynie ludzkiej natury, ale zrodziła osobę o współistniejących równolegle i od samego poczęcia dwóch pierwiastkach - Bożym i ludzkim. Maryja nie urodziła zatem tylko Chrystusa, w sensie pomazańca Bożego, ale zrodziła samego Boga.

Unia hipostatyczna

20 lat później, w roku 451, sobór w Chalcedonie pogłębił tę dogmatyczną naukę formułując orzeczenie dotyczące tzw. unii hipostatycznej, według którego Jezus Chrystus, jest jedną osobą posiadającą dwie natury - boską i ludzką, których zjednoczenie nie wpłynęło na zmianę którejkolwiek z natur, po Wcieleniu nie doprowadziło do ich pomieszania ani rozdzielenia, a także po Wniebowstąpieniu nie spowodowało ich rozłączenia. Zjednoczenie natur odbyło się w trakcie poczęcia Jezusa Chrystusa. Obecnie zaś, przebywając w Domu Ojca, Chrystus nadal jest zarówno Bogiem, jak i człowiekiem.

Historia święta

Dawniej dzisiejszą uroczystość obchodzona jako święto Obrzezania Pańskiego, pod obecną nazwą znane jest od 1931 roku. Początkowo święto Świętej Bożej Rodzicielki Maryi w kalendarzu liturgicznym miała miejsce 11 października, na 1 stycznia przeniesiona została przez papieża Pawła VI w roku 1969, wtedy też podniesiono święto do rangi uroczystości.


 

POLECANE
Wysoka nagroda za informacje ws. zabójstwa Polaka w Southampton Wiadomości
Wysoka nagroda za informacje ws. zabójstwa Polaka w Southampton

Organizacja Crimestoppers wyznaczyła nagrodę 20 tys. funtów za informacje pomagające wyjaśnić sprawę zabójstwa 45-letniego Polaka w Southampton. Ciało mężczyzny, ze śladami pożaru, znaleziono 8 października w rejonie rezerwatu przyrody Southampton Common.

Były szef BBN z ważnym stanowiskiem w MON z ostatniej chwili
Były szef BBN z ważnym stanowiskiem w MON

Były szef BBN z czasów prezydenta Andrzeja Dudy, gen. Dariusz Łukowski został powołany na funkcje dyrektora Departamentu Strategii i Planowania Obronnego w resorcie obrony narodowej - poinformował we wtorek wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz.

Niemcy likwidują Pociąg do Kultury. Kursuje między Berlinem i Wrocławiem Wiadomości
Niemcy likwidują "Pociąg do Kultury". Kursuje między Berlinem i Wrocławiem

Weekendowe połączenie kolejowe, łączące Berlin z Wrocławiem i oferujące pasażerom wydarzenia artystyczne w drodze, jest bliski zamknięcia. Niemieckie media informują, że projekt przestanie funkcjonować po grudniu 2025 roku z powodów finansowych.

Internauci alarmują o tajemniczych obiektach nad Polską. Być może znamy rozwiązanie zagadki z ostatniej chwili
Internauci alarmują o tajemniczych obiektach nad Polską. Być może znamy rozwiązanie zagadki

We wtorkowy wieczór mieszkańcy różnych regionów Polski donosili o tajemniczych światłach na niebie; niebo nad Mazowszem, Śląskiem i Podkarpaciem rozświetliły pomarańczowe kule ognia. Choć część osób podejrzewa wojskowe flary, wiele wskazuje na to, że to po prostu... „spadające gwiazdy”. 

Bruksela: Ruch lotniczy wstrzymany z powodu dronów z ostatniej chwili
Bruksela: Ruch lotniczy wstrzymany z powodu dronów

Cały ruch lotniczy na lotnisku w Brukseli został wstrzymany we wtorek wieczorem w związku z wtargnięciem co najmniej jednego drona – podały belgijskie media, powołując się na agencję prasową Belga. Samoloty przekierowano na lotnisko w Liege, które niedługo potem również zamknięto w związku z aktywnością bezzałogowców.

Krajowa izba producentów drobiu alarmuje. Ceny w górę nawet o 60 proc. Wiadomości
Krajowa izba producentów drobiu alarmuje. Ceny w górę nawet o 60 proc.

W Polsce i w całej Europie zaczyna brakować jaj. To efekt ognisk grypy ptaków i rzekomego pomoru drobiu, które uderzyły w największe centra produkcji. Krajowa Izba Producentów Drobiu i Pasz alarmuje, że ceny jaj już mocno rosną — i nie ma szans, by szybko wróciły do poziomów z poprzednich miesięcy.

Pilny komunikat dla mieszkańców Warszawy z ostatniej chwili
Pilny komunikat dla mieszkańców Warszawy

Od 8 do 16 listopada 2025 r. Dworzec Warszawa Centralna zostanie wyłączony z obsługi pociągów dalekobieżnych z powodu modernizacji infrastruktury kolejowej. Pasażerów czekają spore zmiany w kursowaniu pociągów PKP Intercity i SKM, dodatkowe linie komunikacji miejskiej oraz honorowanie biletów na wielu trasach w stolicy.

Sędzia Iwaniec znów zawieszony. Nowa decyzja Waldemara Żurka z ostatniej chwili
Sędzia Iwaniec znów zawieszony. Nowa decyzja Waldemara Żurka

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek zdecydował o ponownym zawieszeniu sędziego Jakuba Iwańca. Decyzja zapadła we wtorek, czyli tego samego dnia, w którym Sąd Najwyższy uchylił wcześniejsze zarządzenie o zawieszeniu go w obowiązkach.

Upadek Maduro w Wenezueli roztrzaska rosyjski trójkąt karaibski z ostatniej chwili
Upadek Maduro w Wenezueli roztrzaska "rosyjski trójkąt karaibski"

Wenezuela stoi na krawędzi przełomu. Upadek reżimu Nicolasa Maduro oznaczałby nie tylko koniec socjalistycznej dyktatury, ale też rozpad rosyjskiego układu wpływów w Ameryce Łacińskiej. Czy Donald Trump naprawdę doprowadzi do końca ery „rosyjskiego trójkąta karaibskiego”?

Nowelizacja ustawy o CPK. Karol Nawrocki podjął decyzję z ostatniej chwili
Nowelizacja ustawy o CPK. Karol Nawrocki podjął decyzję

Prezydent Karol Nawrocki we wtorek podpisał nowelizację ustawy o Centralnym Porcie Komunikacyjnym. Ma ona ułatwić proces wywłaszczania i uzyskania odszkodowania przez wywłaszczanych, przewiduje też zaliczki do 85 proc. wysokości odszkodowania.

REKLAMA

Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. Co znaczy to, że Maryja jest Theotokos?

Pierwszego dnia roku kalendarzowego, a zarazem ostatniego dnia okrawy Bożego Narodzenia Kościół obchodzi uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. Występuje ona zawsze po Niedzieli Świętej Rodziny i podkreśla nie tylko macierzyński aspekt Maryi, ale przede wszystkim ów starożytny dogmat jest odpowiedzią na krążące wówczas herezje związane z naturą Chrystusa.
Theotokos Glykofilousa (Matka Boża Słodkocałująca) Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. Co znaczy to, że Maryja jest Theotokos?
Theotokos Glykofilousa (Matka Boża Słodkocałująca) / wikimedia commons/public_domain/Unknown artist, according to the template of Angelos Akotantos - This photograph was taken with an Olympus E-M1

Dzisiejsza kościelna uroczystość jest najstarszym świętem maryjnym, które w zasadzie najbardziej dotyczy samego Chrystusa, a konkretnie Jego bosko-ludzkiej natury.

Dogmaty - odpowiedzi na herezje

W pierwszych wiekach chrześcijaństwa istniało wiele herezji powstałych na gruncie sporów dotyczących tego, kim naprawdę w swej istocie jest Chrystus. Doketyzm widział w nim np. osobę o ciele pozornym, nieposiadającą ludzkiej natury. Z kolei np. arianizm podważał część dotyczącą boskiej natury Chrystusa, a konkretnie Jego współistotności z Ojcem, uderzając tym samym w koncepcję Trójcy Świętej.

Theotokos

Ów pierwszy dogmat maryjny wskazujący Maryję jako Theotokos, czyli Bożą Rodzicielkę, został sformułowany na soborze w Efezie w 431 roku i związany był szczególnie ze pomiędzy monofizytami, widzącymi w Chrystusie jedną "pomieszaną" naturę bosko-ludzką, oraz nestorianami, którzy co prawda widzieli w Chrystusie naturę ludzką i boską, ale jako dwa odrębne od siebie zjawiska. 

Odpowiedź soboru efeskiego podważała obie ww. herezje i brzmiała: "Święta Dziewica jest Matką Boga (Theotokos), zrodziła bowiem według ciała Słowo Boże". Miało to skutek taki, że określało naturę Syna Bożego, jako w pełni Boga i w pełni człowieka - który zrodzony w ciele był jednocześnie Bogiem, Maryja zrodziła zatem nie człowieka, który przyjął potem naturę boską, nie była też matką jedynie ludzkiej natury, ale zrodziła osobę o współistniejących równolegle i od samego poczęcia dwóch pierwiastkach - Bożym i ludzkim. Maryja nie urodziła zatem tylko Chrystusa, w sensie pomazańca Bożego, ale zrodziła samego Boga.

Unia hipostatyczna

20 lat później, w roku 451, sobór w Chalcedonie pogłębił tę dogmatyczną naukę formułując orzeczenie dotyczące tzw. unii hipostatycznej, według którego Jezus Chrystus, jest jedną osobą posiadającą dwie natury - boską i ludzką, których zjednoczenie nie wpłynęło na zmianę którejkolwiek z natur, po Wcieleniu nie doprowadziło do ich pomieszania ani rozdzielenia, a także po Wniebowstąpieniu nie spowodowało ich rozłączenia. Zjednoczenie natur odbyło się w trakcie poczęcia Jezusa Chrystusa. Obecnie zaś, przebywając w Domu Ojca, Chrystus nadal jest zarówno Bogiem, jak i człowiekiem.

Historia święta

Dawniej dzisiejszą uroczystość obchodzona jako święto Obrzezania Pańskiego, pod obecną nazwą znane jest od 1931 roku. Początkowo święto Świętej Bożej Rodzicielki Maryi w kalendarzu liturgicznym miała miejsce 11 października, na 1 stycznia przeniesiona została przez papieża Pawła VI w roku 1969, wtedy też podniesiono święto do rangi uroczystości.



 

Polecane
Emerytury
Stażowe