Mieczysław Sieradzki

Zmarł w październiku 2024 roku w wieku 87 lat.

W sierpniu 1980 roku współorganizator i uczestnik strajku i wieców w FMR Agromet-Achimedes. Od września 1980 r. w Solidarności, przewodniczący Komitetu Założycielskiego, następnie przewodniczący Komisji Zakładowej w FMR Agromet-Achimedes; organizator Sekcji Dolnośląskiej i Krajowej Metalowców NSZZ „S”, przewodniczący Sekcji Dolnośląskiej Metalowców, wiceprzewodniczący Zarządu Krajowego Sekcji Metalowców, III–VI 1981 uczestnik prac Sieci (prace nad projektem ustawy o samorządzie pracowniczym). Autor i dziennikarz w niezależnym piśmie „Solidarność Dolnośląska”.

W grudniu 1981 współorganizator strajku i przewodniczący KS w FMR Agromet-Achimedes. W styczniu 1982 aresztowany i w tym samym roku skazany na 1,5 roku więzienia w zawieszeniu na 5 lat; 5 X 1982 internowany w Ośrodku Odosobnienia w Grodkowie, 13 XII 1982 zwolniony.

dr Przemysław Ereński

29 września 2024 r. zmarł dr Przemysław Ereński, znakomity lekarz dermatolog i wenerolog, jeden z pierwszych lekarzy zatrudnionych w nowo powstałym w 1972 r. Szpitalu Wojewódzkim w Poznaniu.  Tworzył w szpitalu struktury NSZZ „Solidarność”, w latach 1980–2006 był przewodniczącym Komisji Zakładowej i wiceprzewodniczącym Regionalnego Sekretariatu Ochrony Zdrowia NSZZ „S”. W stanie wojennym niósł pomoc represjonowanym.

Władysław Waluś

W piątek 4 października 2024 roku zmarł Władysław Waluś, działacz jawnej i podziemnej Solidarności i więzień polityczny, odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności. Miał 71 lat.

We wrześniu 1980 roku był jednym z założycieli Solidarności w Przedsiębiorstwie Hurtu Spożywczego Bielsko-Biała, od października tego samego roku pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Zakładowej, był też członkiem Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego podczas strajku generalnego „S” Regionu Podbeskidzie w styczniu i lutym 1981 r. oraz delegatem na I i II Walne Zebranie Delegatów NSZZ „Solidarność” Regionu Podbeskidzie.

Tuż po wprowadzeniu stanu wojennego był uczestnikiem pierwszych konspiracyjnych spotkań w Bielsku-Białej i współtwórcą podziemnych regionalnych struktur „S”. Aresztowany 17 grudnia 1981 roku, już 7 stycznia 1982 r. został skazany przez Sąd Wojewódzki w Bielsku-Białej w trybie doraźnym na 4 lata pozbawienia wolności. W dniach 29 VII – 1 IX 1982 r. był uczestnikiem głodówki w ZK Strzelce Opolskie z żądaniem poprawy warunków odbywania kary i przyznania statusu więźnia politycznego. Kolporter książek i prasy podziemnej, m.in. „Solidarności Podbeskidzia”, „Solidarnych” i „Tygodnika Mazowsze”. Za swoją działalność został odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności, a także uhonorowany przez WZD Regionu Podbeskidzie tytułem „Zasłużony dla Solidarności Podbeskidzia”.

Jerzy Woźniak

Jerzy Woźniak w latach 1980–1981 był wiceprzewodniczącym Komisji Wydziałowej wydz. P-5, a następnie w latach 1993– 2002 pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Zakładowej OM NSZZ "Solidarność" w Zakładach Koksowniczych w Zdzieszowicach. Był członkiem Zarządu Regionu NSZZ "Solidarność" Śląska Opolskiego (1995–2001) i delegatem na WZD Regionu. W 2007 został uhonorowany tytułem Zasłużony członek NSZZ "Solidarność" Regionu Śląska Opolskiego.

W październiku 1981 r. na wydziale P-5 w Zakładach Koksowniczych w Zdzieszowicach był członkiem Komitetu Strajkowego. Przez pierwszą kadencję był członkiem Komitetu Praworządności przy Zarządzie Regionu NSZZ "Solidarność" Śląska Opolskiego. Był niezastąpionym promotorem NSZZ "Solidarność" wśród młodzieży – organizował turnieje sportowe w piłce nożnej. Jerzy Woźniak był członkiem Krajowego Stowarzyszenia Kultury i Sportu NSZZ "Solidarność".

Jerzy Woźniak zmarł w październiku 2024 roku.

Roman Zwiercan

7 listopada 1981 roku nielegalnie przekroczył granicę Polski z Czechosłowacją, dzień później został zatrzymany w pociągu relacji Praga-Paryż przez czechosłowacką służbę graniczną. 19 XI 1981 roku został aresztowany i osadzony w AŚ w Krakowie. 18 II 1982 roku został skazany przez Wojskowy Sąd Garnizonowy w Krakowie na 2 lata pozbawienia wolności w zawieszeniu.

28 sierpnia 1982 roku ukrył się na statku „Norwid” i nielegalnie próbował przekroczyć granicę morską kraju. 29 VIII 1982 został zatrzymany przez WOP na redzie portu w Świnoujściu, 30 sierpnia 1982 Wojskowa Prokuratura Garnizonowa w Szczecinie aresztowała go, został osadzony w AŚ tamże i w ZK w Wejherowie. 9 II 1983 roku został skazany przez Sąd Marynarki Wojennej w Gdyni na 1,5 roku pozbawienia wolności. 8 VI 1984 Sąd Marynarki Wojennej w Gdyni warunkowo zwolnił go z odbywania reszty kary.

Od XII 1984 członek Solidarności Walczącej - Oddział Trójmiasto. Organizował druk i kolportaż m.in. podziemnych pism „Solidarność Walcząca Trójmiasto”, „Poza Układem”, „Gryps”, „Czas”, „SW Stoczni Gdańskiej”, kart okolicznościowych, kalendarzy i in.

28 lutego 1985 roku zorganizował 15-minutowy strajk w Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, za co został zwolniony z pracy. 6 marca 1985 roku w akcie protestu wraz z Adamem Borowskim wszedł na komin stoczni, namalował napis „głodówka” i wywiesił biało-czerwoną flagę. Od XI 1988 kierował Oddziałem Trójmiasto SW, był członkiem Komitetu Wykonawczego SW.

Działacz Solidarności i Soalidarności Walczącej zmarł 21 września 2024 roku w wieku 62 lat.

Stanisława Korolkiewicz

Od października 1980 roku była aktywnym członkiem NSZZ „Solidarność”: najpierw przewodniczącą Komitetu Założycielskiego w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Handlu Wewnętrznego w Białymstoku, a od stycznia 1981 r. przewodniczącą Komisji Zakładowej. W czerwcu 1981 r. była delegatem na I Walny Zjazd NSZZ „Solidarność” – Regionu Białystok. Została członkiem Zarządu Regionu oraz przewodniczącą Komisji ds. Zaopatrzenia i Żywności. Była jednym z inspiratorów podjęcia strajku ostrzegawczego w dniu 27 marca 1981 r. w WPHW w Białymstoku.

W 1982 r. była współorganizatorką struktury XVI Obszaru Konfederacji Polski Niepodległej. Angażowała się też w druk i kolportaż podziemnych pism: „Biuletynu Informacyjnego XVI Obszaru KPN” i „Opinii Białostockiej”. Udostępniała mieszkanie ukrywającym się, znajdywała dla nich inne schronienia; organizatorka pomocy dla represjonowanych i ich rodzin oraz zbiórek funduszy na działalność podziemną. 1985-1989 działaczka Duszpasterstwa Ludzi Pracy w Białymstoku. Odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2006).

Zmarła 19 września 2024 roku.

Jacek Rybicki

9 września 2024 roku w wieku 65 lat zmarł Jacek Rybicki.

W okresie 1980–1981 należał do Niezależnego Zrzeszenia Studentów, następnie działał w podziemnej Solidarności. Od marca 1993 do czerwca 1998 był przewodniczącym Zarządu Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność”. W latach 90. pełnił także funkcję wiceprzewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”.

Współtworzył Akcję Wyborczą Solidarność (był we władzach krajowych od początku jej istnienia). Od 1997 był członkiem Ruchu Społecznego Akcji Wyborczej Solidarność (AWS), 6 XII 1998 został wybrany na przewodniczącego AWS w województwie gdańskim, 20 XII 1999 na przewodniczącego Rady Regionalnej AWS w województwie pomorskim; od 1999 przewodniczący Rady Politycznej AWS, najbliższy współpracownik Mariana Krzaklewskiego. W latach 1997–2001 poseł na Sejm RP III kadencji i członek Klubu Akcji Wyborczej Solidarność (między innymi jego wiceprzewodniczący).

W 2001 powrócił do działalności związkowej. W latach 2006–2010 pełnił funkcję Sekretarza Komisji Krajowej NSZZ „S”.

Andrzej Poroszewski

Andrzej Poroszewski był współorganizatorem strajku w ZG Rudna w 1980 roku, a w kolejnym roku współorganizował strajk okupacyjny w tymże zakładzie. W stanie wojennym zatrzymany, aresztowany i osadzony w areszcie śledczym we Wrocławiu i Legnicy. Od 1986 roku do 2004 zatrudniony w Hucie Miedzi Głogów w Żukowicach KGHM w Lubinie. W 2018 roku odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności.

Zmarł w sierpniu 2024 roku.

Stanisława Kowalska

Stanisława Kowalska zmarła 25 lipca 2024 roku w wieku 78 lat. W latach 1992–2006 pełniła funkcję przewodniczącej Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w PKS Lubin. Była także delegatką na Walne Zebranie Delegatów Regionu Zagłębie Miedziowe NSZZ „Solidarność” w tych samych latach. Działała także w sekcji dolnośląskiej pracowników PKS i była ławnikiem sądowym.

Ks. Stanisław Marczak

W wieku 86 lat zmarł ksiądz doktor Stanisław Marczak, legendarny duszpasterz jasielskiej Solidarności. Ks. Stanisław Marczak przez wiele lat ściśle współpracował z Solidarnością. Za to spotykał się z szykanami ze strony komunistycznych władz. Określany był nawet jako osoba „szczególnie niebezpieczna dla ustroju”. Kapłan był obiektem obserwacji funkcjonariuszy reżimowego aparatu państwa.

Piotr Kobylarz

Przez wiele lat był przewodniczącym Organizacji Zakładowej NSZZ „Solidarność” PKP Linii Hutniczej Szerokotorowej w Zamościu, reprezentował związkowców jako delegat na Walne Zebranie Delegatów Regionu Środkowo-Wschodniego NSZZ "Solidarność", aktywnie pracował w zarządzie regionu. 

Zmarł 17 lipca 2024 r. w wieku 65 lat.

Jerzy Ostałowski

16 lipca 2024 r. zmarł Jerzy Ostałowski, działacz Solidarności w Hucie im. Lenina. Po wprowadzeniu stanu wojennego Jerzy Ostałowski był pomysłodawcą i jednym ze współtwórców podziemnego pisma „Hutnik”, które wychodziło od lutego 1982 r. Aresztowany 30.08.1982 i internowany od 1.09.1982 (ok. pół roku). Jeden z organizatorów strajku w kwietniu 1988 r. na Walcowni Drobnej ówczesnej Huty im. Lenina (obecnie ArcelorMittal Poland). Przewodniczący NSZZ „Solidarność” na Walcowni Drobnej i Drutu, delegat na Walne Zebranie Delegatów Komisji Robotniczej Hutników, delegat na WZD Regionu Małopolskiego. Jeden ze współtwórców Regionalnej Sekcji Hutnictwa w Małopolsce, delegat na WZD Krajowej Sekcji Hutnictwa.

W 2008 r. odznaczony przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2014 r. został uhonorowany medalem „Dziękujemy za Wolność”.

Teresa Poseniak

Śp. Teresa Poseniak od chwili powstania NSZZ ,,Solidarność” była aktywnie zaangażowana w działalność związku na terenie Fabryki Łożysk Tocznych w Kraśniku, pełniła funkcję zastępcy przewodniczącego Komisji Wydziałowej.

Po wprowadzeniu stanu wojennego i strajku na terenie FŁT, kiedy dużą grupę działaczy osadzono w więzieniach lub zwolniono z pracy, Teresa Poseniak nie zaniechała prowadzenia działalności związkowej i politycznej. Zaangażowana była w pomoc internowanym i zwolnionym z pracy. W krótkim czasie po strajku w FŁT włączyła się w budowanie struktur podziemnych NSZZ ,,Solidarność” na terenie Kraśnika. Zaangażowana była w zbierania składek pieniężnych na kontynuowanie działalności związkowej i wydawanie podziemnych biuletynów. Aktywnie uczestniczyła w wydawaniu pisma podziemnego NSZZ ,,S” „Wola Narodu. Biuletyn Solidarności Walczącej”. W jej mieszkaniu umiejscowiona była skrzynka kolporterska, ponadto było ono miejscem spotkań grupy zajmującej się redagowaniem biuletynu.

W styczniu 1989 r. była w składzie ujawnionego Komitetu Założycielskiego NSZZ ,,S” FŁT. Po okrągłostołowych porozumieniach włączyła się kampanię wyborczą do kontraktowego Sejmu i Senatu.

Za swoją pracę i zaangażowanie została odznaczona Krzyżem Wolności i Solidarności oraz Złotym Krzyżem Zasługi.

Zygmunt Gutowski

W lipcu Solidarność w TVP poinformowała o śmierci Zygmunta Gutowskiego, zastępcy przewodniczącego w kole emerytów NSZZ „Solidarność” TVP SA. Miał 84 lata.

Zygmunt Gutowski był dziennikarzem radiowym i telewizyjnym, filmowcem, wykładowcą akademickim, pracownikiem administracji publicznej. Był członkiem Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” Polskiego Radia i Telewizji. Po 13 grudnia 1981 roku internowany i usunięty z pracy. W latach 80. ubiegłego wieku pracował jako producent filmów video, operator kamery. Realizował i reżyserował też własne filmy.

W 1989 roku współorganizator, dziennikarz i kierownik techniczny Telewizyjnego Studia Wyborczego „Solidarność”.

Odznaczony został m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polonia Restituta), Krzyżem Wolności i Solidarności oraz Krzyżem Zasłużony dla Kultury „Gloria Artis”.

Zygmunt Klatka

Zygmunt Klatka w 1976 roku za udział w strajku na terenie PZL „Hydral” we Wrocławiu został 30.09.1976 r zwolniony z pracy. Pozostawał bez zatrudnienia ok. 1,5 roku. 27.06.1978 roku podjął pracę w Zakładach Zmechanizowanego Sprzętu Domowego „ Predom-Polar„ we Wrocławiu w Dziale Narzędziowni.

Od 1980 roku był członkiem NSZZ „Solidarność” . W okresie 4-18.11.1982 roku był internowany i przebywał w Ośrodku Odosobnienia w Strzelinie. Należał do bardzo aktywnych działaczy podziemia . W latach 1982 – 1989 współtworzył wiele akcji na terenie zakładu pracy, m. innymi w dniu 14.10.1982 r. zorganizował wiec w proteście przeciwko delegalizacji „ Solidarności”, 24.03.1983 r. protest pracowników narzędziowni przed biurowcem „Polaru” w obronie uwięzionych. 31.08.1983 - protest w formie bojkotu komunikacji miejskiej w 3 rocznicę podpisania Porozumienia gdańskiego i przemarsz pracowników z pod zakładu do Centrum Wrocławia. 01.07.1985 strajk przeciwko podwyżkom cen. W okresie 28.03 – 29.04.1984 r udział w walce o podwyżki płac dla pracowników Narzędziowni. W 1987 r został członkiem 10 osobowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” ZZSD „Predom Polar, który w dniu 14.10.1988 r wydał jawne oświadczenie o wznowieniu jawnej działalności NSZZ „Solidarność” w ZZSD „Predom Polar” a od 18.02.1989 r został wiceprzewodniczącym Komitetu Organizacyjnego. W latach 1989 do 1991Wiceprzewodniczący Komisji Przedsiębiorstwa NSZZ „Solidarność” Predom – Polar. Działacz Samorządu w ZZSD Predom Polar i członek Rady Pracowniczej.

Zygmunt Klatka został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Wolności i Solidarności, odznaczeniem "Niezłomni".

Edward Sobczak

30 czerwca 2024 roku w wieku 85 lat zmarł Edward Sobczak. Od 27 VIII do 6 IX 1980 roku był członkiem Zakładowego KS, nast. MKS w ZG Rudna, 28–31 VIII 1980 uczestniczył w strajku w Stoczni Gdańskiej, gdzie z Ireneuszem Poszwińskim reprezentował ZG Rudna.

Od IX 1980 w „S”. 6 IX – 30 XI 1980 członek prezydium, p.o. przew. i wiceprzew. Zakładowego Komitetu Założycielskiego, od 30 XI 1980 członek Zakładowej Komisji Robotniczej, 12 XII 1980 – 6 II 1981 wiceprzew. 21 XII 1980 delegat na zebranie wyborcze Międzyzakładowej Komisji Robotniczej „S” KGHM w Lubinie. Od 1 IX 1981 organizator i członek Komitetu Wyborczego Komitetu Założycielskiego Rady Załogi w kopalni. Od XI 1981 członek Rady Pracowniczej.

W dniach 14–17 XII 1981 uczestniczył w strajku okupacyjnym w ZG Rudna, członek Zakładowego KS i MKS. 17 XII 1981 po pacyfikacji kopalni zatrzymany i 3 razy przesłuchiwany w areszcie KM MO w Lubinie, 22 XII 1981 zwolniony.

Odznaczony Krzyżem Służby Niepodległości (2024).

Urszula Wenda

26 czerwca w wieku 94 lat zmarła Urszula Wenda, wieloletnia lekarz zakładowa Wojewódzkiej Przychodni Górniczej w Katowicach. Podczas pacyfikacji strajku w katowickiej Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek” 16 grudnia 1981 r. pośpieszyła z pomocą rannym górnikom.

Była wówczas pracownikiem Dzielnicowej Przychodni Zdrowia w Katowicach-Ligocie. Dowiedziawszy się o krwawym tłumieniu strajku, zabrała środki opatrunkowe oraz lekarstwa i próbowała wraz z sanitariuszką Anną Pieckoską wjechać na teren kopalni. Po zatrzymaniu karetki przez milicję przemyciła medykamenty do punktu opatrunkowego, gdzie rozpoczęła udzielanie pomocy pierwszym rannym. Po śmierci szóstej ofiary rozpoczęła mediacje z dowódcą ZOMO płk. Kazimierzem Wilczyńskim w kwestii przewiezienia pozostałych rannych do szpitala. Doktor Urszula Wenda opuściła teren kopalni dopiero w momencie zakończenia strajku.

W 2006 postanowieniem prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Henryk Malik

Zmarł 7 czerwca 2024 roku.

6 IX 1980 roku był współorganizatorem strajku socjalno-płacowego kolejarzy w Czechowicach-Dziedzicach w ramach protestu pracowników Dyrekcji Rejonowej Kolei Państwowych w Bielsku-Białej, od IX 1980 roku był członkiem „Solidarności”, współorganizatorem struktur „S” w PKP Czechowicach-Dziedzicach i ogniwach terenowych DRKP, członkiem Komisji Zakładowej w Lokomotywowni, Komisji Koordynacyjnej „S” Śląskiej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Katowicach, a w X 1981 roku uczestnikiem I Zjazdu Delegatów Sekcji Krajowej Kolejarzy „S” we Wrocławiu.

Po 13 XII 1981 roku był kolporterem regionalnych wydawnictw podziemnych, m.in "Solidarności Podbeskidzia"; w 1984 r. znalazł się w gronie organizatorów Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy parafii św. Mikołaja w Bielsku-Białej. W październiku 1988 roku wszedł w skład Regionalnej Komisji Organizacyjnej „Solidarność” Regionu Podbeskidzie, współinicjatorem wznowienia jawnej działalności „S” w Lokomotywowni i Śląskiej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Katowicach.

W latach 1988-1992 był członkiem KZ w Lokomotywowni i delegatem na Walne Zebranie Delegatów Regionu Podbeskidzie, a w latach 1992-1995 członkiem Zarządu Regionu Podbeskidzie. W latach 1989-2013 ofiarnie pełnił funkcję chorążego sztandaru regionalnej „S”.

W 2006 r. Henryk Malik został uhonorowany tytułem „Zasłużony dla Solidarności Podbeskidzia”, a w 2013 r. Krzyżem Wolności i Solidarności.

Zenon Wechmann

21 maja w wieku 96 lat zmarł major Zenon Wechmann, zasłużony dla podziemia antykomunistycznego po II wojnie światowej, uczestniczący w Poznańskim Czerwcu w 1956 roku, a także zaangażowany w działalność NSZZ „Solidarność”.

W latach 1950-1952 był członkiem konspiracyjnej organizacji powstałej z kręgu instruktorów V Hufca ZHP w Poznaniu, którą śledczy nazwali „Zastępem Wilka”. Kiedy w 1950 r. władze PRL podjęły decyzję o likwidacji ZHP, wystąpił przeciwko włączeniu organizacji do komunistycznego Związku Młodzieży Polskiej i wraz z gronem przyjaciół podjął konspiracyjną działalność harcerską.

Zenon Wechmann został zatrzymany 8 września 1952 r. w Sulimierzu. Został skazany na 7 lat pozbawienia wolności, 3 lata utraty praw obywatelskich i honorowych oraz pozbawienie mienia. W lutym 1955 r. został zwolniony na podstawie amnestii. Ciężkie doświadczenia więzienne nie złamały jego charakteru ani woli prowadzenia dalszej działalności niepodległościowej. Brał czynny udział w Powstaniu Poznańskiego Czerwca 1956 r.

Od 1980 r. był członkiem Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w Spółdzielni „Labormed Polamed” w Poznaniu. Działał w niej aktywnie do czasu przejścia na emeryturę 1 listopada 1991 r. W latach 1997–2005 pracował w Wydziale Spraw Obywatelskich Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu.

W stanie wojennym po 13 grudnia 1981 r. działał w strukturach konspiracyjnych na rzecz internowanych oraz ich rodzin, kolportował wydawnictwa niezależne, uczestniczył w manifestacjach.

Ludwika Wujec

Ludwika Wujec zmarła 26 maja 2024 roku w wieku 83 lat. Ludwika Wujec od 1976 r. współpracowała z Komitetem Obrony Robotników, następnie z Komitetem Samoobrony Społecznej KOR. W ramach KOR organizowała pomoc dla represjonowanych robotników, m. in. z Ursusa i Radomia. W 1977 r. była współtwórczynią i jednym z redaktorów pisma „Robotnik" i „Biuletynu Informacyjnego" KOR i KSS KOR.

W 1980 r. wstąpiła do Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” i współpracowała z pismem Regionu Mazowsze „Niezależność", a w 1981 r. podjęła pracę w Agencji Prasowej Solidarność. W dniach od 14 grudnia 1981 r. do dnia 3 marca 1982 r. była internowana w Ośrodku Odosobnienia w Warszawie-Olszynka Grochowska, następnie w Gołdapi. W latach 1989-1990 była pracownikiem a następnie wicedyrektorem Biura Komitetu Obywatelskiego przy Przewodniczącym „Solidarności" Lechu Wałęsie, podczas obrad Okrągłego Stołu była asystentką Tadeusza Mazowieckiego.

Józef Kaczorowski

W maju 2024 roku zmrł Józef Kaczorowski. Był długoletnim przewodniczącym NSZZ „Solidarność” w Energo-Stil sp. z o.o. w Gorzowie Wielkopolskim.

Mieczysław Łazarz

Zmarł 21 maja 2024 roku. W Solidarności był od początku jej powstania. Od września 1980 r. do czerwca 1981 r. był członkiem Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego (MKZ) Regionu Środkowo-Wschodniego, a w kwietniu i maju 1981 r. delegatem na I Walne Zebranie Delegatów (WZD) Regionu Środkowo-Wschodniego.

Po ogłoszeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 r. internowany w Ośrodku Odosobnienia we Włodawie, od kwietnia 1982 r. w Lublinie, zwolniony 21 lipca 1982 r. W latach 1982–1989 przewodniczący podziemnego Tymczasowego Komitetu Koordynacyjnego (TKK) w Kraśniku. Od grudnia 1988 r. przewodniczący Komisji Zakładowej „Solidarność” w FŁT.

W 1989 r. został przewodniczącym Komisji Obywatelskiej Ziemi Kraśnickiej. Był zastępcą przewodniczącego Komitetu Wyborczego Okręgu Kraśnik w wyborach parlamentarnych 4 czerwca. W latach 1989–1990 przewodniczący KZ „Solidarność” w FŁT. Od 1989 r. do lutego 1990 r. przewodniczący Tymczasowego Zarządu Oddziału Ziemia Kraśnicka.

Witalis Skorupka ps. "Orzeł"

22 maja 2024 roku zmarł Witalis Skorupka ps. "Orzeł". Był żołnierzem Armii Krajowej. Od lipca 1941 do lipca 1944 roku działał w plutonie Jana Ponikowskiego PS. "Czort". Dnia 9 lutego 1945 roku został aresztowany za działalność w AK i skazany na karę śmierci. Wyrok zmieniono w drodze łaski na 10 lat więzienia. Karę odbywał we Wronkach. Zwolniony w lipcu 1953 roku po ośmiu latach odsiadki.

Witalis Skorupka był działaczem Solidarności, delegowanym na I Walne Zebranie Delegatów NSZZ "Solidarność" Regionu Mazowsze w 1981 roku. Później tworzył struktury Związku Kombatantów Armii Krajowej przy strukturach Związku. Ta formacja była na początku jej działalności nielegalna. Witalis Skorupka był również członkiem Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom.

Jan Sołek

W 1980 r. został jednym z liderów Niezależnego Zrzeszenia Studentów, a od listopada 1981 r. także członkiem Komitetu Strajkowego na tej uczelni. W 1982 roku internowany w Ośrodku Odosobnienia w Załężu k. Rzeszowa, gdzie przebywał od 20 lutego do 28 maja 1982 r.

W latach 1982–1988 współpracował z Regionalną Komisją Wykonawczą NSZZ „Solidarność” w Rzeszowie, w tym czasie kolportował i redagował prasę podziemną, a także współtworzył Duszpasterstwo Młodych, działając przy klasztorze oo. Bernardynów w Rzeszowie.  W 1989 r. zaangażował się w działalność Komitetu Obywatelskiego NSZZ „Solidarność” Ziemi Przeworskiej.

W 1997 r. został członkiem Ruchu Społecznego AWS. W 1998 r. wybrany na radnego sejmiku podkarpackiego, był rzecznikiem klubu Akcji Wyborczej Solidarność.

Jan Sołek został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009) i Krzyżem Wolności i Solidarności (2015).

Ks. kanonik Andrzej Smoleń

Zmarły w maju 2024 roku duszpasterz ludzi pracy NSZZ „Solidarność” Regionu Płockiego, miał 63 lata. Był także proboszczem Parafii pw. św. Józefa w Płocku.

Zbigniew Dyblik

Zmarł w maju 2024 roku.

Zbigniew Dyblik pracował w ZG Rudna w Polkowicach, był jednym z tzw. bombiarzy.

W czerwcu 1983 roku Wojskowa Prokuratura Garnizonowa we Wrocławiu sporządziła akt oskarżenia przeciwko Zbigniewowi Dyblikowi i skierowała go do Sądu Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu. Wyrokiem Sądu Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu z dnia 30.09.1983 Zbigniew Dyblik został uznany winnym tego, że „w sierpniu lub wrześniu 1982 r. w Polkowicach, woj. legnickiego udzielił pomocy” jednemu z współoskarżonych „w gromadzeniu materiałów wybuchowych przez to, że na jego prośbę wyniósł mu z terenu zakładu pracy pewną ilość dynamitu skalnego, mając świadomość”, że potrzebuje o tych materiałów do „bliżej nieokreślonych celów przestępnych”, i skazany na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na 2 lata.

Mirosław Lisowski

4 maja zmarł nagle Mirosław Lisowski, działacz kolejowej Solidarności. Miał 61 lat.

Mirosław Lisowski w latach 1998–2002 oraz 2006–2010 był członkiem Zarządu Regionu Dolny Śląsk NSZZ „Solidarność”. W przeszłości przewodniczył Okręgowej Sekcji Kolejarzy Regionu Dolny Śląsk, był członkiem Sekcji Krajowej Kolejarzy. Zmarły był także redaktorem naczelnym dwutygodnika Sekcji Krajowej Kolejarzy NSZZ „Solidarność” „Wolna Droga”.

Andrzej Grygny

Zmarł w dniu 18 kwietnia 2024 roku w wieku 51 lat. Andrzej Grygny w 1991 roku podjął pracę w Arcyksiążęcym Browarze w Żywcu na oddziale rozlewni piwa butelkowego jako operator urządzeń rozlewniczych. Od pierwszych dni pracy określił swoją przynależność do Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność".

W 1993 roku został wybrany do Zarządu Komisji Zakładowej NSZZ "Solidarność" i pełnił tę funkcje do ostatnich dni swojego Życia. W 2006 roku został wybrany na funkcje Zakładowego Społecznego Inspektora Pracy Grupy Żywiec nadzorując i koordynująca pracę Społecznych Inspektorów Pracy z browarów Elbląg, Warka, Namysłów, Leżajsk, Żywiec. Przez ostatnie 27 lat był delegatem Sekcji Krajowej Przemysłu Piwowarskiego NSZZ "Solidarność".

Prof. Jadwiga Staniszkis

15 kwietnia 2024 roku w wieku 81 lat zmarła wybitna socjolog i analityk polityczny prof. Jadwiga Staniszkis.

W sierpniu 1980 została zaproszona przez Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w Gdańsku do udziału w negocjacjach ze stroną rządową. Weszła w skład Komisji Ekspertów MKS. Po zawarciu porozumień sierpniowych i utworzeniu NSZZ „Solidarność” doradzała związkowcom. Po wprowadzeniu stanu wojennego wykładała we Wszechnicy Solidarności i publikowała w prasie podziemnej. Jest autorką pracy „Samoograniczająca się rewolucja”.

Wojciech Krzaklewski

Śp. Wojciech Krzaklewski był wieloletnim przewodniczącym Komisji Wydziałowej NSZZ "Solidarność" na Wydziale Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH, wieloletnim członkiem Komisji Uczelnianej NSZZ "Solidarność AGH oraz członkiem Zarządu Regionu Małopolska NSZZ "Solidarność".

Zmarł w kwietniu 2024 roku.

Piotr Marczak

6 kwietnia 2024 roku zmarł, przeżywszy 44 lata, Piotr Marczak, przewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w Spółdzielni Pracy Transportu Mleczarskiego w Sanoku, były członek Regionalnej Komisji Rewizyjnej, delegat na WZD Regionu Podkarpacie.

Był członkiem Regionalnej Komisji Rewizyjnej, Delegatem na Walne Zebranie Delegatów Regionu Podkarpacie.

Franciszek Kamiński

4 kwietnia 2024 roku zmarł Franciszek Kamiński, działacz Solidarności z ZG Rudna.

27 VIII – 1 IX 1980 uczestnik strajku w Rudnej. Od IX 1980 w „S”; 30 XI 1980 – 19 IX 1981 członek Prezydium Zakładowej Komisji Robotniczej w Rudnej; autor felietonów we wrocławskim piśmie KZ „S” Zakładu Badań i Projektów Miedzi Cuprum „Solidarność”; kolporter wydawnictw niezależnych (m.in. „Solidarność Zagłębia Miedziowego”, „Solidarność Dolnośląska”).

14 XII 1981 – współorganizator strajku w ZG Rudna, 14–15 XII 1981 – członek Zakładowego KS, 15–17 XII 1981 – członek Prezydium MKS. Po pacyfikacji strajku w ukryciu w Głogowie, Lubinie i Polkowicach, poszukiwany listem gończym, VI–VII 1982 – przewodniczący podziemnego MKS. XII 1981 – VII 1982 współzałożyciel (z Pawłem Kotlickim, Grzegorzem Laską i Andrzejem Poroszewskim), redaktor naczelny, autor, organizator druku i drukarz podziemnego pisma „Biuletyn Informacyjny Stanu Wojny”, od IV 1982 „Zagłębie Miedziowe”; na prośbę Władysława Papużyńskiego V–VI 1982 redaktor drugiego numeru pisma podziemnego „NSZZ «S» RI Dolnego Śląska”; I–III 1982 z dostarczanych z Wrocławia matryc drukarz i kolporter „Z Dnia na Dzień”; do VII 1982 współpracownik RKS „S” Dolny Śląsk. 24 VII 1982 aresztowany, przetrzymywany w KW MO w Legnicy, następnie w AŚ we Wrocławiu, 22 X 1982 skazany wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Legnicy na 1,5 roku wiezienia w zawieszeniu na 3 lata, 23 X 1982 zwolniony, tego samego dnia ponownie aresztowany, przetrzymywany w AŚ we Wrocławiu, 13 I 1983 zwolniony. 1984–1989 działacz Międzyzakładowej Komisji Wykonawczej „S” Zagłębie Miedziowe oraz współpracownik RKS Dolny Śląsk. W 1983 przeszkolił Juliana Zawadzkiego i Jerzego Osickiego, założycieli i redaktorów podziemnego pisma „Wolny Głos. [Pismo] TKZ NSZZ «S» ZBK Lubin” w zakresie przepisywania tekstów na matryce; w 1988 autor i redaktor satyrycznego podziemnego pisma „Swojak”.

IV–VI 1989 – członek KO „S” w Lubinie; 1989–1995 – członek KZ w PBKR Częstochowa O/Lubin; w II i IX 1990 delegat na III i IV WZD Województwa Legnickiego, w III 1990 delegat na WZD Dolny Śląsk, 1990–1991 – delegat na kolejne KZD, 1991–1994 – delegat na WZD Zagłębia Miedziowego. W 1990 współzałożyciel, autor i redaktor pisma „Gwarek. Pismo Komisji Górniczej NSZZ «S» Lubin”.

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2017), Krzyżem Wolności i Solidarności (2019).

Janina Woźniak

14 lutego zmarła Janina Woźniak.

Była delegatem na WZD Regionu NSZZ “Solidarność” Śląska Opolskiego od 1991 do 2014 roku, a w latach 1991 – 1994 członkiem Zarządu Regionu. W latach 1991 – 1998 była zastępcą przewodniczącego, następnie przez kolejnych szesnaście lat przewodniczącą komisji zakładowej NSZZ “Solidarność” w “Społem” PSS w Opolu. Była delegatem na WZD Sekcji Krajowej Pracowników Handlu (1998-2002, 2010-2014) i członkiem Rady tej Sekcji (2006-2010).

Ks. prałat Stanisław Bełza

W wieku 89 lat, po 65 latach kapłaństwa, 19 marca 2024 roku zmarł śp. ks. prałat Stanisław Bełza, emerytowany proboszcz parafii pw. św. Wojciecha i św. Stanisława w Rzeszowie. Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” w 2009 roku nadał ks. Stanisławowi Bełzie tytuł Zasłużony dla NSZZ „Solidarność”.

W stanie wojennym wielokrotnie odwiedzał i posługiwał internowanym przebywającym w Zakładzie Karnym w Załężu. Udzielał schronienia uczestnikom demonstracji. W domu parafialnym przy Farze w latach 1988–1989 roku odbywały się zebrania nielegalnych jeszcze struktur regionalnych rzeszowskiej Solidarności. W kościele farnym odprawiał Msze św. w intencji Ojczyzny podczas tradycyjnych solidarnościowych rocznic.

Roman Schefke

W marcu 2024 roku zmarł Roman Schefke, współzałożyciel MKZ NSZZ "S" w Poznaniu.

Należał do Solidarności od września 1980 roku. Był współzałożycielem MKZ NSZZ "Solidarność" w Poznaniu, członkiem prezydium MKZ Regionu Wielkopolska oraz członkiem Zarządu Regionu, a także delegatem na I WZD Regionu Wielkopolskiego. Był inicjatorem budowy pomnika Poznańskiego Czerwca 1956, 13 grudnia 1981 roku został internowany i przewieziony do Ośrodka Odosobnienia w Gębarzewie. Po zwolnieniu został ponownie aresztowany w styczniu 1983 roku. W 2010 roku został odznaczony Medalem Regionu Wielkopolska NSZZ "Solidarność".

Sebastian Derkacz

15 lutego, w wieku 44 lat zmarł Sebastian Derkacz.

Był członkiem Zarządu Regionu Zagłębie Miedziowe NSZZ „Solidarność” od 2018 roku. Jednocześnie był przewodniczącym Komisji Oddziałowej NSZZ „Solidarność” w PKP Cargo w Legnicy i zastępcą przewodniczącego Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” PKP Cargo SA Dolnośląski Zakład Spółki we Wrocławiu. W Solidarności od 2010 roku. W kadencji 2014–2018 był członkiem Komisji Oddziałowej i Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” PKP Cargo SA we Wrocławiu oraz delegatem na Walne Zebranie Delegatów Regionu Zagłębie Miedziowe NSZZ „Solidarność”.

Roman Ziemiński

Pracował jako tokarz w Rzeszowskich Zakładach Elektromechanicznych Predom Zelmer. Od IX 1980 w „S”; wiceprzewodniczący Komitetu Założycielskiego, od XII 1980 w KZ; VI – VIII 1981 delegat na I WZD Regionu Rzeszowskiego.

Po 13 XII 1981 przygotował (z Januszem Millerem) ulotki przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego oraz odezwy do załogi zakładu, inspirator modlitw podczas przerw śniadaniowych w zakładzie. Wiosną 1982 nawiązał współpracę (przez Stanisława Łakomego) z RKW w Rzeszowie. W latach 1982–1989 uczestnik sieci kolportażu obsługującej m.in. Zelmer. 30 VIII 1982 internowany, przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia w Uhercach, 11 IX 1982 zwolniony. Organizator (z Ryszardem Bukiem, Tadeuszem Piganem, Stanisławem Sitarzem i in.) TKZ, nieformalny lider podziemnej „S” w zakładzie. Od 1984 współorganizator corocznych wyjazdów pracowników Zelmeru na grób ks. Jerzego Popiełuszki w Warszawie i Pielgrzymek Ludzi Pracy na Jasną Górę. Od 1985 uczestnik Duszpasterstwa Ludzi Pracy – Zelmeru w parafii Chrystusa Króla w Rzeszowie. 22 IX 1988 organizator i lider grupy inicjatywnej ujawniającej działalność TKZ w zakładzie.

Od VI 1989 członek jawnej RKW w Rzeszowie, w latach IV 1990 – XII 1998 przewodniczący KZ, w 1990 delegat na II WZD Regionu Rzeszowskiego; 1990–1998 członek ZR. Od 2001 na świadczeniu przedemerytalnym. Odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności (2012). Zmarł w lutym 2024 roku.

Jerzy Roman

Zmarł w lutym 2024 roku. Jerzy Roman był przewodniczącym Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” w 1981 roku, dyrektorem Państwowych Szkół Budownictwa w Gdańsku i jednym z liderów strajku ludzi oświaty w listopadzie 1980 roku.

Ks. prałat Zbigniew Bąkowski

W niedzielę, 28 stycznia 2024 r. zmarł ksiądz prałat Zbigniew Bąkowski, honorowy członek NSZZ „Solidarność” Regionu Śląska Opolskiego. Ksiądz prałat wspierał członków NSZZ „Solidarność”. W okresie stanu wojennego codziennie odprawiał Msze Święte. Był prześladowany przez służby bezpieczeństwa.

Zdzisław Malinowski

17 stycznia 2024 roku w wieku 70. lat zmarł Zdzisław Malinowski, legenda włocławskiej Solidarności.

"Zdzisław był nietuzinkową postacią w Regionie Kujaw I Ziemi Dobrzyńskiej NSZZ Sollidarność. W latach 1989-1995 przez dwie kadencje był przewodniczącym Zarządu Regionu i członkiem Komisji Krajowej NSZZ Solidarność. W roku 1989 był wiceprzewodniczącym Komitetu Obywatelskiego Solidarność. Działalność związkową i opozycyjną rozpoczął w 1980 r. w Oddziale Naftobudowy Kraków przy Zakładach Azotowych we Włocławku. W połowie lat osiemdziesiątych poznaliśmy się w Kujawskiej Fabryce Manometrów gdzie z grupą kolegów prowadziliśmy działalność niejawną zdelegalizowanej wówczas Solidarności. W marcu 1988 r. po skutecznym strajku płacowym ujawniliśmy się jako Tymczasowa Komisja Zakładowej NSZZ Solidarność a Zdzisław był jej wiceprzewodniczącym" - wpominał Janusz Dębczyński, wiceprzewodniczący Zarządu Regionu Toruńsko-Włocławskiego NSZZ "S".

Tadeusz Cieślak

Tadeusz Cieślak zmarł 13 stycznia 2024 w Głogowie.

1978–1983 w ZSMP. 1976–1978 operator odsiarczalni gazu w Dolnośląskich Zakładach Gazowniczych Dalgaz w Wałbrzychu, 1978–1989 ślusarz-mechanik w Zakładach Górniczych Polkowice w Polkowicach KGHM w Lubinie. 27–28 VIII 1980 uczestnik strajku w zakładzie.

Od IX 1980 w „S”. 14–15 XII 1981 członek Zakładowego KS. 1982–1989 członek Tymczasowej Podziemnej KZ ZG Polkowice, od 1982 przew. 1982 – IV 1983 działacz MKK Województwa Legnickiego. 31 VIII 1982 uczestnik manifestacji pod Pomnikiem Dzieci Głogowskich, a nast. walk ulicznych z ZOMO w Głogowie. 1982–1989 uczestnik akcji ulotkowych, plakatowych, malowania haseł na murach, zbierał składki na cele związkowe i pomoc represjonowanym. 1982–1983 uczestnik przygotowań od strony technicznej emisji audycji podziemnego Radia „S” w Głogowie. 11 V 1983 poddany rewizji mieszkania, zatrzymany, 13 V aresztowany, osadzony w AŚ w Głogowie, Legnicy i we Wrocławiu oraz ZK tamże, 25 VI zwolniony za poręczeniem społecznym (ZSMP), 28 VII uchylono poręczenie społeczne, 2 VIII Prokuratura Rejonowa w Lubinie umorzyła postępowanie. W VIII 1983 przeniesiony na gorsze stanowisko pracy. 1982–1989 organizator druku, materiałów poligraficznych i drukarz podziemnych pism. 1983–1989 współzałożyciel, członek gremium kierowniczego Międzyzakładowej Komisji Wykonawczej Zagłębia Miedziowego. 11 X 1987 współzałożyciel (m.in. z Janem Gacą, Janem Sugalskim), przew. Komitetu Założycielskiego „S” w ZG Polkowice (złożony 23 X w Sądzie Wojewódzkim w Legnicy wniosek o rejestrację został odrzucony). 21 VIII 1988 współorganizator strajku w ZG Polkowice; 22 VIII zatrzymany, 23 VIII zwolniony z pracy, nast. 24 VIII – 1 IX uczestnik strajku w Stoczni Gdańskiej. W XI 1988 przywrócony do pracy. 1988–1989 współorganizator, członek Komitetu Organizacyjnego „S” w zakładzie.

Odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności (2012).

Antoni Blicharski

Był między innymi działaczem podziemnej Solidarności w ZG Lubin. Zmarł w styczniu 2024 roku, mając 83 lata.

W latach osiemdziesiątych był także aktywnym działaczem Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy parafii Maksymiliana Marii Kolbego w Lubinie. Został internowany przez komunistów w okresie od 2 września 1982 do 24 listopada tegoż roku. Śp. Antoni Blicharski był w latach 1992 – 1998 członkiem Zarządu Regionu Zagłębie Miedziowe NSZZ „Solidarność”. Był również uczestnikiem manifestacji 31 sierpnia 1982 roku.

Jerzy Kuczera

Śp. Jerzy Kuczera był organizatorem i działaczem NSZZ „Solidarność” w krakowskiej Hucie im. Lenina,, współorganizatorem Komitetu Robotniczego Hutników (KRH). Internowany 13 grudnia 1981 r. przebywał m.in. w Nowym Wiśniczu i w Załężu. Kilkakrotnie zatrzymywany w latach 1983 – 1984. Został odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności, Złotym Krzyżem Zasługi oraz Medalem z okazji 25-lecia KRH.

Zmarł 27 grudnia w wieku 85 lat.

Stefan Ruchlewicz

28 grudnia 2023 roku zmarł Stefan Ruchlewicz, działacz Warmińsko-Mazurskiej Solidarności, delegat na I WZD Regionu Warmińsko-Mazurskiego, kandydat na Przewodniczącego Zarządu Regionu. Odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności w 2016 roku.

Od IX 1981 w „S”; udostępniał pomieszczenia, drukarnię, papier, telefon, faks, samochód służbowy na potrzeby MKZ w Olsztynie; w VI 1981 delegat na I WZD Regionu Warmińsko-Mazurskiego, kandydat na przewodniczącego ZR; 8 V – VII 1981 przewodniczący Regionalnego KOWzP.

13 XII 1981 zatrzymany, przesłuchiwany, 15 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Iławie, następnie ze względu na stan zdrowia umieszczony w szpitalu więziennym w Barczewie, później w Szpitalu Miejskim w Olsztynie, w IV 1982 zwolniony; zwolniony z pracy; IV 1982–1986 bez zatrudnienia, od 1986 właściciel zakładu rzemieślniczego, następnie przedsiębiorstwa wielobranżowego.

Od 1989 r. był członkiem Komitetu Obywatelskiego „Solidarności” w Olsztynie. W związku z działalnością opozycyjną był inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa.

Barbara Frączek

Barbara Franciszka Frączek z d. Krzaklewska do Solidarności należała od IX 1980 roku, współzałożycielka/przew. KZ w Przemysłowym Specjalistycznym ZOZ w Rzeszowie.

W latach 1982–1989 współpracownik Komitetu Pomocy Internowanym, Aresztowanym, Pozbawionym Pracy i Ich Rodzinom (późn. Diecezjalny Zespół Charytatywno-Społeczny) przy klasztorze oo. Bernardynów w Rzeszowie (ochrona represjonowanych przez kwalifikowanie ich jako niezdolnych do dalszego internowania lub zatrzymania, szkolenie ich w symulowaniu trudnych do zdiagnozowania dolegliwości). 1982–1989 kolporterka prasy i wydawnictw podziemnych w rzeszowskim środowisku medycznym (m.in. „Solidarność Trwa”, „Galicja”, „Tygodnik Mazowsze”, „Hutnik”, „Z Dnia na Dzień”), kaset audio, znaczków poczt podziemnych i in. materiałów. X 1987 współinicjatorka (z Niną Winach) powstania w Rzeszowie tablicy upamiętniającej ks. Jerzego Popiełuszkę.

W lutym 1989 roku współzałożycielka KO przy RKW, 1989–1992 przew. KZ „S” w PS ZOZ, 1990–1992 przew. Regionalnej Sekcji Służby Zdrowia „S” w Rzeszowie, 1990–1998 delegat na kolejne WZD Regionu Rzeszowskiego, wybrana do ZR, 1990 delegat na II KZD. 1991–1993 posłanka na Sejm RP z listy KO. 1993–2014 prezes Stowarzyszenia Tak Życiu w Rzeszowie, 1997–2001 posłanka na Sejm RP z listy AWS. 1993–1999 w Zarządzie Głównego Katolickiego Stowarzyszenia Lekarzy Polskich. 1998–2004 w RS AWS.

Odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2017) oraz Krzyżem Wolności i Solidarności (2018).

Krzysztof Respondek

Artysta zmrł w grudniu 2023 roku. Krzysztof Respondek przez wiele lat uświetniał swoimi występami nie tylko Krajowe Zjazdy Delegatów NSZZ "Solidarność", ale także inne związkowe wydarzenia. Był przyjacielem Solidarności. Odszedł w wieku 54 lat.

Jadwiga Szymonik

Jadwiga Szymonik była m.in. członkiem Komisji Zakładowej uczelnianej OZ, delegatem na WZD Regionu Dolny Śląsk NSZZ "Solidarność". W dniach od 13 do 15 grudnia 1981 r. uczestniczyła w strajku okupacyjnym na Politechnice Wrocławskiej. Po pacyfikacji strajku kontynuowała działalność w podziemiu.

Przygotowywała matryce do nielegalnych publikacji i czasopism m.in. „Z dnia na Dzień” oraz zajmowała się ich drukiem i kolportażem. Organizowała pomoc finansową i materialną dla osób represjonowanych. W latach 1982-1989 aktywnie współpracowała z Uczelnianą Komisją Koordynacyjną przy Politechnice Wrocławskiej, Regionalnym Komitetem Strajkowym oraz z Solidarnością Walczącą.

Uhonorowana m.in. Krzyżem Wolności i Solidarności oraz Medalem Niezłomni. Odznaczona m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Florian Wiśniewski

11 grudnia 2023 r. zmarł w wieku 86 lat Florian Wiśniewski, jeden z sygnatariuszy Porozumień Sierpniowych i przewodniczący Zakładowego Komitetu Strajkowego w Przedsiębiorstwie Robót Elektrycznych „Elektromontaż” w Gdańsku.

W latach 1953-1982 pracował w Przedsiębiorstwie Robót Elektrycznych Elektromontaż w Gdańsku. W roku 1980 wraz z Lechem Wałęsą, Zbigniewem Dąbrowskim i Sylwestrem Niezgodą próbował zorganizować strajk w zakładzie w obronie kilkudziesięciu robotników zwalnianych w ramach tzw. redukcji; następnie współzałożyciel powołanej bez pozwolenia władz, w obronie praw pracowniczych, Komisji Robotniczej PRE Elektromontaż.

W sierpniu 1980 roku współorganizator strajku w PRE Elektromontaż, był przewodniczącym zakładowego Komitetu Strajkowego, delegat do MKS w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, członek Prezydium MKS, uczestnik rozmów z delegacją rządową, sygnatariusz Porozumień Gdańskich.

Od września 1980 w NSZZ "Solidarność, w tym samym roku został członkiem Prezydium MKZ „S” w Gdańsku. Był inicjatorem Zespołu ds. Budownictwa przy MKZ, następnie przewodniczący Komisji Koordynacji Budownictwa przy KKP „S”. 29 października 1980 roku sygnatariusz porozumienia branżowego z komisją rządową, w listopadzie 1980 r. zrezygnował z udziału w Prezydium MKZ, od 29 grudnia 1980 wiceprzewodniczący KZ „S” w PRE Elektromontaż; w 1981 delegat na I WZD Regionu Gdańskiego; od czerwca 1981 sekretarz Prezydium Samorządu Pracowniczego.

Od 14 do 18 grudnia 1981 r. współorganizował strajk w PRE Elektromontaż, w styczniu 1982 roku zwolniony z pracy. W 2000 roku został uhonorowany tytułem Honorowego Obywatela Gdańska.

Wojciech Walczak

Przywódca łódzkiego strajku studenckiego, protestu, który doprowadził do rejestracji Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Wojciech Walczak zmarł w grudniu 2023 roku po ciężkiej chorobie, w wieku 64 lata

Strajk, którego ówczesny student psychologii Wojciech Walczak był jednym z liderów, rozpoczął się 21 stycznia 1981 r., a zakończył się prawie miesiąc później, 18 lutego. Walczak był przewodniczącym Międzyuczelnianej Komisji Porozumiewawczej prowadzącej negocjacje z rządową Komisją Międzyresortową w trakcie strajku studentów łódzkich uczelni. Był sygnatariuszem tzw. porozumień łódzkich, które doprowadziły do rejestracji Niezależnego Zrzeszenia Studentów.

Jan Zima

24 listopada br. zmarł śp. Jan Zima, długoletni i zasłużony działacz Małopolskiej Solidarności, odznaczony przez prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Wolności i Solidarności.

Jesienią 1980 r. był jednym z inicjatorów, dzięki którym w Dębicy zostały utworzone struktury NSZZ „Solidarność”.

Jan Zima został następnie wybrany wiceprzewodniczącym Komisji Zakładowej związku, a później tę samą funkcję pełnił również w Delegaturze Solidarności w Dębicy. To głównie dzięki jego znajomościom i zaangażowaniu w sprawę została też nawiązana współpraca z rolniczymi związkami zawodowymi.

Kiedy 13 grudnia 1981 r. został wprowadzony stan wojenny, Jan Zima zadbał o to, by dokumentacja związkowa w siedzibie Delegatury Solidarności w Dębicy została właściwie zabezpieczona. Był również uczestnikiem strajku okupacyjnego, który prowadzony był w siedzibie władz gminy w Brzostku w tym dramatycznym dla Polski dniu.

Benedykt Czuma

16 listopada w wieku 82 lat zmarł Benedykt Czuma, współzałożyciel „Ruchu”, działacz Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO), legenda Solidarności. Informację o śmierci działacza antykomunistycznego przekazali przedstawiciele Solidarności Ziemi Łódzkiej.

Benedykt Czuma działalność opozycyjną rozpoczął w 1965 r., współtworząc tajną organizację „Ruch”. Od marca 1977 r. podjął działalność w Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO). Od 11 września 1980 r. był wiceprzewodniczącym Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” w Zakładzie Doświadczalnym Techniki Medycznej w Łodzi, a następnie od roku 1981 był wiceprzewodniczącym Komisji Zakładowej. Od września 1980 r. do grudnia 1980 r. był jednym z doradców MKZ NSZZ „Solidarność” Ziemi Łódzkiej, a od maja 1981 r. członkiem Zarządu Regionu i delegatem na I KZD NSZZ „Solidarność”. Był współzałożycielem i redaktorem naczelnym tygodnika „Solidarność Ziemi Łódzkiej”.

W stanie wojennym internowany w Łęczycy i Łowiczu. Po wyjściu na wolność został przewodniczącym Tajnej Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w dotychczasowym zakładzie pracy. Utrzymywał kontakty z Tajnym Zarządem „Solidarności” Regionu Ziemi Łódzkiej.

Został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski przez Rząd RP na Uchodźstwie (1989). W 2006 r. prezydent Lech Kaczyński odznaczył go Krzyżem Komandorskim OOP. W 2016 r. otrzymał Krzyż Wolności i Solidarności.

Janusz Sobieszczański

Janusz Sobieszczański w latach 1990 – 2010 był przewodniczącym Krajowej Sekcji Nauki NSZZ „Solidarność”, a w latach 2010 – 2023 redaktorem naczelnym „Wiadomości KSN”. Jako pracownik naukowy Politechniki Warszawskiej był zaangażowany w działalność NSZZ „Solidarność” od początku istnienia Związku na tej Uczelni.  Odszedł 16 listopada 2023 roku.

Janusz Wysowski

Janusz Wysowski, przewodniczący Związku w Miejskim Zakładzie Komunikacyjnym Sp. z o. o. w Opolu, był także w latach 1998-2018 delegatem na WZD Regionu NSZZ "Solidarność" Śląska Opolskiego.

Stanisław Terefinko

W dniu 29.10.2023 r. zmarł w wieku 84 lat Stanisław Terefinko, zasłużony działacz Solidarności, były przewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ «Solidarność» w sanockim Autosanie, odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności

Stanisław Terefinko urodził się 7 II 1939 w Komańczy k. Sanoka. Ukończył Technikum Mechaniczne w Sanoku.

Do 1981 pracownik Sanockiej Fabryki Autobusów Autosan, 1982-1989 Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Sanoku. Od IX 1980 w „S”, uczestnik tworzenia w Krośnie Komitetów Organizacyjnych (członek delegacji Autosanu), przewodniczący Tymczasowego Komitetu Założycielskiego, od XII 1980 członek Prezydium KZ SFA Autosan, w VI 1981 delegat na I WZD Regionu Podkarpacie, członek ZR, IX/X 1981 delegat na I KZD, współtworzył struktury branżowe na szczeblu regionalnym i krajowym. 19-23 XI 1981 delegat KK na Światowy Kongres Pracowników Przemysłu Motoryzacyjnego w Paryżu.

14 XII 1981 lider strajku w Autosanie. 15 XII 1981 zwolniony dyscyplinarnie z pracy. Od I 1982 organizator (z Henrykiem Kozikiem) pomocy materialnej dla zwolnionych z pracy i aresztowanych w Sanoku. Od VI 1983 kolporter wydawnictw podziemnych we współpracy z TKW i RKW w Krośnie. Od X 1983 współpracownik Solidarności Walczącej we Wrocławiu (kolporter za pośrednictwem Antoniego Lenkiewicza i Leszka Wierzejskiego). Organizator pomocy materialnej dla represjonowanych działaczy i sympatyków „S”. W 1988 członek delegacji „S” z Sanoka wspierającej strajkujących hutników w Stalowej Woli.

Od IV 1989 przewodniczący KZ „S” w OSM, od 1989 pracownik SFA Autosan (od 1991 Autosan SA), 1991–1995 przewodniczący KZ w Autosan SA.

Odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności (2011).

Adam Rosiński

W niedzielę, 29 października 2023 roku zmarł Adam Rosiński, polski działacz opozycyjny, człowiek Solidarności, kierowca PKS Wejherowo, członek Wejherowskiej Wspólnoty Pokoleń. Miał 70 lat.

Adam Rosiński w sierpniu 1980 współorganizował strajk w zakładzie – wybrano go na przewodniczącego Komitetu Strajkowego, był delegatem do Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Do Solidarności należał od września 1980, pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Komitetu Założycielskiego, następnie wiceprzewodniczącego Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność”.

W latach 1980–1981 był przewodniczącym Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego (MKZ) NSZZ „Solidarność” w Wejherowie. W listopadzie 1980 brał udział w zakładaniu „Biuletynu Informacyjnego »Gryf«, pisma MKZ w Wejherowie. Po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego uczestniczył od 13 do 14 grudnia 1981 w strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Internowano go od 30 sierpnia do 16 października 1982. W latach 1984–1985 pracował na budowie elektrowni Żarnowiec, następnie (1985–1988) w zakładach gazowniczych w Gdyni.

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski i Krzyżem Wolności i Solidarności.

Teresa Wójcik i Alicja Dołowska

W ciągu ostatniego roku pożegnaliśmy także dwie ważne dla "Tygodnika Solidarność" postaci. To nasze dziennikarki. Teresa Wójcik współpracowała z „Tygodnikiem Solidarność” już w latach dziewięćdziesiątych. Przez ostatnie kilka lat stała się redakcyjną specjalistką od energetyki, polityki zagranicznej i Związku. W ostatnich latach pisała także do BiznesAlert.pl. Wcześniej przez wiele lat kierowała działem ekonomii w tygodniku „Gazeta Polska”. Pracowała także m.in. w Polskim Radiu.

Alicja Dołowska z kolei W "Tygodniku Solidarność" była zatrudniona w latach 1992-2009 - najpierw jako sekretarz redakcji, a następnie jako dziennikarz. Przez wiele lat opisywała m.in. sprawy społeczne, religijne i związkowe.

CZYTAJ TAKŻE: 78. rocznica potajemnych święceń Karola Wojtyły