Co z umową dzierżawy, jeżeli dzierżawca umiera? Prawnik wyjaśnia

Pytanie: Mój ojciec, który dzierżawił dość duży kawałek ziemi od naszego sąsiada, niedawno zmarł. Chciałbym dowiedzieć się, co w takiej sytuacji dzieje się z umową dzierżawy. Czy ta umowa wygasa automatycznie, czy też mogę ją kontynuować jako jego syn? Byłbym bardzo zainteresowany. Jakie kroki powinienem podjąć w tej sytuacji?
rolnictwo
rolnictwo / pxhere CC0 Domena publiczna

Odpowiedź: Kwestia, o którą Pan pyta, jest regulowana przez przepisy Kodeksu cywilnego oraz zapisy samej umowy dzierżawy. W zależności od sytuacji mogą istnieć różne scenariusze, które postaram się przybliżyć poniżej. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Sama umowa dzierżawy nie wygasa automatycznie z chwilą śmierci dzierżawcy, chyba że strony umowy tak postanowiły. Artykuł 922 Kodeksu cywilnego stanowi, że prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą na jego spadkobierców. Dotyczy to również praw i obowiązków wynikających z umowy dzierżawy.

Czytaj także: Jacek Ozdoba: Ursula von der Leyen jest osobą, która przyśpieszy kryzysy europejskie

Czytaj także: Polska nie jest im nic winna: przywrócenie podwyższonych emerytur agentom PRL to nagradzanie zła

Co to znaczy? 

Jeżeli umowa ta była zawarta na czas określony, to prawa i obowiązki zmarłego dzierżawcy przechodzą na jego spadkobierców, chyba że umowa stanowi inaczej. Oznacza to, że w takim przypadku spadkobiercy mogą kontynuować dzierżawę na warunkach określonych w umowie do końca okresu dzierżawy. W przypadku umowy zawartej na czas nieokreślony spadkobiercy również przejmują prawa i obowiązki zmarłego dzierżawcy. Właściciel ziemi ma jednak prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem ustawowych terminów wypowiedzenia, chyba że umowa zawiera inne ustalenia dotyczące tej kwestii. Dlatego warto zwrócić uwagę na treść samej umowy. Niejednokrotnie zawiera ona klauzule określające postępowanie w razie śmierci dzierżawcy. Takie zapisy mogą precyzować, czy umowa wygasa, czy też może być kontynuowana przez spadkobierców, a także określać warunki takiej kontynuacji. 

Co jednak należy zrobić w przypadku, kiedy np. dzierżawca zmarł? Wówczas należy rozpocząć od zweryfikowania treści samej umowy. Należy dokładnie przeanalizować umowę, aby zrozumieć, jakie zapisy dotyczące śmierci dzierżawcy zostały w niej zawarte. Kolejnym krokiem jest przeprowadzenie postępowania spadkowego, w wyniku którego zostaną ustaleni spadkobiercy i dokonany podział majątku, w tym praw i obowiązków wynikających z umowy dzierżawy. Warto skontaktować się z właścicielem ziemi i poinformować go o sytuacji, a także omówić dalsze kroki dotyczące kontynuacji umowy. 

Co dalej? 

Jak widać, co do zasady śmierć dzierżawcy nie powoduje automatycznego wygaśnięcia umowy dzierżawy. Prawa i obowiązki zmarłego przechodzą na jego spadkobierców, którzy mogą kontynuować dzierżawę na warunkach określonych w umowie. Kluczowe znaczenie mają zapisy samej umowy oraz przeprowadzenie formalności spadkowych. Natomiast w przypadku jakichkolwiek wątpliwości warto skonsultować się z prawnikiem, który pomoże w interpretacji umowy i doradzi odpowiednie kroki prawne.
 


 

POLECANE
Zignorował zimowe warunki w Tatrach. Skończyło się groźnym upadkiem Wiadomości
Zignorował zimowe warunki w Tatrach. Skończyło się groźnym upadkiem

Turysta, który wybrał się w Tatry bez zimowego wyposażenia, przeżył wyjątkowo groźny wypadek. Na zboczach Małego Giewontu spadł ze szlaku na odcinku „Żleb z Progiem”, pokonując w dół ponad 100 metrów. Jak poinformowało Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, mężczyzna doznał obrażeń, ale jego stan nie okazał się tragiczny.

Ewakuacja pociągu Przemyśl–Kijów. Składem jechało blisko 500 pasażerów z ostatniej chwili
Ewakuacja pociągu Przemyśl–Kijów. Składem jechało blisko 500 pasażerów

Ok. 480 osób ewakuowano z pociągu relacji Przemyśl-Kijów po tym, jak służby dowiedziały się o potencjalnym zagrożeniu dla pasażerów. W pociągu nie znaleziono żadnych niebezpiecznych przedmiotów - podała policja, która wcześniej otrzymała zgłoszenie o możliwym podejrzanym pakunku na pokładzie.

Niemiecki przemysł z ulgami w zakresie cen energii i emisji CO2? gorące
Niemiecki przemysł z ulgami w zakresie cen energii i emisji CO2?

Jak podała na platformie X ekspert ds. Niemiec Aleksandra Fedorska powołując się na portal Table.Media, federalna minister gospodarki Katherina Reiche zapowiedziała niemieckiemu przemysłowi chemicznemu ulgi w zakresie cen energii elektrycznej i certyfikatów emisji CO₂. Niemcy chcą uzyskać zgodę Komisji Europejskiej na te rozwiązania.

Nowy pasożyt odkryty w Polsce. Naukowcy alarmują Wiadomości
Nowy pasożyt odkryty w Polsce. Naukowcy alarmują

Szop pracz, który coraz częściej pojawia się w Polsce, może stanowić większe zagrożenie dla przyrody, niż dotąd sądzono. Naukowcy odkryli u tego gatunku nowego pasożyta, który wcześniej nie był znany w Europie.

Władze Białorusi uwolniły 123 więźniów politycznych. Na liście jest obywatel Polski z ostatniej chwili
Władze Białorusi uwolniły 123 więźniów politycznych. Na liście jest obywatel Polski

Białoruskie władze uwolniły 123 więźniów politycznych – podało w sobotę Centrum Obrony Praw Człowieka „Wiasna”. Wśród tych osób znalazł się obywatel Polski Roman Gałuza, laureat Pokojowej Nagrody Nobla Aleś Bialacki, czy opozycjonistka Maryja Kalesnikawa.

Ja po prostu nie nadążam. Uczestniczka TzG przerwała milczenie Wiadomości
"Ja po prostu nie nadążam". Uczestniczka "TzG" przerwała milczenie

Barbara Bursztynowicz, znana widzom z serialu „Klan”, zdecydowała się na udział w popularnym programie tanecznym, choć - jak dziś przyznaje - od początku towarzyszyły jej duże obawy. Aktorka pożegnała się z show w ósmym odcinku, a po czasie szczerze opowiedziała o emocjach, jakie przeżywała za kulisami.

Dantejskie sceny w Grecji. Rolnicze protesty sparaliżowały kraj wideo
Dantejskie sceny w Grecji. Rolnicze protesty sparaliżowały kraj

Powywracane policyjne samochody, bitwa uliczna z użyciem gazu, zablokowane drogi i dojazd do portu Wolos – tak wyglądały rolnicze protesty w Grecji.

„Najgorszy rząd od dekad”. Beata Szydło ostro podsumowuje 2 lata koalicji 13 grudnia z ostatniej chwili
„Najgorszy rząd od dekad”. Beata Szydło ostro podsumowuje 2 lata koalicji 13 grudnia

Ostatnie dwa lata to gigantyczne straty dla Polski i Polaków. To niszczenie szans rozwojowych. To po prostu dramat dla Polski – pisze na platformie X była premier Beata Szydło. Dziś mijają dwa lata od powołania gabinetu Donalda Tuska składającego się z czterech koalicyjnych ugrupowań: KO, PSL, Polski 2050 i Nowej Lewicy.

Żałoba w świecie filmu. Nie żyje znany aktor Wiadomości
Żałoba w świecie filmu. Nie żyje znany aktor

Peter Greene, amerykański aktor znany z ról złoczyńców i przestępców, w tym Zeda w filmie „Pulp Fiction”, zmarł w swoim domu w Nowym Jorku w wieku 60 lat - przekazała w sobotę stacja NBC, powołując się na menedżera artysty. Przyczyny śmierci nie ujawniono.

PiS przedstawił projekt systemu zmiany służby zdrowia z ostatniej chwili
PiS przedstawił projekt systemu zmiany służby zdrowia

Prezes PiS Jarosław Kaczyński ogłosił, że partia stworzyła projekt systemu zmiany służby zdrowia. W proponowanej reformie są m.in. odwrócenie piramidy świadczeń zdrowotnych, oddzielenie pracy w publicznej i prywatnej ochronie zdrowia czy ujednolicenie organu założycielskiego szpitali.

REKLAMA

Co z umową dzierżawy, jeżeli dzierżawca umiera? Prawnik wyjaśnia

Pytanie: Mój ojciec, który dzierżawił dość duży kawałek ziemi od naszego sąsiada, niedawno zmarł. Chciałbym dowiedzieć się, co w takiej sytuacji dzieje się z umową dzierżawy. Czy ta umowa wygasa automatycznie, czy też mogę ją kontynuować jako jego syn? Byłbym bardzo zainteresowany. Jakie kroki powinienem podjąć w tej sytuacji?
rolnictwo
rolnictwo / pxhere CC0 Domena publiczna

Odpowiedź: Kwestia, o którą Pan pyta, jest regulowana przez przepisy Kodeksu cywilnego oraz zapisy samej umowy dzierżawy. W zależności od sytuacji mogą istnieć różne scenariusze, które postaram się przybliżyć poniżej. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Sama umowa dzierżawy nie wygasa automatycznie z chwilą śmierci dzierżawcy, chyba że strony umowy tak postanowiły. Artykuł 922 Kodeksu cywilnego stanowi, że prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą na jego spadkobierców. Dotyczy to również praw i obowiązków wynikających z umowy dzierżawy.

Czytaj także: Jacek Ozdoba: Ursula von der Leyen jest osobą, która przyśpieszy kryzysy europejskie

Czytaj także: Polska nie jest im nic winna: przywrócenie podwyższonych emerytur agentom PRL to nagradzanie zła

Co to znaczy? 

Jeżeli umowa ta była zawarta na czas określony, to prawa i obowiązki zmarłego dzierżawcy przechodzą na jego spadkobierców, chyba że umowa stanowi inaczej. Oznacza to, że w takim przypadku spadkobiercy mogą kontynuować dzierżawę na warunkach określonych w umowie do końca okresu dzierżawy. W przypadku umowy zawartej na czas nieokreślony spadkobiercy również przejmują prawa i obowiązki zmarłego dzierżawcy. Właściciel ziemi ma jednak prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem ustawowych terminów wypowiedzenia, chyba że umowa zawiera inne ustalenia dotyczące tej kwestii. Dlatego warto zwrócić uwagę na treść samej umowy. Niejednokrotnie zawiera ona klauzule określające postępowanie w razie śmierci dzierżawcy. Takie zapisy mogą precyzować, czy umowa wygasa, czy też może być kontynuowana przez spadkobierców, a także określać warunki takiej kontynuacji. 

Co jednak należy zrobić w przypadku, kiedy np. dzierżawca zmarł? Wówczas należy rozpocząć od zweryfikowania treści samej umowy. Należy dokładnie przeanalizować umowę, aby zrozumieć, jakie zapisy dotyczące śmierci dzierżawcy zostały w niej zawarte. Kolejnym krokiem jest przeprowadzenie postępowania spadkowego, w wyniku którego zostaną ustaleni spadkobiercy i dokonany podział majątku, w tym praw i obowiązków wynikających z umowy dzierżawy. Warto skontaktować się z właścicielem ziemi i poinformować go o sytuacji, a także omówić dalsze kroki dotyczące kontynuacji umowy. 

Co dalej? 

Jak widać, co do zasady śmierć dzierżawcy nie powoduje automatycznego wygaśnięcia umowy dzierżawy. Prawa i obowiązki zmarłego przechodzą na jego spadkobierców, którzy mogą kontynuować dzierżawę na warunkach określonych w umowie. Kluczowe znaczenie mają zapisy samej umowy oraz przeprowadzenie formalności spadkowych. Natomiast w przypadku jakichkolwiek wątpliwości warto skonsultować się z prawnikiem, który pomoże w interpretacji umowy i doradzi odpowiednie kroki prawne.
 



 

Polecane